Πλανήτες που καταβροχθίζονται από αστέρια και ένας... κατά τύχη εμφανιζόμενος Καφέ νάνος αστέρας !
Ένας πολίτης επιστήμονας (citizen scientist) ανακάλυψε τυχαία έναν περίεργο, αρχαίο καφέ νάνο, ενώ αστρονόμοι ανακαλύπτουν ότι αστέρια σαν τον δικό μας Ήλιο τρώνε κυριολεκτικά τους πλανήτες τους! 😲
Στο χάος του σχηματισμού πλανητών, μερικά αστέρια που μοιάζουν με τον Ήλιο μας είναι πιθανόν να καταβροχθίσουν τους πλανήτες τους. Εικόνα: ESA / ATG medialab
Ένας πολίτης επιστήμονας (citizen scientist) ανακάλυψε κατά λάθος έναν ιδιότυπο καφέ νάνο, επίσημα γνωστό ως WISEA J153429.75-104303.3- στον οποίο δόθηκε το παρατσούκλι "Ο Τυχαίος-The Accident"
Το αντικείμενο που κινείται στην κάτω αριστερή γωνία αυτής της εικόνας Gif από το πρόγραμμα NEOWISE είναι ένας Φαιός νάνος, καφέ δηλαδή, ο οποίος ονομάζεται επίσημα WISEA J153429.75-104303.3
Εικόνα Gif:NASA / JPL-Caltech / Dan Caselden
Οι καφέ νάνοι, που συχνά ονομάζονται «αποτυχημένα αστέρια» (Failed stars), εκπέμπουν κυρίως στο υπέρυθρο παρά στο ορατό φως. Αλλά ενώ ο Τυχαίος (άλλοι τον αποδίδουν και ως "Ατύχημα") είναι φωτεινός σε μερικά μήκη κύματος υπέρυθρων ακτίνων, είναι εκπληκτικά αμυδρός σε άλλα. Η φωτεινότητά του σε μήκη κύματος ή φάσματα δεν ταιριάζει με αυτή των περισσότερων από 2.000 καφέ νάνων που είναι ήδη γνωστοί - γι' αυτό το αντικείμενο αυτό ξέφυγε από τις αρχικές αναζητήσεις.
Ο πολίτης επιστήμονας Dan Caselden, ερευνητής ασφάλειας υπολογιστών ο οποίος απολαμβάνει τη συνεργασία με το έργο Backyard Worlds: Planet 9 της NASA, ανακάλυψε τον καφέ αυτό νάνο εντελώς - το μαντέψατε - κατά λάθος, τυχαία δηλαδή. Είχε δημιουργήσει το δικό του πρόγραμμα για να ανακαλύπτει αντικείμενα που κινούνται σε ενα πλαίσιο αναζήτησης. Έψαχνε συγκεκριμένα εκείνους των οποίων τα χρώματα ταίριαζαν με αυτά των γνωστών καφέ νάνων. Αλλά ενώ κοιτούσε ένα από αυτά, εντόπισε τον Τυχαίο (ή Ατύχημα) να περνάει!
Οι καφέ νάνοι μοιράζονται ορισμένα χαρακτηριστικά τόσο με τα αστέρια όσο και με τους πλανήτες. Γενικά, είναι λιγότερο ογκώδεις από τα άστρα και πιο μαζικοί από τους πλανήτες. Ένας καφέ νάνος γίνεται αστέρι εάν η πίεση του πυρήνα του είναι αρκετά υψηλή για να ξεκινήσει η πυρηνική σύντηξη, η διαδικασία που προκαλεί τη λάμψη των άστρων. Εικόνα: NASA/JPL-Caltech
Ο Davy Kirkpatrick (από το Caltech) και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν μια μελέτη παρακολούθησης για το αντικείμενο στον ιστότοπο Astrophysical Journal Letters. Βάσει πρόσθετων παρατηρήσεων, υποδηλώνουν ότι όχι μόνο αυτός ο καφέ νάνος έχει ψυχθεί, αλλά είχε πολύ χρόνο να το κάνει - από10 έως 13 δισεκατομμύρια χρόνια, όπως εκτιμούν. Ως αποτέλεσμα αυτού, μπορεί να είχε σχηματιστεί πριν να υπάρξει πολύ μεθάνιο το αέριο το οποίο δίνει σε άλλους καφέ νάνους το χαρακτηριστικό τους φάσμα.
