Σάββατο 30 Μαρτίου 2019

Ήλιος : Νέες ανακαλύψεις. Τι αναφέρει ο καθηγητής Μιχαήλ Μαθιουδάκης

Ερευνητές θεωρούν ότι το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου είναι δέκα φορές ισχυρότερο από ότι πιστεύονταν προηγουμένως.


Ηλιακός βρόγχος. Εικόνα: Πανεπιστήμιο Queen στο Μπέλφαστ του ΗΒ 

Το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου είναι δέκα φορές ισχυρότερο από ότι πιστεύαμε προηγουμένως, αποκάλυψε μια νέα έρευνα από το πανεπιστήμιο Queen's του Μπέλφαστ, και το Πανεπιστήμιο Aberystwyth.

Το νέο αυτό εύρημα ανακαλύφθηκε από τον Δρ. David Kuridze, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth. Ο Δρ. Kuridze ξεκίνησε την έρευνα αυτή όταν ήταν στο Πανεπιστήμιο Queen στο Μπέλφαστ στο Ηνωμένο Βασίλειο, και την ολοκλήρωσε όταν μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο Aberystwyth το 2017. Είναι ηγετική αυθεντία στη χρήση επίγειων τηλεσκοπίων σχετικά με τη μελέτη του Ηλιακού στέμματος, το οποίο είναι ορατό κατά τη διάρκεια μιας ολικής ηλιακής έκλειψης.

Δουλεύοντας στο Σουηδικό ηλιακό τηλεσκόπιο διαμέτρου ενός μέτρου (1-m)  στο Αστεροσκοπείο Roque de los Muchachos, στη νήσο La Palma στις Καναρίους Νήσους, ο Δρ Kuridze μελέτησε την έκρηξη μιας ιδιαίτερα ισχυρής ηλιακής έκλαμψης (solar flare), η οποία σημειώθηκε στην επιφάνεια του Ήλιου στις 10 Σεπτεμβρίου του 2017.

Ένας ευνοϊκός συνδυασμός συνθηκών και τύχης επέτρεψε στην ομάδα να προσδιορίσει τη δύναμη του μαγνητικού πεδίου αυτής της ηλιακής έκλαμψης με πρωτοφανή ακρίβεια. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματα τους έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν την κατανόησή μας για τις διαδικασίες που συμβαίνουν στην άμεση ηλιακή ατμόσφαιρα.

Μιλώντας για το εύρημα αυτό, ο Δρ. Kuridze δήλωσε: "Το μαγνητικό πεδίο κυριαρχεί πάνω σε όλα όσα συμβαίνουν στην εξωτερική ατμόσφαιρα του Ήλιου, αλλά έχουμε πολύ λίγες μετρήσεις της ισχύος και των χωρικών του χαρακτηριστικών.

"Αυτές είναι κρίσιμες παράμετροι, οι πιο σημαντικές για τη φυσική του Ηλιακού στέμματος. Είναι λίγο σαν να προσπαθούμε να κατανοήσουμε το κλίμα της Γης χωρίς να μπορέσουμε να μετρήσουμε τη θερμοκρασία της σε διάφορες γεωγραφικές τοποθεσίες.

"Αυτή είναι η πρώτη φορά που είχαμε τη δυνατότητα να μετρήσουμε με ακρίβεια το μαγνητικό πεδίο των στεμματικών βρόχων, τα δομικά στοιχεία του μαγνητικού στέμματος του Ήλιου, με ένα τέτοιο επίπεδο ακρίβειας."

Μετρούμενο στα 1.400.000 χιλιόμετρα (109 φορές περίπου μεγαλύτερο από τη διάμετρο της Γης) και 150.000.000 χιλιόμετρα από τη Γη, το Ηλιακό στέμμα εκτείνεται σε εκατομμύρια χιλιόμετρα πάνω από την επιφάνεια του Ηλίου.

