Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2018

Οι Τρωικοί αστεροειδείς....

...μια ειδική κατηγορία ουράνιων αντικειμένων. 

Πρόκειται για "ορδές" από διαστημικά θραύσματα τα οποία έχουν παγιδευτεί από την τρομερή βαρυτική ισχύ του πλανήτη Δία, αλλά και του πλανήτη Ποσειδώνα. Έχουν ιδιαίτερα ξεχωριστά χρώματα, και χαρακτηρίζονται πιθανώς ως τα τελευταία υπολείμματα του υλικού εκείνου το οποίο οικοδόμησε  τους γιγαντιαίους αυτούς αέριους γιγαντιαίους πλανήτες.


Υπάρχει ένα ...χρωματικό αίνιγμα μεταξύ ορισμένων από τα μικρότερα αντικείμενα του Ηλιακού μας συστήματος.

Οι πλανήτες Δίας και Ποσειδώνας με την τεράστια βαρύτητα τους, έλκουν μεγάλες ποσότητες από βραχώδη θραύσματα, "διαστημικά μπάζα" θα λέγαμε, στα αιώνια ταξίδια τους γύρω από τον Ήλιο. Γνωστοί ως Τρωικά αντικείμενα η Τρωικοί αστεροειδείς, τα αντικείμενα αυτά τα οποία μοιάζουν με αστεροειδή, είχαν πιθανότατα παγιδευτεί κατά τη διέλευση τους από τις περιοχές αυτές, από τη βαρύτητα αυτών των δύο κόσμων. Όμως, το πώς και το πού "σαρώθηκαν" από το διάστημα, παραμένει από καιρό ένα μυστήριο που θα μπορούσε να αποκαλύψει λεπτομέρειες για το πώς εξελίχθηκε το νέο Ηλιακό μας σύστημα.

Οι Τρωικοί αστεροειδείς καθοδηγούν και ακολουθούν τον πλανήτη Δία κατά μήκος της τροχιάς του γύρω από τον Ήλιο όπως βλέπουμε σε αυτή την καλλιτεχνική άποψη.
Εικόνα: NASA / JPL-Caltech

Λοιπόν, το μυστήριο συνεχίζει να γίνεται βαθύτερο. Νέες παρατηρήσεις βασισμένες σε προηγούμενες ενδείξεις, δείχνουν ότι οι Τρωικοί αστεροειδείς στους πλανήτες Δία και Ποσειδώνα - παρά το γεγονός ότι απέχουν μεταξύ τους δισεκατομμύρια χιλιόμετρα - έχουν αξιοσημείωτα παρόμοια χρώματα, τα οποία δεν ταιριάζουν με τους χρωματισμούς που συναντάμε σε άλλα αντίστοιχα, μικρά σώματα του Ηλιακού μας συστήματος.

"Η φύση μας δίνει μια μικρή γροθιά στο μάτι", δήλωσε ο David Jewitt (UCLA) κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου την 23η Οκτωβρίου, σε συνάντηση του Τομέα Πλανητικών Επιστημών της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.

Οι Τρωικοί αστεροειδείς καθοδηγούν και ακολουθούν έναν πλανήτη καθώς εκείνος περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο. Συγκεντρώνονται σε ειδικά σημεία γνωστά ως σημεία Lagrange, όπου οι βαρυτικές και τροχιακές δυνάμεις ισορροπούν. Μία από τις κορυφαίες ιδέες για την προέλευσή τους είναι ότι οι Τρωικοί αστεροειδείς είναι "χαμένες ψυχές" από τη ζώνη του Kuiper, το πεδίο εκείνο πέρα από τον πλανήτη Ποσειδώνα όπου βρίσκονται σε διαστημική ψύχη θραύσματα από τις  βίαιες "διεργασίες" του Ηλιακού μας συστήματος.

Για να ελέγξει την ιδέα αυτή, ο Jewitt συνέκρινε τα χρώματα 13 Τρωικών αστεροειδών του πλανήτη Ποσειδώνα, με τα χρώματα των αντικειμένων στη ζώνη Kuiper. Δεν ταιριάζουν... Οι Τρωικοί αστεροειδείς του πλανήτη Ποσειδώνα, ωστόσο, έχουν παρόμοια χρώματα με τους Τρωικούς αστεροειδείς οι οποίοι βρίσκονται κοντά στον πλανήτη Δία, υποδηλώνοντας έτσι μια κοινή προέλευση και για τις δύο ομάδες.

Οι αστρονόμοι γνωρίζουν εδώ και λίγο καιρό ότι οι Τρωικοί αστεροειδείς του πλανήτη Δία δεν ταιριάζουν με τη ζώνη του Kuiper. Κάποιοι ερευνητές υποψιάστηκαν ότι οι θερμότερες θερμοκρασίες κοντά στον πλανήτη Δία θα μπορούσαν να τροποποιήσουν τις επιφάνειες οποιουδήποτε "επισκέπτη" από την ψυχρή ζώνη του Kuiper, αλλάζοντας έτσι τα χρώματα τους. Αλλά ο Jewitt δήλωσε ότι δεν εξηγεί την αναντιστοιχία χρώματος στον Ποσειδώνα, όπου η θερμοκρασία είναι σχεδόν η ίδια με τη ζώνη του Kuiper.


