Τρίτη 8 Μαΐου 2018

Αστρική εξέλιξη που ...εκπλήσσει

Μία "έκρηξη"  δημιουργίας νεογέννητων άστρων προβληματίζει τους αστρονόμους.


Δεδομένου ότι η περιορισμένη ποσότητα αερίου που επιβίωσε από την πρώτη ακανόνιστη διαδικασία σχηματισμού αστεριών εκτοπίστηκε γρήγορα μέσα σε αρκετά εκατομμύρια χρόνια, τα αστρικά σμήνη (συστάδες) θεωρούνται από καιρό ως "στείρα" αστρικά συστήματα που δεν μπορούν να σχηματίσουν νέα αστέρια. Μόνο οι συγκρούσεις ή οι συγχωνεύσεις αστέρων μπορούν να οδηγήσουν στην ανανέωση πολύ παλαιών αστεριών, κάνοντάς τα να φαίνονται νεότερα συγκριτικά με τα περισσότερα συνηθισμένα αστέρια, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που οι άνθρωποι εφαρμόζουν τεχνικές ομορφιάς ...στο πρόσωπό τους (facelifts).



Κάθε σημείο από το διάγραμμα που βλέπουμε αντιπροσωπεύει ένα αστέρι. Τα μαύρα σημεία είναι κανονικά αστέρια. Τα μπλε και τα κόκκινα σημεία αντιπροσωπεύουν τα μπλε αστέρια που ανήκουν σε δύο ξεκάθαρες ακολουθίες. Οι μπλε συμπαγείς καθώς και οι μπλε διακεκομμένες γραμμές είναι θεωρητικές προβλέψεις μοντέλων. Η αριστερή ακολουθία αποτελείται από μπλε αστέρια, τα οποία σχηματίζονται περίπου στην ίδια χρονική περίοδο. 
Εικόνα: NAOC

Τα αστέρια αυτά είναι γνωστά ως " μπλε επιβραδυνόμενοι αστέρες", επειδή φαίνονται να "μένουν" πίσω από τη φυσική εξέλιξη των περισσότερων αστεριών σε ένα αστρικό σμήνος: Ακόμα, μοιάζουν να είναι εξαιρετικά καυτά (και συνεπώς μπλε) νεαρά αστέρια.

Χρησιμοποιώντας το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, μια διεθνής ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ. DENG Licai από τα Εθνικά Αστρονομικά Παρατηρητήρια της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών (NAOC) ανίχνευσε έναν απροσδόκητο πληθυσμό μπλε τέτοιων υπό επιβράδυνση  αστέρων σε ένα νέο σφαιρωτό σμήνος, γνωστό ως NGC 2173.

Κάτι τέτοιο είναι εκπληκτικό, επειδή τα μπλε αστέρια αυτού του είδους σε αυτό το συγκρότημα φαίνεται να έχουν σχηματιστεί από μια καλά καθορισμένη έκρηξη. Τα ευρήματα της ομάδας δημοσιεύθηκαν στον ιστότοπο The Astrophysical Journal.

"Κατά κανόνα, οι αστρικές συγκρούσεις ή οι συγχωνεύσεις διπλών αστέρων δεν θα πρέπει να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα, θα συμβούν τυχαία στα αστρικά σμήνη, και θα δημιουργήσουν μπλε επιβραδυνόμενα αστέρια που δείχνουν να έχουν διαφορετικές ηλικίες", δήλωσε ο Dr. LI Chengyuan του Πανεπιστημίου Macquarie της Αυστραλίας, κύριος συγγραφέας αυτής της εργασίας.

Οι αστρονόμοι μελετούν τις αστρικές ηλικίες χρησιμοποιώντας ένα κοινό διάγραμμα που σχετίζεται με την αστρική φωτεινότητα με τη θερμοκρασία στην αστρική επιφάνεια. Τα μπλε επιβραδυνόμενα αστέρια που σχηματίστηκαν τυχαία θα παρήγαγαν ένα πολύ μικρό αριθμό αστεριών στο διάγραμμα. Αν όμως δημιουργήθηκαν ταυτόχρονα, θα έδειχναν σαφώς μια πιο "σφιχτή" ακολουθία. Στο αντικείμενο NGC 2173, ο Δρ DENG και οι συνάδελφοί του ανίχνευσαν στο διαγνωστικό διάγραμμα δύο διακριτές αλληλουχίες επιβραδυνόμενων αστέρων.