Η καλλιτεχνική αυτή άποψη δείχνει έναν αμυδρό, κρύο καφέ νάνο στο διάστημα. Οι καφέ νάνοι σχηματίζονται σαν αστέρια, αλλά δεν έχουν αρκετή μάζα για να πυροδοτήσουν την πυρηνική σύντηξη στους πυρήνες τους - τη διαδικασία που προκαλεί την καύση των άστρων. Ως αποτέλεσμα, μοιράζονται κάποια φυσικά χαρακτηριστικά με τεράστιους πλανήτες, όπως ο Δίας. Εικόνα: IPAC/Caltech
Η ομάδα επισημαίνει ότι το επερχόμενο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb θα μπορούσε να παράσχει δεδομένα τα οποία να επιβεβαιώνουν ή όχι την έλλειψη μεθανίου, παρέχοντας "επαλήθευση, διάψευση ή περαιτέρω σύγχυση".
Διαβάστε περισσότερα στο δελτίο τύπου της NASA.
Μερικά άστρα καταβροχθίζουν τους πλανήτες τους !
Τα αδελφά αστέρια (Sibling stars) θα πρέπει λογικά να μοιάζουν, αλλά μερικά αστέρια σαν τον Ήλιο μας τα οποία γεννήθηκαν στο ίδιο νέφος αερίου αερίου με τους συντρόφους τους δείχνουν απροσδόκητες διαφορές-ίσως επειδή ορισμένα αστέρια τρώνε τους δικούς τους πλανήτες.
Για να κατανοήσει αυτές τις χημικές διαφορές, ο Lorenzo Spina (INAF, Ιταλία, Πανεπιστήμιο Monash και ASTRO-3D, Αυστραλία) τέθηκε επικεφαλής σε μια ομάδα η οποία είχε σαν σκοπό την εξέταση ζευγών αστέρων που μοιάζουν με τον Ήλιο. Στον ιστότοπο Nature Astronomy, αναφέρουν ότι σε 33 από τα 107 ζεύγη, ένα από τα αστέρια έχει περισσότερο Σίδηρο από το αναμενόμενο (τα άλλα αστρικά ζεύγη είναι όλα χημικά πανομοιότυπα). Ο Σίδηρος είναι ένα πυρίμαχο στοιχείο που μπορεί να επιβιώσει όταν το μητρικό του άστρο φαγωθεί από ένα αστέρι, και είναι ένα στοιχείο το οποίο συναντάται εύκολα σε βραχώδεις πλανήτες.
Επιπλέον, τα αστέρια με υψηλότερη αφθονία Σιδήρου είχαν επίσης περισσότερο Λίθιο. Τα αστέρια καταστρέφουν το Λίθιο στις αντιδράσεις σύντηξης, αλλά το στοιχείο αυτό είναι άφθονο στους πλανήτες, οπότε αυτό το εύρημα υποστηρίζει επίσης το σενάριο του πλανητικού κανιβαλισμού από τα μητρικά τους άστρα.
Με βάση το δείγμα, η ομάδα του Spina διαπίστωσε ότι περίπου το ένα τέταρτο των άστρων που μοιάζουν με τον Ήλιο τρώνε από τον δικό τους πλανητικό...μπουφέ, μιλώντας για το χάος-και τη σφαγή-του σχηματισμού πλανητών.
Πηγή: skyandtelescope.org
