Τρίτη 7 Μαΐου 2019

Νέο θεωρητικό μοντέλο αποκαλύπτει πώς σχηματίστηκε η Σελήνη

Για περισσότερο από έναν αιώνα, οι επιστήμονες διαπληκτίζονται για το πώς σχηματίστηκε ο φυσικός μας δορυφόρος . Όμως, ερευνητές από το πανεπιστήμιο Yale και την Ιαπωνία λένε ότι μπορεί να έχουν την απάντηση.

Εικόνες από την αριθμητική μοντελοποίηση του σχηματισμού της Σελήνης μετά από μία κολοσσιαία σύγκρουσή. Το κεντρικό τμήμα της εικόνας είναι η πρώιμη Γη μια  Πρώτο-Γη όπως αλλιώς λέγεται. Τα κόκκινα σημεία δείχνουν υλικά από τον ωκεανό του μάγματος σε αυτή τη πρώτο-Γη, ενώ τα μπλε σημεία δείχνουν τα υλικά του προσκρουστήρα* (impactor).

Πολλοί θεωρητικοί πιστεύουν ότι ένα αντικείμενο με μέγεθος όσο ο πλανήτης Άρης συγκρούστηκε με την πρώιμη Γη, και το υλικό που απομακρύνθηκε από τη σύγκρουση αυτή αποτέλεσε τη βάση για τον σχηματισμό της Σελήνης. Όταν η ιδέα αυτή δοκιμάστηκε σε προσομοιώσεις υπολογιστών, αποδείχθηκε ότι η σύσταση του φεγγαριού μας θα ήταν κυρίως από το αντικείμενο με  το οποίο συγκρούστηκε η Γη (Προσκρουστήρας). Ωστόσο, μήπως συνέβη το αντίθετο; Γνωρίζουμε από την ανάλυση βράχων που έφεραν πίσω τους οι αποστολές Απόλλων, ότι η Σελήνη αποτελείται κυρίως από υλικό προερχόμενο από τη Γη.

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στις 29 Απριλίου στο Nature Geoscience, με συν-συγγραφέα το γεωλόγο του πανεπιστημίου Yale Shun-ihiro Karato, δίνει μια εξήγηση.

Το κλειδί, λέει ο Karato, είναι ότι η πρώιμη Γη - περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια μετά τον σχηματισμό του Ήλιου - καλύφθηκε από μια θάλασσα θερμού μάγματος, ενώ ο προσκρουστήρας ήταν πιθανόν κατασκευασμένος από συμπαγές υλικό. Ο Karato και οι συνεργάτες του θέλησαν να δοκιμάσουν ένα νέο μοντέλο, βασισμένο στη σύγκρουση μιας πρώτο-Γης, η οποία καλύπτεται με έναν ωκεανό από μάγμα, και ενός συμπαγούς αντικειμένου.

Το μοντέλο έδειξε ότι μετά τη σύγκρουση, το μάγμα θερμαίνεται πολύ περισσότερο από τα στερεά συστατικά του προσκρουστήρα. Το μάγμα στη συνέχεια διαστέλλεται σε όγκο, και μπαίνει σε τροχιά για να σχηματίσει τη Σελήνη, λένε οι ερευνητές. Αυτό εξηγεί γιατί υπάρχει πολύ περισσότερο υλικό από τη Γη στη σύσταση της Σελήνης. Τα προηγούμενα μοντέλα δεν προέβλεπαν τον διαφορετικό βαθμό θέρμανσης μεταξύ του πυριτικού άλατος στην πρώιμη Γη, και του προσκρουστήρα.

"Στο μοντέλο μας, περίπου το 80% της Σελήνης αποτελείται από πρώτο-γήινα υλικά", δήλωσε ο Karato, ο οποίος διεξήγαγε εκτενή έρευνα για τις χημικές ιδιότητες του μαγματικού υλικού στην πρώιμη Γη. "Στα περισσότερα από τα προηγούμενα μοντέλα, περίπου το 80% της Σελήνης είναι κατασκευασμένο από τον προσκρουστήρα. Αυτή είναι μια μεγάλη διαφορά. "

Ο Karato δήλωσε ότι το νέο μοντέλο επιβεβαιώνει προηγούμενες θεωρίες για το πώς σχηματίστηκε το φεγγάρι μας, χωρίς να χρειάζεται να προτείνει μη συμβατικές συνθήκες σύγκρουσης - κάτι που έπρεπε να κάνουν μέχρι τώρα οι θεωρητικοί.

Για τη μελέτη αυτή, ο Karato οδήγησε την έρευνα στη συμπίεση του λιωμένου πυριτικού άλατος. Μια ομάδα από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο του Τόκιο και το Κέντρο Υπολογιστικών Επιστημών του RIKEN ανέπτυξαν ένα υπολογιστικό μοντέλο για να προβλέψουν πώς το υλικό από τη σύγκρουση μετασχηματίστηκε σε...Σελήνη.

Ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης είναι η Natsuki Hosono του RIKEN. Επιπλέον συγγραφείς είναι οι Junichiro Makino και Takayuki Saitoh.

Δημοσιεύσεις: Natsuki Hosono, et al., “Terrestrial magma ocean origin of the Moon,” Nature Geoscience (2019)

Από τον Jim Shelton, Πανεπιστήμιο Yale  



……………….*………………..


*Προσκρουστήρας, στα Αγγλικά impactor, είναι το δυνητικά ικανό αντικείμενο το οποίο μπορεί να επιφέρει αποτελέσματα σύγκρουσης μερικές φορές καταστροφικά όπως το συμβάν που εικάζεται οτι αφάνισε τους δεινόσαυρους από ένα αστεροειδής πάχους 10 χλμ ο οποίος έπεσε κοντά στη χερσόνησο Γιουκατάν πριν από 65,5 εκατομμύρια χρόνια.

……………….*………………..

Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:



Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε ή κόκκινα γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Για την ομάδα : @Aratosastronomy