Παρόλο που δεν είναι η πρώτη φορά που οι αστρονόμοι έχουν εντοπίσει τέτοιες ξεκάθαρες αλληλουχίες σε μπλε επιβραδυνόμενους αστέρες, τέτοια χαρακτηριστικά είχαν προηγουμένως βρεθεί μόνο σε παλαιά σφαιρωτά σμήνη, με ηλικίες άνω των 10 δισεκατομμυρίων ετών. Αυτή είναι η πρώτη φορά που οι αστρονόμοι ανακάλυψανι ένα παρόμοιο μοτίβο σε ένα πολύ νεώτερο αστρικό σμήνος μόλις 1 έως 2 δισεκατομμυρίων ετών.

"Όταν οι πυρήνες των αστρικών σμηνών καταρρέουν κάτω από τη συνολική βαρύτητα όλων των αστεριών σε αυτόν τον μικρό όγκο χώρου, γινόμαστε μάρτυρες ενός από τα πιο ακραία αστρονομικά γεγονότα. Όταν συμβεί αυτό, το σμήνος γίνεται εξαιρετικά πυκνό και μπορείτε να φανταστείτε ότι πολλές αστρικές συγκρούσεις μπορούν να λαμβάνουν χώρο στην περιοχή του πυρήνα, με αποτέλεσμα να παράγονται πολλά μπλε αστέρια, για το λόγο αυτό η διπλή ακολουθία των μπλε επιβραδυνόμενων αστέρων μπορεί να αναμένεται να απαρτίζει αστρικά σμήνη μόνο όταν γερνούν, έχοντας ηλικίες πάνω από 10 δισεκατομμύρια χρόνια", δήλωσε ο Δρ. DENG.

"Ωστόσο, δεν βρήκαμε κανένα στοιχείο που να υποστηρίζει την παρουσία ενός πυρήνα που κατέρρευσε σε αυτό το αστρικό σμήνος. Επιπλέον, οι συνθήκες σε αυτή την αστρική συστάδα δεν συνάδουν ακόμη και με την εμφάνιση πολλών αστρικών συγκρούσεων", δήλωσε ο Δρ. LI.

Ένας ανώνυμος κριτικός ο οποίος ζητήθηκε από τους συντάκτες του ιστότοπου "The Astrophysical Journal" έγραψε: "Αυτή η εργασία σίγουρα παρουσιάζει απρόσμενα, και ως εκ τούτου ενδιαφέροντα αποτελέσματα παρατήρησης ... Είναι μια πρόκληση της γενικότητας των ερμηνειών που παρουσιάστηκαν για άλλες παρόμοιες ακολουθίες μπλε επιβραδυνόμενων αστέρων".

Σε ένα σχόλιο στον ιστότοπο News & Views που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Astronomy, ο καθηγητής Alison Sills από το Πανεπιστήμιο McMaster του Καναδά έγραψε: "Αυτό αντιφάσκει με την προσδοκία μας." Τα αστρικά σμήνη και οι πληθυσμοί τους φαίνεται να συνεχίζουν να παρέχουν εκπλήξεις κάθε φορά που κοιτάζουμε απλά πιο κοντά σε αυτά . "


Περισσότερες πληροφορίες Chengyuan Li et al, An Unexpected Detection of Bifurcated Blue Straggler Sequences in the Young Globular Cluster NGC 2173, The Astrophysical Journal (2018). DOI: 10.3847/1538-4357/aaad65

Από την Κινεζική Ακαδημία Επιστημών

--------------------*--------------------


Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:

Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:


Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com  . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Γιά την ομάδα : @Aratosastronomy