Οι ηλιακές εκλάμψεις εμφανίζονται ως έντονες αναλαμπές, και παρατηρούνται όταν απελευθερώνεται ξαφνικά μαγνητική ενέργεια η οποία έχει δημιουργηθεί στην ηλιακή ατμόσφαιρα.

Μέχρι στιγμής, η επιτυχής μέτρηση του μαγνητικού πεδίου έχει παρεμποδιστεί αφενός από την αδυναμία του σήματος το οποίο προέρχεται από την ατμόσφαιρα του ήλιου που φτάνει στη Γη μεταφέροντας πληροφορίες σχετικά με το μαγνητικό πεδίο, και αφετέρου από τους περιορισμούς στα διαθέσιμα όργανα.

Τα μαγνητικά πεδία που αναφέρονται σε αυτή τη μελέτη είναι παρόμοια με αυτά ενός τυπικού μαγνήτη...ψυγείου, και περίπου 100 φορές πιο αδύναμα από το μαγνητικό πεδίο που συναντάται σε έναν σαρωτή μαγνητικής τομογραφίας.

Ωστόσο, εξακολουθούν να είναι υπεύθυνα για τον περιορισμό του ηλιακού πλάσματος, το οποίο δημιουργεί τις ηλιακές εκλάμψεις, μέχρι και 20.000 χλμ. πάνω από την επιφάνεια του ήλιου.

Σε μια δεκαήμερη περίοδο το Σεπτέμβριο του 2017, ο Δρ Kuridze μελέτησε μια ενεργή περιοχή στην επιφάνεια του ήλιου την οποία η ομάδα γνώριζε ότι ήταν ιδιαίτερα ασταθής (πιο σωστά: ιδιαίτερα πτητική volatile).


Ωστόσο, το τηλεσκόπιο που χρησιμοποιείται μπορεί να εστιάζει μόνο στο 1% της επιφάνειας του Ήλιου σε οποιαδήποτε στιγμή. Όμως, η τύχη ήταν με το μέρος του Δρ Kuridze, ο οποίος επικεντρώθηκε στην ακριβή περιοχή και στη σωστή στιγμή που σημειώθηκε η ηλιακή έκλαμψη.

Αυτές οι ηλιακές εκλάμψεις μπορούν να οδηγήσουν σε καταιγίδες οι οποίες, αν χτυπήσουν τη Γη, σχηματίζουν στα υψηλά γεωγραφικά πλάτη το Βόρειο και Νότιο Σέλας

Μπορούν επίσης να διαταράξουν τις λειτουργίες στις ηλεκτρονικές συσκευές στους τηλεπικοινωνιακούς δορυφόρους και τα συστήματα GPS, όπως αποδείχθηκε σε ενα συμβάν το Σεπτέμβριο του 2017.

Ο καθηγητής Μιχαήλ Μαθιουδάκης από τη Σχολή Μαθηματικών και Φυσικής του Πανεπιστημίου Queen's στο Μπέλφαστ, ο οποίος επίσης εργάστηκε στο έργο, πρόσθεσε: "Πρόκειται για ένα μοναδικό σύνολο παρατηρήσεων που για πρώτη φορά παρέχουν ένα λεπτομερή χάρτη του μαγνητικού πεδίου στους στεμματικούς βρόγχους .

"Αυτό το εξαιρετικά ικανοποιητικό αποτέλεσμα επιτεύχθηκε χάρη στην αφοσίωση και την επιμονή των επιστημόνων οι οποίοι ξεκινούν την σταδιοδρομία τους (early career researchers) και οι οποίοι σχεδίασαν και εκτέλεσαν τις παρατηρήσεις. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε σε αυτό το έργο καθώς και στο ίδιο το αποτέλεσμα θα ανοίξουν νέες οδούς στη μελέτη του ηλιακού στέμματος".

Από το Πανεπιστήμιο Queen στο Μπέλφαστ 


……………….*………………..

Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:



Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε ή κόκκινα γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 


Για την ομάδα : @Aratosastronomy