Δευτέρα 18 Μαΐου 2020

Ο Νότιος μαγνητικός πόλος της Γης μετακινείται από τον Καναδά προς...

...την Ρωσία, και πλέον μπορούμε να μάθουμε το γιατί συμβαίνει αυτό.

main article image


Το γεωμαγνητικό πεδίο της Γης. Εικόνα: (ANDRZEJ WOJCICKI/Science Photo Library/Getty Images)

Από τον MIKE MCRAE  

Ο πλανήτης μας "ενδύεται" το μαγνητικό του πεδίο σαν ένα πολύ μεγάλο...παλτό το οποίο απλά δεν του είναι και πολύ...άνετο. Όλη αυτή η ολίσθηση σημαίνει ότι κατά την επόμενη δεκαετία ο Νότιος* μαγνητικός πόλος τείνει να κινείται ολοένα και πιο κοντά στις ακτές της Σιβηρίας .

Μην νομίζετε οτι κρύβεται κάποια συνωμοσία πίσω από αυτό - όμως, οι γεωλογικές δυνάμεις οι οποίες είναι υπεύθυνες για αυτό το φαινόμενο ήταν πάντοτε κάτι το μυστηριώδες. Τώρα, πλέον μπορεί να βρισκόμαστε λίγο πιο κοντά στην κατανόηση του τι συμβαίνει.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Leeds στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας (Technical University of Denmark) ανέλυσαν 20 χρόνια δορυφορικών δεδομένων, διαπιστώνοντας ότι ένας ανελαστικός ανταγωνισμός μεταξύ δύο λοβών διαφορετικής μαγνητικής δύναμης κοντά στον πυρήνα της Γης είναι πιθανό να βρίσκεται πίσω από την περιπλάνηση του Νότιου μαγνητικού πόλου.



Όταν η ακριβής θέση του Νότιου μαγνητικού πόλου της Γης εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1831, βρισκόταν ακριβώς στην γωνία του Καναδά προς το μέρος της Αρκτικής, στη χερσόνησο Boothia στη περιοχή του Nunavut.

Από τότε, νέα σύνολα μετρήσεων έχουν καταγράψει αυτό το σημείο το οποίο μετακινείται βόρεια κατά μέσο όρο περίπου 15 χιλιόμετρα (περίπου 9 μίλια) κάθε χρόνο.

Όταν μιλάμε για προηγμένη τεχνολογία σημαίνει ότι μπορούμε πλέον να παρακολουθούμε προσεκτικά την τοποθεσία του πόλου με πρωτοφανή ακρίβεια. Πριν από τη δεκαετία του 1970, η συμπεριφορά θα λέγαμε του Νότιου μαγνητικού πόλου ήταν σαν έναν...μεθυσμένο άνθρωπό. Από τότε, όμως άλλαξαν τα πράγματα και ο...παραπαίοντας πόλος απέκτησε μια αποστολή, να βαδίζει σε ευθεία γραμμή, αναπτύσσοντας ταχύτητα.

Από τη δεκαετία του 1990, η κίνησή του έχει τετραπλασιαστεί σε ταχύτητα, με τρέχον ρυθμό μεταξύ 50 και 60 χιλιομέτρων (περίπου 30 και 37 μίλια) ετησίως. Στα τέλη του 2017, το "σπριντ" αυτό του πόλου τον έφερε σε απόσταση 390 χιλιομέτρων (240 μίλια) από τον γεωγραφικό βόρειο πόλο.

Ιχνηλάτηση της μετακίνησης του Νότιου μαγνητικού πόλου προς τη Σιβηρία. Εικόνα: Livermore etal., Nature Geoscience, 2020

Σχετικά με την τρέχουσα πορεία του, μπορούμε να περιμένουμε ότι θα βρίσκεται οπουδήποτε μεταξύ 390 και 660 χιλιομέτρων πιο μακριά κατά τη διάρκεια του δεκαετούς του ταξιδιού, φέρνοντάς τον μια "ανάσα" από τα βόρεια όρια της Ανατολικής Θάλασσας της Σιβηρίας.

Η ταχεία αυτή μετατόπιση είναι ανησυχητική για τα συστήματα πλοήγησης τα οποία βασίζονται σε ακριβείς υπολογισμούς της θέσης του πόλου, αναγκάζοντας πέρυσι (αλλά και διαρκώς), το Εθνικό Κέντρο Γεωφυσικών Δεδομένων των ΗΠΑ (US National Geophysical Data Center) να ενημερώνει τους ενδιαφερομένους (ναυτικούς, αερομεταφορείς κλπ) πολύ συχνά με τις συνήθεις ενημερώσεις του πάνω στο Παγκόσμιο Μαγνητικό Μοντέλο.

