Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2018

Είναι ο πλανήτης Δίας ο λόγος για τη ζωή στο μητρικό μας πλανήτη;

Πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Δία για το ότι υπάρχουμε; Διαβάστε στο άρθρο αυτό γιατί μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι ο αέριος γίγαντας είναι υπεύθυνος για τη παράξενη έως παράδοξη ιδιομορφία της ύπαρξης ζωής στο Ηλιακό μας σύστημα.

Συγκριτικά ο πλανήτης μας με την Μεγάλη Ερυθρά κηλίδα του πλανήτη Δία. Εικόνα  Michael Carroll


Έχουν ανακαλυφθεί έως τώρα πολλά ηλιακά, ή αστρικά αν θέλετε συστήματα στο Σύμπαν μα, το δικό μας Ηλιακό μας σύστημα δεν μοιάζει με κανένα άλλο, και ένα "άγριο πλανητικό βρέφος" ,ο πλανήτης Δίας, ίσως είναι ο λόγος για τον οποίο το δικό μας αστρικό σύστημα είναι τόσο περίεργο ... ακόμα και στο να υποστηρίζει και να φιλοξενεί ζωή όπως την ξέρουμε. Το Ηλιακό μας Σύστημα αποτελείται από τέσσερις εσωτερικούς πλανήτες. Τον  Ερμή, την Αφροδίτη, την Γη και τον Άρη. Είναι γνωστοί ως χερσαίοι ή βραχώδεις πλανήτες επειδή αποτελούνται κυρίως από βαρέα μέταλλα όπως σίδηρο και νικέλιο. Σε σύγκριση με άλλα πλανητικά σώματα, είναι αρκετά μικρά και η ατμόσφαιρά τους είναι λεπτή. Εν τω μεταξύ, οι αέριοι γίγαντες πέρα από τη ζώνη των των αστεροειδών στο εξωτερικό ηλιακό μας σύστημα - οι πλανήτες αερίων Δίας, Κρόνος, Ουρανός και Ποσειδώνας - είναι πολύ μεγαλύτεροι. Και αντίθετα, με άλλους αέριους γίγαντες που παρατηρούνται στον Σύμπαν, είναι πολύ μακριά από το μητρικό τους άστρο, δηλαδή τον Ήλιο μας.

Για αιώνες, το ηλιακό μας σύστημα ήταν το μοναδικό μοντέλο από το οποίο έπρεπε να αντλήσουμε γνώση. Χάρις όμως  στους λεγόμενους  "κυνηγούς πλανητών της NASA", όπως το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, όλα αυτά αυτό άλλαξαν. Οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει περισσότερους από τρεις χιλιάδες εξωπλανήτες οι οποίοι βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα αστέρια, και ένα μέρος από αυτούς βρίσκονται σε πολυπλανητικά αστρικά συστήματα. Μέχρι στιγμής, οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι ενα "τυπικό" πολυπλανητικό σύστημα αποτελείται από μερικές Υπεργαίες, οι οποίες είναι εξωηλιακοί ή εξωπλανήτες αν θέλετε που έχουν μάζα μεγαλύτερη από τον δικό μας πλανήτη, αλλά λιγότερο από τους αέριους γίγαντες. Τείνουν να είναι παρόμοιες σε μέγεθος, με ομοιόμορφα κατανεμημένες τροχιές και βρίσκονται πιο κοντά στα μητρικά τους άστρα από ότι ο Ερμής είναι στον Ήλιο.





