Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου 2018

John Dobson - Ένα Σύντομο Βιογραφικό


O John Dobson έχει χαρακτηριστεί ως ο ‘’Oυτοπιστής’’, ο "Αστροκαλόγερος, " και ο " Μακ γκάϊβερ" της Αστρονομίας". Είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο σημαίνουσες προσωπικότητες στην Ερασιτεχνική Αστρονομία τα τελευταία 50 χρόνια. Έχει επιτύχει σχεδόν μια προσωπική επανάσταση στην ερασιτεχνική αστρονομία, φέρνοντας την "έξω" στο δρόμο , κάνοντας την προσβάσιμη για όποιον έχει ποτέ "κοιτάξει ψηλά" με απορία , ρωτώντας: "Γιατί;"


Ο John Dobson γεννήθηκε στο Πεκίνο, στην Κίνα, στις 14 Σεπτεμβρίου 1915. Ο παππούς του (από την μητέρα του) ήταν ο ιδρυτής του Πανεπιστημίου του Πεκίνου. Η μητέρα του ήταν μουσικός, και ο πατέρας του δίδασκε Ζωολογία στου Πανεπιστήμιο.

Το 1927, ο John και η οικογένειά του μετακόμισαν στο Σαν Φρανσίσκο λόγω της πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής στην Κίνα. Ο John είχε 3 αδέλφια : Τον Ernest, τον Lowry, και τον Harrison. Ο πατέρας του John δέχτηκε μια θέση δασκάλου στο Γυμνάσιο του Lowell, και δίδαξε εκεί από το 1927, μέχρι την αποχώρησή του το 1950 .

Μετά την απόκτηση πτυχίου Χημείας από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, το 1943, ο John εργάστηκε σε μια σειρά από εργασίες που σχετίζονταν με την
άμυνα. Ο John ήταν αυτό που λέμε "φανατικά " άθεος . Κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του στο Vedanta center στο Σαν Φρανσίσκο, κατάλαβε ότι "κάτι δεν του πήγαινε καλά" εκεί, και αμέσως μετά εντάχθηκε στο Μοναστήρι Vedanta στο Σαν Φρανσίσκο το 1944, με σκοπό να γίνει μοναχός του Τάγματος Ραμακρίσνα. Πέρασε τα επόμενα 23 χρόνια στη Μονή. Όταν εντάχθηκε στο Τάγμα, γνωστό για την πνευματική αυστηρότητα και τη δημόσιο έργο του, ανατέθηκε σε αυτόν το έργο του συνένωσης της διδασκαλίας της θρησκείας με εκείνης της επιστήμης .


Αφού αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο ως χημικός, ήθελε να δει ο ίδιος πώς ήταν το Σύμπαν, και έτσι ο John κατασκεύασε το πρώτο του τηλεσκόπιο το 1956. Ήταν ένα 2 " ιντσών τηλεσκόπιο, που κατασκεύασε από ένα φακό που αγόρασε σε ένα παλαιοπωλείο και προσοφθάλμιο από ένα παλιό ζευγάρι κιάλια Zeiss ! Μέσα από αυτό , μπορούσε να δει τα δαχτυλίδια του Κρόνου. Ένας από τους συναδέλφους του μοναχός του είπε ότι ήταν δυνατό να λειάνει γι αυτόν ένα κάτοπτρο για το τηλεσκόπιο, και έτσι ο John έκανε τότε το πρώτο κάτοπτρο από ένα γυαλί φιλιστρινιού (παράθυρο πλοίου) 12 ιντσών ενός ναυαγοσωστικού πλοίου. Όταν κοίταξε το τρίτο τέταρτο της Σελήνης με το τελικό τηλεσκόπιο του, έμεινε έκπληκτος και βαθύτατα συγκινημένος από αυτό που είδε . Η πρώτη σκέψη του ήταν : "Ο καθένας πρέπει να το δει αυτό" .

