Σάββατο 13 Απριλίου 2019

Βαρυτικά κύματα: Νέες ανακαλύψεις

Ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων εντοπίζουν δύο πιθανές συγκρούσεις μελανών οπών μέσα σε μια εβδομάδα




Μια πιθανή περιοχή στον ουρανό στις 12 Απριλίου όπου εικάζεται οτι υπάρχει συμβάν το οποίο εμπεριέχει μαύρη τρύπα. Γραφικά: LIGO

Λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά την επανενεργοποίηση των ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων, οι επιστήμονες έχουν ήδη στα χέρια τους παρατηρησιακά δεδομένα για δύο ζευγάρια από μαύρες τρύπες οι οποίες συγκρούστηκαν.

Οι επιστήμονες δεν ελπίζουν πλέον απλώς να ανακαλύψουν βαρυτικά κύματα, τις ρυτιδώσεις του χωροχρόνου οι οποίες διασχίζουν το διάστημα, και τις οποίες  αρχικά προέβλεπε η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Albert Einstein. Από τότε που ανιχνεύτηκαν τα βαρυτικά κύματα το 2015, οι επιστήμονες έχουν προχωρήσει στη χρήση και επεξεργασία μεγάλων συνόλων δεδομένων των γεγονότων που παρήγαγαν τα βαρυτικά κύματα - συνήθως μαύρες τρύπες οι οποίες συγκρούονται - για να λύσουν γενικότερα τα μυστήρια του Σύμπαντος.

Οι δύο ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων, το LIGO στις ΗΠΑ και το Virgo στην Ιταλία, ανέστειλαν τις λειτουργίες τους το καλοκαίρι του 2017 για να βελτιώσουν την ευαισθησία στα επιστημονικά τους όργανα. Οι αναβαθμισμένοι πλέον ανιχνευτές λειτούργησαν και πάλι την 1η Απριλίου, σηματοδοτώντας την έναρξη της τρίτης τους παρατηρησιακής περιόδου.

Λέγαμε ότι οι συγχωνεύσεις μελανών οπών είναι ρουτίνα, αλλά οι πρώτες δύο εβδομάδες της  παρατηρησιακής αυτής περιόδου καταδεικνύουν πόσο ρουτίνα έχουν γίνει τα συμβάντα αυτά. Αν και τα πράγματα ήταν ήσυχα για την πρώτη εβδομάδα, η δεύτερη εβδομάδα έχει ήδη αναδείξει ένα ζεύγος υποψήφιων σημάτων από βαρυτικά κύματα, ένα τη Δευτέρα και ένα χθες (12 Απριλίου 2019).

Η Ελληνίδα αστροφυσικός Βίκυ Καλογερά.
Εικόνα: aip.org
"Αν οι επιστήμονες συνεχίσουν να παρατηρούν τα γεγονότα αυτά με ένα σταθερό ρυθμό μία φορά την εβδομάδα, η αστροφυσική θα μεταμορφωθεί για πάντα μέχρι το τέλος της παρατηρησιακής περιόδου", δήλωσε σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον ιστότοπο Gizmodo η Ελληνίδα αστροφυσικός Βίκυ Καλογέρα, διευθύντρια  του Κέντρου Διεπιστημονικής Εξερεύνησης και Έρευνας στην Αστροφυσική (Interdisciplinary Exploration and Research in Astrophysics) στο Πανεπιστήμιο Northwestern .


Ένα ζεύγος ανιχνευτών στις Η.Π.Α., που αποκαλούνται Laser Observatories Gravitational Wave Observatories (LIGO), ανακάλυψε βασικά τα πρώτα βαρυτικά κύματα το 2015, αποτέλεσμα ενός ζεύγους μελανών οπών οι οποίες συγκρούστηκαν, 1,3 δις έτη φωτός μακριά. Από τότε, το Ευρωπαϊκό πείραμα Virgo είναι ενεργό, και οι αστρονόμοι έχουν πλέον καταγράψει 10 συγχωνεύσεις μελανών οπών, καθώς και τη σύγκρουση ενός ζεύγους μικρότερων αντικειμένων, που ονομάζονται αστέρες νετρονίων.

Συγκεκριμένα, οι επιστήμονες έχουν αποστείλει προειδοποιήσεις σε άλλα τηλεσκόπια σχετικά με ένα ζευγάρι γεγονότων υψηλής πιθανότητας. Τα τηλεσκόπια αυτά μπορούν στη συνέχεια να ερευνήσουν για ένα αντίστοιχο συμβάν σε κύματα φωτός, το οποίο  να ταιριάζει με το σήμα που συλλέγεται από τους ανιχνευτές βαρυτικών κυμάτων, δήλωσε στον ιστότοπο Gizmodo ο Christopher Berry, ένας ακόμα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Northwestern . Φαίνεται να είναι το πραγματικό γεγονός. "Έχουν περάσει τους αρχικούς μας ελέγχους, ότι δηλαδή οι ανιχνευτές έχουν σωστά δεδομένα, και πράγματι ανταποκρίνονται ορθά. Τώρα πλέον κάνουμε πιο προσεκτικούς ελέγχους και θα εκτελέσουμε λεπτομερέστερες αναλύσεις για να επεξεργαστούμε τις ιδιότητές τους. "


Ίσως να αναρωτιέστε γιατί ακούμε ήδη για αυτές τις συγκρούσεις, όταν τα αποτελέσματα των δύο τελευταίων παρατηρησιακών περιόδων ήταν ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Ο Berry εξήγησε ότι για τις πρώτες διαδρομές, ήθελαν να "σκάψουν" τα δεδομένα και να βεβαιωθούν ότι όλα πίσω από τα αποτελέσματα ήταν σωστά πριν παρουσιάσουν οτιδήποτε στο κοινό. Τώρα, αν για κάποιο λόγο είναι πέρα από το συνηθισμένο, οι μεμονωμένες συγκρούσεις μελανών οπών δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικές με τις τάσεις εκείνες από τα συμβάντα που φθάνουν στους επιστήμονες με περισσότερα δεδομένα.

Οι επιστήμονες εξακολουθούν να έχουν πολλές ερωτήσεις σχετικά με αυτές τις τεράστιες εκρήξεις ενέργειας. Σε έναν γαλαξία, αυτές οι συγχωνεύσεις μελανών οπών πού ακριβώς συμβαίνουν; Υπάρχουν συγχωνεύσεις δεύτερης γενιάς - μπορούν να συγχωνευθούν δύο μαύρες τρύπες και στη συνέχεια να συγχωνευθούν ξανά με μια τρίτη μαύρη τρύπα, η οποία μπορεί να ήταν κάποτε πολλές μαύρες τρύπες μαζί; Ίσως η συλλογή περισσότερων στατιστικών στοιχείων θα βοηθήσει περαιτέρω τους επιστήμονες να "κυνηγήσουν" ένα ακόμα συμπαντικό αίνιγμα...τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη.

Η περίοδος που διανύουμε είναι σίγουρα συναρπαστική για τις μαύρες τρύπες. 


Από: Ryan F. Mandelbaum


Δείτε παρακάτω βίντεο σχετικά με την πρόσφατη εικόνα της μαύρης τρύπας η οποία δημοσιεύτηκε στις 10 Απριλίου 2019 στο κέντρο του γαλαξία Μ87, καθώς και την τεχνική που χρησιμοποιήθηκε. 




   


……………….*………………..

Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο Facebook:


Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε ή κόκκινα γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Για την ομάδα : @Aratosastronomy