Δεν μπορούμε πραγματικά να πούμε με βεβαιότητα γιατί το Ηλιακό μας σύστημα είναι τόσο διαφορετικό από τα άλλα, ορισμένοι επιστήμονες όμως καταδεικνύουν τον μεγαλύτερο μας πλανήτη ως πιθανή εξήγηση. Μια θεωρία μας πάει πίσω στο πρώιμο σχηματισμό του Ηλιακού μας συστήματος πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Η θεωρία αυτή ισχυρίζεται ότι ο Ήλιος κάποτε περιβάλλονταν από εσωτερικούς πλανήτες ας τους πούμε "πρώτης γενιάς" οι οποίοι ήταν σε εξελικτική πορεία ώστε να γίνουν "Υπεργαίες". Καθώς οι πλανήτες σχηματίστηκαν, πιστεύεται ότι ο νεαρός Δίας άρχισε να μεταναστεύει προς το εσωτερικό σε ένα σενάριο γνωστό ως "Grand Tack", Μεγάλη προσέγγιση θα αποδίδαμε στα Ελληνικά. Η θεωρία υποστηρίζει ότι, καθώς ο πλανήτης Δίας κινήθηκε προς τον Ήλιο, οι βαρυτικές διαταραχές του προκαλούσαν την επικάλυψη, τον επηρεασμό αν προτιμάτε των τροχιών των πλανητών, με αποτέλεσμα καταστροφικές συγκρούσεις. Μερικά από τα πρόωρα κομμάτια του πλανήτη στάλθηκαν σπειροειδώς προς στον Ήλιο, ενώ άλλα έμειναν να "επιπλέουν" στο διάστημα. Ο Δίας φέρεται να μετακινήθηκε πίσω στην σημερινή του θέση, καθώς ο πλανήτης Κρόνος άρχισε να σχηματίζεται, επιτρέποντας τα χαοτικά του υπολείμματα να σχηματίσουν μια δεύτερη γενιά πλανητών ή το εσωτερικό Ηλιακό μας σύστημα όπως το γνωρίζουμε σήμερα. Εάν αληθεύει, το σενάριο Grand Tack βοηθάει να εξηγηθεί γιατί οι βραχώδεις πλανήτες είναι πολύ μικρότεροι από τις τυπικές Υπεργαίες.

Η θέση της ζώνης των αστεροειδών. Πηγή εικόνας: https://pics-about-space.com/asteroid-belt-between-mars-and-jupiter?p=2

Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν ότι η "ακατάστατη" αυτή μετανάστευση του πλανήτη Δία θα μπορούσε να εξηγήσει πώς το υγρό νερό δημιουργήθηκε στη Γη. Καθώς ο αέριος γίγαντας επέστρεψε πίσω στο διάστημα, η βαρυτική έλξη "αγκίστρωσε" τους αστεροειδείς που σχηματίστηκαν πέρα από τη λεγόμενη "Χιονογραμμή, ή Παγωμένη γραμμή" (snow line), η οποία είναι η απόσταση από ένα αστέρι όπου τα παγωμένα συστατικά μπορούν να συμπυκνωθούν. Ο Δίας "έριξε" ενδεχομένως παγωμένους διαστημικούς βράχους προς τα μέσα, στη ζώνη των αστεροειδών και στην περιοχή όπου σχηματίστηκε η Γη. Πιστεύεται ότι αυτοί οι παγωμένοι αστεροειδείς θα μπορούσαν να έχουν δώσει αρκετούς πάγους για να δικαιολογήσουν την δημιουργία των ωκεανών της Γης - ουσιαστικά μας προμήθευσαν με τα δομικά στοιχεία για τη δημιουργία ζωής.

Έτσι λοιπόν, η θεωρία της Μεγάλης προσέγγισης (Grand Tack) ισχυρίζεται ότι αν ο νεαρός πλανήτης Δίας δεν είχε μετακινηθεί από το πρώιμο ηλιακό μας σύστημα σαν μια σφαίρα κατεδάφισης , η Γη δεν θα είχε δημιουργηθεί ποτέ και δεν θα είσαστε ζωντανοί σήμερα να διαβάζετε το άρθρο αυτό. Είναι σαφές ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει να μάθουμε για τον φερόμενο "κοσμικό μας δημιουργό" , διότι τελικά, αυτά τα σενάρια εξακολουθούν να είναι θεωρίες. Όμως βοηθούν στον να δοθούν απαντήσεις σε πολλές από τις αυξανόμενες ερωτήσεις σχετικά με την ιδιαιτερότητα του Ηλιακού μας συστήματος. Και αν όντως αυτές απαντήσεις σχετικά με το πλανήτη Δία είναι αλήθεια, όπως πιστεύουν ορισμένοι επιστήμονες, έχουμε πολλούς λόγους να ευχαριστήσουμε τον μεγαλύτερο πλανήτη του Ηλιακού μας συστήματος. Τον Δία.

--------------------*--------------------




Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Για την ομάδα : @Aratosastronomy