Έτσι ξεκίνησε η μακρά δέσμευση του John, με την δημόσια προσφορά του στην αστρονομία.

Ο John μεταφέρθηκε στο Μοναστήρι Vedanta στο Σακραμέντο το 1958 και άρχισε να ασχολείται σοβαρά με τη κατασκευή τηλεσκοπίων. Το πρώτο τηλεσκόπιο που έκανε εκεί ήταν ένα κατοπτρικό 5 ιντσών. Ο καθρέφτης γίνεται αν κόψουμε το κάτω μέρος ενός γυάλινου γαλονιού νερού. Ήταν ή μεγαλύτερη απόλαυση για τον John να μοιράζεται τα όμορφα πράγματα που έβλεπε μέσα από τα τηλεσκόπια με τους άλλους. Ένας από τους φίλους του ήταν τόσο έκπληκτος από αυτό που είδε μέσα από το 5ίντσο τηλεσκόπιο , ώστε είπε στον John: " Πρέπει να κάνετε κάτι μεγαλύτερο ! " , Και έτσι χρηματοδότησε την αγορά μερικών φινιστρινιών από το ναυαγοσωστικό αυτό πλοίο .
Τα φινιστρίνια έπρεπε να μπουν λαθραία στο μοναστήρι μέσα σε κουτιά λιπασμάτων. Ο John έπρεπε επίσης να φτιάξει τη δική του άμμο του για τη λείανση των κατόπτρων κάνοντας την κατάλληλη "πάστα" από είδη για τον κήπο
 (θειικό σίδηρο και οξαλικό οξύ) .

Όλα αυτά έπρεπε να γίνουν, χωρίς να προσελκύσουν την προσοχή των μελών της μονής που αισθάνθηκαν ότι η συνεχιζόμενη κατασκευή τηλεσκοπίων και η δημόσια προσφορά στην αστρονομία δεν ήταν η κατάλληλη άσκηση για τους μοναχούς ή η καλύτερη χρήση του χρόνου τους.

Η θορυβώδης εργασία λείανσης των κατόπτρων έπρεπε να γίνει μέσα σε νερό για την απόσβεση του θορύβου. Από τότε που ο John ήταν μοναχός και δεν είχε χρήματα, έπρεπε να βρει έναν τρόπο για να τοποθετήσει τα κάτοπτρα χρησιμοποιώντας άχρηστα υλικά που θα μπορούσε να συλλέγει χωρίς κόστος. Τα τηλεσκόπια του έγιναν από άχρηστα υλικά όπως πεταμένες ανέμες, ξυλεία κομμένη από πόρτες σχολείου, και άχρηστα κομμάτια ξυλείας.

Τέτοια ήταν η ταπεινή καταγωγή αυτού που έμελε να γίνει γνωστό ως το " Dobsonian " τηλεσκόπιο. Πρόκειται για Νευτώνεια τηλεσκόπια. Ο τύπος Dobsonian mount είναι στη ουσία ένα είδος αλταζιμουθιακού τηλεσκοπίου. Αυτό που το κάνει τόσο μοναδικό είναι η απλότητά του να κινείται πάνω και κάτω, αριστερά και δεξιά.



Ο John ποτέ δεν σκέφτηκε να πάρει ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για το σχεδιασμό του, αν και πολλοί του το πρότειναν. ‘’Είναι σαν να ανακαλύπτουμε ξανά ένα φλιτζάνι, είχαμε φλιτζάνια και στο παρελθόν, και αν προσπαθήσετε να ‘’πατεντάρετε’’ ένα φλιτζάνι απλά θα αποτύχετε , δεν μπορείτε’’. Ενώ η κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του σχεδιασμού του θα μπορούσε να ήταν δύσκολη, δεν θα ήταν δύσκολη να κατοχυρώσει τα πνευματικά δικαιώματα για το όνομα " Dobsonian", αλλά αυτό ήταν κάτι που ποτέ δεν έλαβε υπ όψιν του ο John. Η αποστολή του ήταν να βγάλει όσο το δυνατόν περισσότερα τηλεσκόπια εκεί έξω, καθιστώντας τα προσιτά όσο γίνεται , και χωρίς περιορισμούς.