Animation of Jupiter Trojans
Οι Τρωικοί αστεροειδείς του πλανήτη Δία (με πράσινο χρώμα) ακολουθούν τον τεράστιο πλανήτη (πορτοκαλί) στην τροχιά του γύρω από τον Ήλιο. Η κινούμενη αυτή εικόνα δείχνει τις κινήσεις τους (μαζί με τους εσωτερικούς πλανήτες) τους οποίους πρόκειται να εξερευνήσει η αποστολή Lucy της ΝΑΣΑ.
Από τον: Petr Scheirich (Αστρονομικό Ινστιτούτο της Τσεχικής Ακαδημίας Επιστημών)

"Οι Τρωικοί αστεροειδείς είναι ίσως τα τελευταία υπολείμματα τα οποία σχημάτισαν τους πλανήτες", λέει ο Scott Sheppard (Carnegie Institution for Science). Οι πλανήτες πιστεύεται ότι έχουν σχηματιστεί από πολλά μικρά αντικείμενα τα οποία συγκρούονταν το ενα με το άλλο* δημιουργώντας έτσι μεγαλύτερα αντικείμενα. Το υλικό που απέμεινε, και το οποίο δεν κατόρθωσε να σχηματίσει πλανήτες, συνέχισε να περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο, και κάποια από αυτά τα αντικείμενα  θα μπορούσε να έχει παγιδευτεί εκεί που υπάρχουν σήμερα οι Τρωικοί αστεροειδείς.

Ο Sheppard δημοσίευσε μια εργασία το 2006, μαζί με τον Chad Trujillo (Πανεπιστήμιο της Βόρειας Αριζόνα), παρουσιάζοντας τα χρώματα των πρώτων τεσσάρων γνωστών Ποσειδώνιων Τρωικών αστεροειδών. Ακόμα και τότε, υπήρχαν υπαινιγμοί ότι οι Τρωικοί αστεροειδείς ήταν μια ξεχωριστή οικογένεια, μια ειδική κατηγορία, διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη στο Ηλιακό μας σύστημα. Τα επόμενα χρόνια, η υπόθεση αυτή συνέχισε να επαυξάνεται. "Τα νέα ευρήματα δείχνουν οτι το μέγεθος του δείγματος- όπως λέγεται - διπλασιάστηκε", δήλωσε ο Sheppard. "Φαίνεται διαρκώς αυτή η τάση του να είναι ένας πολύ διαφορετικός πληθυσμός." (Διαβάστε σχετικό άρθρο του Sheppard)

Η Sarah Sonnett (Planetary Science Institute-Ινστιτούτο Πλανητικής Επιστήμης) συμφωνεί και δηλώνει: "Πρόκειται είναι ένα πολύ ενδιαφέρον αποτέλεσμα που περιορίζει τις υποθέσεις μας σχετικά με τον τόπο σχηματισμού των Τρωικών αστεροειδών του Ποσειδώνα". "Κατά συνέπεια θα μπορούσε να μας βοηθήσει να καταλάβουμε πώς μετανάστευσαν οι γιγαντιαίοι πλανήτες στην πρώιμη ιστορία του Ηλιακού μας συστήματος".

Οι περισσότεροι πλανητικοί επιστήμονες συμφωνούν ότι οι γιγαντιαίοι πλανήτες σχηματίστηκαν κοντά μεταξύ τους, και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν, μετανάστευσαν αν θέλετε στις τρέχουσες τροχιές τους πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια. Αν οι Τρωικοί αστεροειδείς είχαν "σαρωθεί" από τους γίγαντες αέριους πλανήτες κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα μπορούσαν να έχουν πολλά να μας πουν για το πώς οι πλανήτες αυτοί μετέτρεψαν το Ηλιακό μας σύστημα σε ...ιππόδρομο αναζητώντας μια άλλη θέση. Ορισμένοι Τρωικοί αστεροειδείς του πλανήτη Δία, για παράδειγμα, έχουν πολύ κεκλιμένες τροχιές. "Αυτό δείχνει οτι έχουμε ένα πολύ χαοτικό περιβάλλον", λέει ο Sheppard. Στην πραγματικότητα οι πλανήτες που αναπηδούν, χορεύουν αν θέλετε μεταξύ τους, θα μπορούσαν να ανακατέψουν τα αντικείμενα που βρίσκονται γύρω τους για να δημιουργήσουν τις τροχιές των Τρωικών αστεροειδών που παρατηρούνται σήμερα.

"Οι Τρωικοί αστεροειδείς  ήταν πάντα ένας παραμελημένος, ένας μη υπολογίσιμος πληθυσμός", δηλώνει ο Sheppard. Είναι δύσκολο να παρατηρηθούν, και τα φάσματά τους δεν αποκαλύπτουν πολλά. Εκεί είναι που θα μπορούσε να βοηθήσει η αποστολή Lucy της NASA. Προγραμματισμένη να εκτοξευτεί το 2021, η διαστημοσυσκευή αυτή θα περάσει επτά χρόνια επισκεπτόμενη έξι Τρωικούς αστεροειδείς του πλανήτη Δία (συν έναν αστεροειδή στη ζώνη αστεροειδών, που βρίσκεται μεταξύ των πλανητών Άρη και Δία), Θα είναι ο πρώτος διαστημικός εξερευνητής ο οποίος θα ερευνήσει  τον αινιγματικό αυτό πληθυσμό.

Από τον: Christopher Crockett

--------------------*--------------------


*Και ενώνονταν μεταξύ τους με το φαινόμενο της συσσωμάτωσης


--------------------*--------------------


Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα κόκκινα γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Για την ομάδα : @Aratosastronomy