Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου 2018

Αναζήτηση στο Σύμπαν

Η NASA αναζητά τρόπους για να ανακαλύψει νοήμονα ζωή, αρκετά προηγμένη έτσι ώστε να μπορεί να δημιουργήσει τεχνολογία.


Κοιτώντας προσεκτικά τη φωτογραφία αυτή μιας τεράστιας φυσαλίδας που μοιάζει με παιδικό μπαλόνι και η οποία έχει ληφθεί από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Χάμπλ. Το κοσμικό αυτό μπαλόνι "φουσκώνει" στον περιβάλλοντα διαστημικό του σπίτι από ένα πολύ θερμό και τεράστιο αστέρι. Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν αυτό το εμβληματικό τηλεσκόπιο (Το ΔΤ Χάμπλ λέγεται και Iconic Telescope σε ελεύθερη απόδοση και απεικονιστικο τηλεσκόπιο) για να αποκαλύψουν τα πολύχρωμα χαρακτηριστικά, του γνωστού νεφελώματος "Φυσαλίδα ή  NGC 7635. 
Εικόνα: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA), F. Summers, G. Bacon, Z. Levay, and L. Frattare (Viz 3D Team, STScI) 

Από την αρχή του πολιτισμού, η ανθρωπότητα έχει αναρωτηθεί εάν είμαστε μόνοι στο Σύμπαν. Καθώς η NASA έχει εξερευνήσει το Ηλιακό μας σύστημα και πέρα από αυτό, έχει αναπτύξει όλο και πιο εξελιγμένες συσκευές για να δοθεί απάντηση σε αυτό το θεμελιώδες ερώτημα. Μέσα στο Ηλιακό μας σύστημα, οι αποστολές της NASA αναζητούν σημάδια τόσο αρχαίας όσο και σύγχρονης ζωής, ειδικά στον πλανήτη Άρη και σύντομα, στο φεγγάρι του πλανήτη Δία την Ευρώπη. Πέρα από το Ηλιακό μας σύστημα, αποστολές, όπως τα προγράμματα Kepler και TESS, αποκάλυψαν χιλιάδες πλανήτες σε τροχιά γύρω από άλλα αστέρια.


Η "έκρηξη" των γνώσεων μας πάνω στους πλανήτες που περιφέρονται γύρω από άλλα αστέρια, και που ονομάζονται εξωηλιακοί πλανήτες ή εξωπλανήτες, καθώς και τα αποτελέσματα δεκαετιών έρευνας για τις λεγόμενες "υπογραφές της ζωής" - που οι επιστήμονες αποκαλούν βιουπογραφές (biosignatures) - ενθάρρυναν την NASA να αντιμετωπίσει με επιστημονικό τρόπο το ζήτημα :αν η ανθρωπότητα είναι μόνη της στο αχανές Σύμπαν. Πέρα από την αναζήτηση αποδείξεων για μικροβιακή ζωή, η NASA διερευνά τώρα τρόπους για να αναζητήσει ζωή αρκετά προηγμένη έτσι ώστε να είναι σε θέση να δημιουργήσει τεχνολογία.


Οι τεχνικές υπογραφές ή τεχνουπογραφές (Technosignatures) είναι σημάδια ή σήματα, τα οποία, αν παρατηρηθούν, θα μας επιτρέψουν να συμπεράνουμε την ύπαρξη τεχνολογικής ζωής σε άλλα μέρη του Σύμπαντος. Η πιο γνωστή τεχνική υπογραφή είναι τα ραδιοφωνικά σήματα ή ραδιοσήματα, αλλά υπάρχουν πολλά άλλα τα οποία δεν έχουν εξερευνηθεί πλήρως.