Η επιθυμία που οδήγησε τον John να κάνει περισσότερα και μεγαλύτερα τηλεσκόπια, και να θέσει τον εαυτό σε αυξημένο κίνδυνο απέλασης του από τις μοναστηριακές αρχές, ήταν ότι έπρεπε να δοθεί σε όλους η ευκαιρία να δουν το Σύμπαν από πρώτο χέρι. Έβαλε εξωτερικούς τροχούς βαγονιού στα τηλεσκόπια του για να διευκολύνει την μετακίνηση τους στις κατοικημένες περιοχές γύρω από το μοναστήρι, μαγεύοντας τα παιδιά και τους ενήλικες με τη θέα του νυχτερινού ουρανού.

Φυσικά, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να βλέπουν μέσα από τηλεσκόπια του John μερικοί από τους γείτονες και τα παιδιά τους ήθελαν ο John να τους βοηθήσει να κάνουν και τα δικά τους τηλεσκόπια. Συνειδητοποίησε ότι αυτό θα κάνει τη ζωή του πιο δύσκολη, επειδή οι αδικαιολόγητες ώρες που θα απουσίαζε από το μοναστήρι θα αυξάνονταν . Παρ 'όλα αυτά, συνέχισε και επέκτεινε τις δραστηριότητές του, μέχρι που κλήθηκε να εγκαταλείψει το μοναστήρι την άνοιξη του 1967, μετά από 23 χρόνια ως μοναχός . Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτό πού ‘’ξεχείλισε το ποτήρι’’ ήταν μία λάθος εκτίμηση, γιατί οι μοναχοί υπέθεσαν ότι ο John απουσίαζε με το τηλεσκόπιο του, αλλά στην πραγματικότητα φρόντιζε το γκαζόν έξω από το μοναστήρι. Δεν εκδιώχθηκε επειδή οι μοναχοί ήταν εναντίον της απόφασης του να κατασκευάζει τηλεσκόπια, αλλά επειδή ήταν πεπεισμένοι ότι αυτή του ή δραστηριότητα
τον απομακρύνει από τα μοναστηριακά του καθήκοντα.

Χωρίς ‘’επάγγελμα’’ και μια συντριπτική επιθυμία να δείξει το νυχτερινό ουρανό, ο John αποφάσισε να αφιερώσει το υπόλοιπο της ζωής του στην λαϊκή αστρονομία και έτσι πήγε με ωτοστόπ στο Σαν Φρανσίσκο !  Πάντα ο John είχε πολλούς φίλους που τον βοηθούσαν τότε παρέχοντας του τροφή, ρουχισμό, και σπίτι να μείνει .

Έπαιρνε μερικά από τα τηλεσκόπια του από το Σακραμέντο και τα έστηνε στη γωνία των οδών Broderick και Jackson στο Σαν Φρανσίσκο κάθε ανέφελη νύχτα. Χιλιάδες άνθρωποι έβλεπαν μέσα από τα τηλεσκόπια, ενώ ο John εξηγούσε σε αυτούς λεπτομερώς σχετικά με αυτό που έβλεπαν. ( Η πρακτική αυτή εξακολουθεί να είναι αναπόσπαστο μέρος των Αστρονόμων του Πεζοδρομίου’’ : Οι Αστρονομικές πληροφορίες πρέπει να παρέχονται από το χειριστή του τηλεσκόπιου , ώστε οι θεατές να μπορούν να καταλάβουν τι βλέπουν ) Τελικά , ο John ήταν σε θέση πλέον να ‘’σταθεί στα πόδια’’ του με διδασκαλίες, σχετικά με την κατασκευή τηλεσκοπίων, και την Αστρονομία σε αίθουσες στο :Jewish Community Center και στο California Academy of Sciences.

