Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018

Το όργανο GRAVITY παρατήρησε και κατέγραψε ύλη να βρίσκεται σε κοντινή τροχιά γύρω από μια μελανή οπή.

Το εξαιρετικά ευαίσθητο όργανο GRAVITY της ESO έφερε στο φως περαιτέρω στοιχεία για την μακρόχρονη υπόθεση ότι μια υπερμεγέθη μελανή οπή "κρύβεται" στο κέντρο του Γαλαξία. Νέες παρατηρήσεις δείχνουν συσσωρεύσεις αερίων που στροβιλίζονται σε κυκλική τροχιά με περίπου το 30% της ταχύτητας του φωτός, λίγο έξω από τον ορίζοντα των γεγονότων της - η πρώτη φορά που παρατηρήθηκε υλικό γύρω από το λεγόμενο "σημείο μη επιστροφής" και οι πιο λεπτομερείς παρατηρήσεις που έγιναν μέχρι τώρα για υλικό το οποίο περιστρέφεται τόσο κοντά γύρω από μια μελανή οπή.


Η εικόνα αυτή χρησιμοποιεί δεδομένα από προσομοιώσεις τροχιακών κινήσεων αερίου το οποίο στροβιλίζεται σε μια κυκλική τροχιά με 30% περίπου της ταχύτητας του φωτός, γύρω από τη μαύρη τρύπα. Εικόνα:ESO/Gravity Consortium/L. Calçada

Το όργανο GRAVITY του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESO) στο Συμβολόμετρο του Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου (VLT) έχει χρησιμοποιηθεί από επιστήμονες από μια κοινοπραξία ευρωπαϊκών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESO), για να παρατηρήσουν εκλάμψεις υπέρυθρης ακτινοβολίας, προερχόμενες από το δίσκο προσαύξησης που υπάρχει γύρω από τον Τοξότη Α *, το τεράστιο αντικείμενο στην καρδιά του Γαλαξία. Οι παρατηρούμενες αυτές εκλάμψεις παρέχουν μια πολυαναμενόμενη επιβεβαίωση, ότι το αντικείμενο στο κέντρο του Γαλαξία μας, όπως έχει θεωρηθεί εδώ και πολύ καιρό, είναι μια υπερμεγέθης μελανή οπή. Οι εκλάμψεις αυτές προέρχονται από υλικό που βρίσκεται σε τροχιά πολύ κοντά στον ορίζοντα των γεγονότων της μελανής οπής - καθιστώντας αυτές τις παρατηρήσεις τις πιο λεπτομερείς που έχουν γίνει έως τώρα για υλικό που βρίσκεται σε τόσο κοντινή τροχιά γύρω από αυτή τη μελανή οπή.

Ενώ κάποια ύλη στο δίσκο προσαύξησης - η ζώνη αερίου η οποία βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Τοξότη Α * σε σχετικιστικές ταχύτητες - μπορεί να κινηθεί με ασφάλεια σε τροχιές γύρω από την μελανή οπή, οτιδήποτε είναι κοντύτερα είναι καταδικασμένο να τραβηχτεί πέρα από τον ορίζοντα των γεγονότων. Το πλησιέστερο σημείο σε μια μελανή οπή όπου η ύλη μπορεί να βρίσκεται σε τροχιά χωρίς να έλκεται ακατανίκητα προς τα μέσα από την τεράστια μάζα της μελανής οπής, είναι γνωστό ως "εσωτερική σταθερή τροχιά" και από εδώ είναι που προέρχονται οι παρατηρούμενες εκλάμψεις.


"Είναι εντυπωσιακό το να γινόμαστε αυτόπτες μάρτυρες του υλικού το οποίο περιστρέφεται γύρω από μια ογκώδη μελανή οπή με 30% της ταχύτητας του φωτός", δήλωσε εντυπωσιασμένος ο Oliver Pfuhl, επιστήμονας στο MPE. "Η τεράστια ευαισθησία του οργάνου GRAVITY μας επέτρεψε να παρακολουθούμε τις διαδικασίες προσαύξησης σε πραγματικό χρόνο με πρωτοφανείς λεπτομέρειες".