Τον Απρίλιο του 2018, προέκυψε νέο ενδιαφέρον στο Αμερικανικό Κογκρέσο για την ΝΑSA, ώστε να αρχίσει την επιστημονική έρευνα για τεχνουπογραφές ως μέρος της αναζήτησης της ΝΑSA για ζωή. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η υπηρεσία (ΝΑSA) φιλοξενεί το εργαστήριο NASA Technosignatures στο Χιούστον από τις 26-28 Σεπτεμβρίου 2018 με σκοπό την αξιολόγηση της τρέχουσας κατάστασης του τομέα αυτού, καθώς και των πλέον ελπιδοφόρων τρόπων έρευνας στον τομέα των τεχνολογιών, όπου θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν επενδύσεις για να προωθηθεί η επιστήμη. Ένας από τους κύριους στόχους είναι να προσδιοριστεί πώς η NASA θα μπορούσε να υποστηρίξει καλύτερα αυτή την προσπάθεια μέσω εταιρικών σχέσεων με ιδιωτικές και φιλανθρωπικές οργανώσεις.

Για να δείτε το σεμινάριο online, επισκεφτείτε τον σύνδεσμο: http://www.ustream.tv/channel/asteroid-initiative-idea-synthesis-3

Σήμερα Πέμπτη 27 Σεπτεμβρίου στις 8 το βράδυ ώρας Ελλάδας (1 μ.μ. EDT), αρκετοί από τους ομιλητές του εργαστηρίου θα απαντήσουν σε ερωτήσεις σε μία ανοικτή συζήτηση ερωτήσεων (Reddit AMA).


Τι είναι οι τεχνουπογραφές;

Ο όρος αυτός έχει μια ευρύτερη έννοια από την ιστορικά χρησιμοποιούμενη ορολογία "αναζήτηση εξωγήινης νοημοσύνης" ή SETI (search for extraterrestrial intelligence), η οποία γενικά περιορίστηκε σε σήματα επικοινωνίας. Τεχνουπογραφές όπως ραδιοεκπομπές ή εκπομπές λέιζερ, σημάδια τεράστιων δομών ή ατμόσφαιρας γεμάτη από ρύπους θα μπορούσαν να υπονοήσουν τη ύπαρξη νοημοσύνης.


Τις τελευταίες δεκαετίες, οι ιδιωτικοί και φιλανθρωπικοί τομείς πραγματοποίησαν αυτή την έρευνα. Έχουν χρησιμοποιήσει μεθόδους όπως αναζήτηση δομών σε ραδιοσυχνότητες χαμηλής ζώνης χρησιμοποιώντας ραδιοτηλεσκόπια. Πράγματι, οι ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές της ανθρωπότητας έχουν μεταφερθεί στο διάστημα για αρκετά χρόνια. Το πρόγραμμα SETI της NASA έληξε το 1993, αφού το Κογκρέσο, λειτουργώντας με έλλειμμα του προϋπολογισμού του, καθώς και με μειωμένη πολιτική στήριξη, ακύρωσε τη χρηματοδότηση μιας έρευνας μικροκυμάτων υψηλής ανάλυσης του ουρανού. Από τότε, οι προσπάθειες της NASA έχουν στραφεί προς την προώθηση της θεμελιώδους κατανόησης της ίδιας της ζωής, της προέλευσής της, καθώς και της κατοικισιμότητας άλλων ουρανίων σωμάτων στο ηλιακό μας σύστημα και στον Γαλαξία μας.





Ιστορία της αναζήτησης τεχνολογικής ζωής

Οι προσπάθειες ανίχνευσης τεχνολογικά προηγμένης ζωής προηγήθηκαν της εποχής του διαστήματος, καθώς οι πρωτοπόροι ραδιοφωνικών εκπομπών στις αρχές του 20ου αιώνα προέβλεψαν για πρώτη φορά τη δυνατότητα διαπλανητικής επικοινωνίας. Η θεωρητική εργασία που προέβλεψε τη δυνατότητα μεταφοράς σημάτων πάνω σε ραδιοφωνικές και μικροκυματικές ζώνες σε τεράστιες αποστάσεις στον Γαλαξία με μικρή παρεμβολή (ραδιοφωνικά παράσιτα), οδήγησε στα πρώτα πειράματα "ακρόασης" στη δεκαετία του 1960.