Το 1968, μερικά από τα ‘’παιδιά’’ που είχαν κάνει τηλεσκόπια υπό την καθοδήγηση του John και που τον βοηθούσαν στο "στήσιμο" των τηλεσκοπίων στη γωνία των οδών Jackson και Broderick, ξεκίνησαν την ίδρυση ενός λαϊκού συλλόγου που ονομάστηκε : Αστρονόμοι του Πεζοδρομίου του Σαν Φρανσίσκο. Καθώς η οργάνωση αυξήθηκε, έγιναν μεγαλύτερα τηλεσκόπια και "βγήκαν" έξω στους δρόμους. Εν έτη 1970, οι Αστρονόμοι του Πεζοδρομίου είχαν στη διάθεσή τους ένα 24 - ιντσών τηλεσκόπιο που το μετακινούσαν πανεύκολα. Η δυνατότητα να παρουσιάζονται αντικείμενα βαθέος ουρανού σε μεγάλο αριθμό ατόμων, μέσω των πολύ μεγάλων τηλεσκοπίων οδήγησε την αυξανόμενη ομάδα των Αστρονόμων του Πεζοδρομίου σε εθνικά πάρκα και Μνημεία, στο Native American, αλλά και έξω στην εξοχή σε μέρη όπου ο "σκοτεινός ουρανός και το κοινό συγκρούονται. "

Το 1978, ο Swami Swahananda, πρώην μέλος των San Francisco και Berkeley Vedanta centers όπου πρόσφατα είχε μετατεθεί στο Χόλιγουντ, κάλεσε τον John να δώσει μια σειρά διαλέξεων στο Vedanta Society of Southern California. Οι διαλέξεις του ήταν μια μεγάλη επιτυχία κι έτσι άρχισε τη διδασκαλία κατασκευής τηλεσκοπίων, όπου για 26 χρόνια συνέχισε να διδάσκει στο Χόλιγουντ, μένοντας τουλάχιστον δύο μήνες εκεί κάθε χρόνο . Τα μέλη του Vedanta Society στο Χόλιγουντ ανέκαθεν υποστήριζαν τον John και το όραμά του.

Ενώ ο John δεν ήταν πλέον ένας μοναχός, οι πεποιθήσεις του και το προηγούμενο έργο του για τον συνδυασμό της διδασκαλίας της Vedanta με τη επιστήμη, είχαν μια μεγάλη επιρροή σε αυτόν και την ερμηνεία του για το Σύμπαν . Έχει γράψει δύο φυλλάδια, το "Advaita Vedanta and Modern Science" και το "Αστρονομία για παιδιά κάτω των 80" τα οποία εξηγούν τις σκέψεις του αποδεικνύοντας έτσι ότι είναι εξίσου τόσο ένας φιλόσοφος όσο και ένας εκλαϊκευτής της Αστρονομίας.

Λόγω της επιρροής του, εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο κοίταξαν μέσα από τα τηλεσκόπια των Αστρονόμων του Πεζοδρομίου (το υπόλοιπο του ονόματος δηλαδή το Σαν Φρανσίσκο αφαιρέθηκε όταν άρχισε να γράφονται άρθρα σε όλο τον κόσμο). Ο John συνέβαλε στην απλοποίηση της τέχνης κατασκευής του κατόπτρου, όπου κατέστη δυνατόν σε χιλιάδες παιδιά και ενήλικες που δεν είχαν προηγούμενη εμπειρία ή ειδική εκπαίδευση στην οπτική να βιώσουν τη χαρά να μετασχηματίζουν με ίδια τους τα χέρια πλάκες από απλό γυαλί σε πανίσχυρα "μάτια’’ για τους ουρανούς. Ο τύπος " Dobsonian mount’’ κατασκευάστηκε ευρέως. Τηλεσκόπια "φιλικά προς τον χρήστη", οικονομικά προσιτά και προσβάσιμα στο ευρύ κοινό. Χιλιάδες άνθρωποι έχουν κάνει τα δικά τους ανθεκτικά, τηλεσκόπια με χαμηλό κόστος υπό την καθοδήγηση του John ή μόνoι τους, χρησιμοποιώντας τον απλό σχεδιασμό του .