Αυτές οι μετρήσεις ήταν δυνατές μόνο χάρη στη διεθνή συνεργασία και τα υπερσύγχρονα όργανα. Το όργανο GRAVITYτο οποίο έκανε δυνατό αυτό το έργο, συνδυάζει το φως από τέσσερα τηλεσκόπια VLT του ESO για να δημιουργήσει ένα εικονικό σούπερ-τηλεσκόπιο διαμέτρου 130 μέτρων και έχει ήδη χρησιμοποιηθεί για την ανίχνευση της φύσης του Τοξότη Α *.


Το βίντεο αυτό χρησιμοποιεί δεδομένα από προσομοιώσεις τροχιακών κινήσεων αερίου το οποίο στροβιλίζεται σε μια κυκλική τροχιά με 30% περίπου της ταχύτητας του φωτός, γύρω από τη μαύρη τρύπα. Εικόνα:ESO/Gravity Consortium/L. Calçada (https://www.youtube.com/watch?time_continue=2&v=Zmdcew3g9ME)
Νωρίτερα φέτος, τα όργανα GRAVITY και SINFONI, (ένα άλλο όργανο στο VLT), επέτρεψαν στην ίδια ομάδα να μετρήσει με ακρίβεια το κοντινό πέρασμα του άστρου S2 καθώς εκείνο περνούσε μέσα από το ακραίο βαρυτικό πεδίο κοντά στον Τοξότη Α *,  και για πρώτη φορά αποκάλυψε τα αποτελέσματα που προέβλεπε η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν σε ένα τέτοιο ακραίο περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια του κοντινού αυτού περάσματος του αστέρα S2 παρατηρήθηκε επίσης ισχυρή υπέρυθρη εκπομπή
"Παρακολουθούμε στενά τον αστέρα S2, και βέβαια πάντα παρακολουθούμε τον Τοξότη A *," εξηγεί ο Pfuhl. "Κατά τη διάρκεια των παρατηρήσεών μας, ήμασταν αρκετά τυχεροί για να παρατηρήσουμε τρεις φωτεινές εκλάμψεις από τη μελανή οπή - ήταν, μια τυχερή σύμπτωση!"
Αυτή η εκπομπή, από εξαιρετικά ενεργητικά ηλεκτρόνια πολύ κοντά στη μελανή οπή, ήταν ορατή ως τρεις εμφανείς λαμπρές φλόγες, και ταιριάζει ακριβώς με τις θεωρητικές προβλέψεις για επίκεντρα τα οποία περιστρέφονται γύρω από μια μελανή οπή τεσσάρων εκατομμυρίων ηλιακών μαζών. Οι εκλάμψεις αυτές πιστεύεται ότι προέρχονται από μαγνητικές αλληλεπιδράσεις στο πολύ καυτό αέριο το οποίο βρίσκεται σε τροχιά πολύ κοντά στον Τοξότη A *. 
Τα κεντρικά μέρη του Γαλαξία μας, όπως παρατηρήθηκαν στο εγγύς υπέρυθρο με το όργανο NACO στο πολύ μεγάλο τηλεσκόπιο του ESO. Ακολουθώντας τις κινήσεις των πιο κεντρικών αστέρων πάνω από 16 χρόνια, οι αστρονόμοι ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τη μάζα της υπερμεγέθης μαύρης τρύπας που κρύβεται εκεί. Εικόνα: ESO/S. Gillessen et al. 

Ο Reinhard Genzel, από το Ινστιτούτο Max Planck για την Εξωγήινη Φυσική (Max Planck Institute for Extraterrestrial Physics-MPE) στο Garching της Γερμανίας, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης, εξήγησε: "Αυτό ήταν πάντα ένα από τα προγράμματα που ονειρευόμαστε, αλλά δεν τολμούσαμε να ελπίζουμε ότι θα γινόταν εφικτό τόσο σύντομα." Αναφερόμενος στην μακρόχρονη υπόθεση ότι ο Τοξότης A * είναι μια υπερμεγέθης μαύρη τρύπα, ο Genzel κατέληξε στο συμπέρασμα ότι "το αποτέλεσμα είναι μια έντονη επιβεβαίωση της ιδεολογικής δομής της ογκώδους μελανής οπής ".

Paper: Detection of orbital motions near the last stable circular orbit of the massive black hole SgrA*





Από: CALUM TURNER, ESO PUBLIC INFORMATION OFFICER OCTOBER 31, 2018


--------------------*--------------------


Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα κόκκινα γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 



Για την ομάδα : @Aratosastronomy