Χάρη στην ανακάλυψη χιλιάδων πλανητών από το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Κέπλερ της NASA πέρα από το Ηλιακό μας σύστημα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων με βασικές ομοιότητες με τη Γη, είναι πλέον δυνατόν αυτή τη στιγμή όχι μόνο να βιώσουμε πνευματικά την επιστημονική φαντασία στο θέμα της ανακάλυψης ζωής σε άλλους κόσμους, αλλά και οτι μια μέρα με επιστημονικό τρόπο θα αποδειχτεί ότι υπάρχει ζωή υπάρχει πέρα από το Ηλιακό μας σύστημα.

Όπως η στρατηγική της NASA για την αστροβιολογία του 2015  ορίζει: "Η πολύπλοκη ζωή μπορεί να εξελιχθεί σε γνωστικά συστήματα που μπορούν να χρησιμοποιούν τεχνολογία με τρόπους που μπορεί να γίνουν αντιληπτά με την παρατήρηση. Κανείς δεν γνωρίζει την πιθανότητα, αλλά γνωρίζουμε ότι δεν είναι μηδέν. "Λαμβάνοντας υπόψη το περιβάλλον άλλων πλανητών, οι τεχνικές υπογραφές μπορούν να συμπεριληφθούν στις πιθανές ερμηνείες των δεδομένων που λαμβάνουμε από άλλους κόσμους.

Η Εξίσωση  Drake

Η συζήτηση σχετικά με την πιθανότητα εύρεσης σημάτων προχωρημένης τεχνολογικά ζωής ποικίλλει ευρέως. Το 1961, ο αστρονόμος Frank Drake δημιούργησε μια φόρμουλα που υπολογίζει τον αριθμό των πιθανών ευφυών πολιτισμών στον γαλαξία, που ονομάζεται "εξίσωση Drake", και υπολογίζει την ύπαρξη 10.000 τέτοιων πολιτισμών. Οι περισσότερες από τις μεταβλητές στην εξίσωση εξακολουθούν να είναι θα λέγαμε ακαθόριστες εκτιμήσεις, οι οποίες υπόκεινται σε αβεβαιότητες. Μια άλλη διάσημη υπόθεση για το θέμα αυτό ονομάζεται το "Παράδοξο του Fermi", το οποίο διατυπώθηκε από τον Ιταλό φυσικό Enrico Fermi, όπου εδώ υπάρχει ο ισχυρισμός ότι εάν μια ευφυής μορφή ζωής ήταν πράγματι εκεί έξω, θα τη είχαμε συναντήσει μέχρι τώρα.

Οι εργασίες του SETI της NASA ξεκίνησαν με μια πρόταση του 1971 από τον βιοϊατρικό ερευνητή John Billingham στο ερευνητικό κέντρο της Ames της NASA για μια συστοιχία 1.000 δορυφορικών δίσκων, πιάτων πιο γνωστά, με τηλεσκόπια των 100 μέτρων, τα οποία θα μπορούσαν να λαμβάνουν τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά σήματα από άλλα αστέρια. Το πρόγραμμα "Κύκλωπες" (Project Cyclops) δεν χρηματοδοτήθηκε, αλλά το 1976, η Ames δημιούργησε ένα παράρτημα του SETI για να συνεχίσει την έρευνα στον τομέα αυτό. Το εργαστήριο αεριώθησης της NASA (Jet Propulsion Laboratory- JPL) ξεκίνησε επίσης τις εργασίες του SETI.