Τα τηλεσκόπια με κάτοπτρα ελαφρού βάρους παλαιότερα θεωρούνταν άχρηστα, οι μεγάλες εστιακές αναλογίες που προηγουμένως θεωρούνταν ανεξέλεγκτες, και τα ανοίγματα που προηγουμένως θεωρούνταν αδιανόητα είναι τώρα στα χέρια των εραστών της αστρονομίας σε όλο τον κόσμο . Με τόσα πολλά "οικιακώς" κατασκευασμένα Dobsonians να εμφανίζονται παντού , εμπορικές εταιρείες κατασκευής τηλεσκοπίων προσχωρήσαν στη νέα αυτή τάση και τώρα οι περισσότερες προσφέρουν σχετικά φθηνά Dobsonians . Λόγω της δημοτικότητας των ερασιτεχνικών και εμπορικών Dobsonians, είναι αδύνατο να μετρηθεί ο αντίκτυπος πού είχε ο John στην ερασιτεχνική αστρονομία, αλλά και λόγω της αλλαγής του ρόλου της ερασιτεχνικής αστρονομίας στην ανακάλυψη κομητών και άλλων ουράνιων αντικείμενων, είναι εξίσου αδύνατο να μετρηθεί η πραγματική συμβολή της έμπνευσης, του που έχει να κάνει πάνω στις γνώσεις μας για το Σύμπαν .

O Timothy Ferris , στο βιβλίο του, "Βλέποντας στο σκοτάδι", αναφέρει: " Η επανάσταση της ερασιτεχνικής αστρονομίας υποκινήθηκε από τρεις τεχνολογικές καινοτομίες - . Το τηλεσκόπιο Dobsonian , τις συσκευές με αισθητήρα φωτός CCD , και το Internet " Όταν ρωτήθηκε για την " Επανάσταση Dobsonian ", ο John συνήθως απαντά ότι :όλες οι προηγούμενες επαναστάσεις πάλεψαν με κανόνια πάνω σε Dobsonian mounts .

Το 2004, το Advaita Vedanta and Modern Science επαντιτλοφορήθηκε ως, "BEYOND SPACE
& TIME - Is there an uncaused cause behind the Deep Field"  και είναι τώρα διαθέσιμο με ένα άλλο νέο τίτλο "THE MOON IS NEW", το οποίο είναι ένα μυθιστόρημα , και ήταν επίσης στη διαδικασία έκδοσης και θα πρέπει να κυκλοφόρησε στις αρχές του 2005 .

Ο John εμφανίστηκε σε δύο ταινίες ντοκιμαντέρ . Στο πρώτο ,’’ UNIVERSE - The Cosmology Quest " , ο John εμφανίζεται μαζί με τον Sir Fred Hoyle, τον Δρ Halton C. Arp, την Δρ Margaret Burbidge, τον Δρ Geoffrey Burbidge, τον Δρ Jayant Narlikar και μια σειρά από άλλους αστρονόμους, κοσμολόγους, και φιλόσοφους που αμφισβητούσαν τη επικρατούσα κοσμολογική θεωρία της ‘’Μεγάλης Έκρηξης’’. Η δεύτερη ταινία , που κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2005 , "Α Sidewalk Astronomer" είναι ένα προφίλ για τον John σαν αφιέρωμα για τη συμβολή του στην ερασιτεχνική αστρονομία. Εντελώς χωρίς σενάριο, παρέχει μια μοναδική εσωτερική εικόνα σε ένα επίσης μοναδικό άτομο .

Μέχρι το 2008, ο John περνούσε τον περισσότερο χρόνο του ταξιδεύοντας και διαδίδοντας την τέχνη της κατασκευής του τηλεσκοπίου μοιραζόμενος τις απόψεις του σχετικά με την κοσμολογία σε ερασιτεχνικούς συλλόγους αστρονομίας σε όλο τον κόσμο, ως προσκεκλημένος τους. Περνούσε ένα μικρό χρονικό διάστημα δύο μηνών στο σπίτι του στο Σαν Φρανσίσκο και άλλους δύο μήνες στο Χόλιγουντ, το υπόλοιπο του έτους δίδασκε στο Όρεγκον, στο Κονέκτικατ, τη Χιλή ή ακόμα και τη Σιβηρία. Ενώ ο John δεν ήταν πλέον ένας μοναχός, εξακολουθούσε και ζούσε πολύ απλά, περνώντας τον περισσότερο χρόνο του στα σπίτια ερασιτεχνών αστρονόμων.

Την άνοιξη του 2008,  παρουσιάστηκαν κάποια προβλήματα υγείας στον John, τα οποία περιόρισαν σημαντικά την ικανότητά του να ταξιδεύει, όπως ο ίδιος έκανε στο παρελθόν, και διέμενε (έως και τον θάνατο του την Τετάρτη, 15 Ιανουαρίου 2014) μόνιμα στην Vedanta Society στο Χόλιγουντ. Δεν έγινε ξανά μοναχός, αλλά είχε γίνει αποδεκτός στην κοινωνία, που ήταν γύρω του αποτελούμενη από ανθρώπους που τον φρόντιζαν αδελφικά . Με τη συνεχή υποστήριξή τους, ο ίδιος εξακολουθούσε (μέχρι τον θάνατο του) να κάνει παρατήρηση στο πεζοδρόμιο και να συνομιλεί με τους ‘’Vedantans’’ και τους ερασιτέχνες αστρονόμους σε περιορισμένη βάση .

Ο John Dobson στη ζωή του υπήρξε μια τεράστια πηγή έμπνευσης για πολλούς ανθρώπους . Οι Αστρονόμοι του Πεζοδρόμιου συνεχίζουν να υπηρετούν το κοινό με τα μεγάλα τηλεσκόπια τους, παρέχοντας δωρεάν Αστροβραδιές, και προβολές φωτογραφιών, σε σκοτεινό ουρανό και στα φώτα της πόλης, ενθαρρύνοντας τους πολίτες αυτού του πλανήτη να σκέφτονται και να αναρωτιούνται σχετικά με το Σύμπαν δίνοντας τους την ευκαιρία να δουν την ομορφιά του με τα δικά τους μάτια.


Για τα μέλη των Αστρονόμων του Πεζοδρομίου, ο John συνεχίζει να προσφέρει καθοδήγηση και έμπνευση. Ατελείωτη επιθυμία του ; πάντα να μαθαίνουν περισσότερα και να ανακαλύπτουν πράγματα για τον εαυτό τους που επηρεάζουν όλους τους γύρω τους. Ένα από τα αγαπημένα ρητά του είναι "Αν σκεφτείτε κάτι έξω από τον εαυτό σας , δεν έχει σημασία αν το έχει ξανασκεφτεί κάποιος, τότε αυτό που σκεφτήκατε είναι δικό σας". Η ζωή του ήταν πάντοτε ενθουσιώδης, με ανιδιοτελή προσφορά προς το κοινό, καθώς και γνήσια αγάπη και ενδιαφέρον για αυτόν τον πλανήτη, καθώς και εκείνων που ζουν σε αυτό είναι το θεμέλιο και η κατευθυντήρια αρχή του οργανισμού μας.


Μετάφραση: Δημήτρης Γκίκας

Σύνδεσμοι: 
https://en.wikipedia.org/wiki/John_Dobson_(amateur_astronomer)