Το 1988, το Αρχηγείο της NASA στην Ουάσινγκτον ενέκρινε επισήμως το πρόγραμμα SETI, το οποίο οδήγησε στην ανάπτυξη της Μικροκυματικής Έρευνας Υψηλής Ανάλυσης (High Resolution Microwave Survey). Ανακοινώθηκε την Ημέρα του Κολόμβου το 1992 - 500 χρόνια μετά την άφιξη του Κολόμβου στη Βόρεια Αμερική - αυτό το 10ετές πρόγραμμα ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων περιελάμβανε μια στοχευμένη αναζήτηση αστεριών με επικεφαλής την Ames, χρησιμοποιώντας το ραδιοτηλεσκόπιο των 300 μέτρων στο Arecibo του Πουέρτο Ρίκο, και μια γενική έρευνα του ουρανού υπό την ηγεσία της JPL χρησιμοποιώντας το δορυφορικό δίσκο (πιάτο αν προτιμάτε) Deep Space Network. Το πρόγραμμα διήρκεσε μόνο ένα χρόνο πριν η αντιπολίτευση καταργήσει το πρόγραμμα, το οποίο τερμάτισε αποτελεσματικά τις ερευνητικές προσπάθειες της NASA στο πρόγραμμα SETI.


Γιατί να αρχίσουμε να αναζητάμε τεχνουπογραφές;

Υποστηριζόμενοι από την ανακάλυψη ότι ο Γαλαξίας μας είναι γεμάτος πλανήτες, το ενδιαφέρον για την ανίχνευση σημείων τεχνολογικής προχωρημένης ζωής έρχεται και πάλι στο προσκήνιο. Η ανακάλυψη το 2015 του ΔΤ Κέπλερ των ακανόνιστων διακυμάνσεων (βύθισης) της φωτεινότητας σε αυτό που έγινε γνωστό ως το "αστέρι της Tabby" οδήγησε σε μια σε μια συνομωσιολογία σχετικά με μία εξωγήινη Υπερκατασκευή (alien megastructure), αν και οι επιστήμονες έκτοτε κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πιθανή αιτία είναι ένα νέφος κοσμικής σκόνης. Ωστόσο, το αστέρι της Tabby έχει αποδείξει τη δυνητική χρησιμότητα της εξεύρεσης ανωμαλιών στα δεδομένα που συλλέγονται από το διάστημα, καθώς τα σημάδια της τεχνολογικά προηγμένης ζωής μπορεί να εμφανίζονται ως παρεκκλίσεις από τον κανόνα.

Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι θα χρειαστεί περισσότερο από ένα ανεξήγητο σήμα για να αποδείξουμε οριστικά την ύπαρξη τεχνολογικής ζωής. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρξουν πολλές παρεμβολές ραδιοσυχνοτήτων από επίγειες πηγές.

Η NASA θα συνεχίσει να αξιολογεί τις πολλά υποσχόμενες τρέχουσες προσπάθειες έρευνας σε τεχνολογικές υπογραφές, καθώς και να διερευνά το πού θα μπορούσαν να γίνουν επενδύσεις για την προώθηση της επιστήμης. Παρόλο που δεν έχουμε εντοπίσει σημάδια εξωγήινης ζωής, η NASA ενισχύει την εξερεύνηση του Ηλιακού μας συστήματος, και πέραν από αυτού, για να βοηθήσει την ανθρωπότητα να απαντήσει στο αγωνιώδες ερώτημα : είμαστε μόνοι στο Σύμπαν;

Από τη μελέτη του νερού που εντοπίστηκε στον πλανήτη Άρη, διερευνώντας υποσχόμενους "Ωκεάνιους κόσμους" όπως ο δορυφόρος του πλανήτη Δία Ευρώπη, ή το φεγγάρι του Κρόνου Εγκέλαδος, για την αναζήτηση βιουπογραφών στις ατμόσφαιρες των εξωπλανητών, οι επιστημονικές αποστολές της NASA συνεργάζονται με στόχο να ανακαλύψουν αδιάσειστα σημάδια ζωής πέρα από τη Γη. Και ίσως αυτή η ζωή να είναι πράγματι πιο τεχνολογικά προηγμένη από τη δική μας.









Απίθανο!!!


Από την TRICIA TALBERT, της NASA

--------------------*--------------------


Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:

https://scitechdaily.com/nasa-exploring-ways-to-search-for-life-advanced-enough-to-create-technology/

Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Για την ομάδα : @Aratosastronomy