Αυτό που πραγματικά χρειάζεται ο κόσμος είναι μια σταθερή ιδέα των φυσικών μηχανισμών πίσω από αυτήν την μετατόπιση, επιτρέποντας ακριβείς προβλέψεις για τις μαγνητικές κινήσεις του πλανήτη μας.

Έτσι λοιπόν, οι Γεωεπιστήμονες (Earth scientists) Philip Livermore και Matthew Bayliff από το Πανεπιστήμιο του Leeds στο Ηνωμένο Βασίλειο και ο Christopher Finlay από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δανίας εξέτασαν 20 χρόνια γεωμαγνητικών δεδομένων από την αποστολή Swarm του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).

Η κατεύθυνση του πόλου ευθυγραμμίζεται άψογα με δύο ανωμαλίες οι οποίες ονομάζονται αρνητικές μαγνητικές ροές (negative magnetic fluxes), μία βαθιά, κάτω από τον Καναδά, και η άλλη κάτω από τη Σιβηρία.

"Η σημασία αυτών των δύο επιθεμάτων (τμημάτων) στον προσδιορισμό της δομής του πεδίου κοντά στο Νότιο μαγνητικό πόλο ήταν γνωστή εδώ και αρκετούς αιώνες", σημειώνουν οι ερευνητές σε πρόσφατα δημοσιευμένη έκθεσή τους.

Αυτοί οι μεγάλοι μαγνητικοί λοβοί αναπτύσσονται και συρρικνώνονται με το χρόνο, έχοντας μια βαθιά επίδραση στο μαγνητικό πεδίο το οποίο αντιλαμβανόμαστε στην επιφάνεια.

Μεταξύ του 1970 και του 1999, οι αλλαγές στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ του ρέοντος (ή ρευστού) μανδύα και του πυκνού, περιστρεφόμενου πυρήνα του πλανήτη προκάλεσαν επιμήκυνση του τμήματος που βρίσκεται κάτω από τον Καναδά, μειώνοντας έτσι την ισχύ του αντίστοιχου μαγνητικού πεδίου.

"Τώρα για την ιστορία, το καναδικό αυτό τμήμα κέρδισε τον πόλεμο και γι' αυτό ο πόλος επικεντρώθηκε στον Καναδά", δήλωσε σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Livermore στο ραδιοφωνικό πρόγραμμα του BBC Radio 4's Today .

"Όμως τις τελευταίες δεκαετίες, το καναδικό τμήμα έχει αποδυναμωθεί και το σιβηρικό τμήμα έχει ενισχυθεί ελαφρώς, και αυτό εξηγεί γιατί ο πόλος ξαφνικά επιταχύνθηκε μακριά από την ιστορική του θέση."

Ενώ αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να περιμένουμε από το πόλο να συνεχίσει την...κούρσα του για λίγο ακόμα περισσότερο χρόνο, δεν έχουμε ενδείξεις ακριβώς πού θα σταματήσει, σε πόσο καιρό θα σταματήσει ή πότε θα επιστρέψει στο αρχικό του σημείο.

Υπάρχει μια απίστευτη ποσότητα πραγμάτων τα οποία δεν γνωρίζουμε για τον τεράστιο κινητήρα ο οποίος στροβιλίζεται μέσα στο εσωτερικό του πλανήτη μας.

Δεδομένου ότι τα λεπτομερή γεωλογικά αρχεία υποδηλώνουν σημαντικές διακυμάνσεις στο προστατευτικό για τη ζωή στο πλανήτη μας μαγνητικό πεδίο, πρέπει πραγματικά να μάθουμε πολλά περισσότερα από ότι ήδη γνωρίζουμε.

Θα χρειαστούμε περισσότερα μοντέλα σαν αυτό εάν θέλουμε να έχουμε την ελπίδα να προβλέψουμε πού θα καταλήξουν οι πόλοι του πλανήτη μας στο μέλλον.

Η έρευνα αυτή δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο Nature Geoscience.


---------------------------------------------------------**------------------------------------------


Σημαντική επεξήγηση

*Στο αγγλικό πρότυπο κείμενο του άρθρου αναφέρεται ως Βόρειος μαγνητικός πόλος. Το blog μας πήρε την πρωτοβουλία να το διορθώσει. Δυστυχώς έχει επικρατήσει παγκοσμίως η αντίληψη οτι ο Βόρειος γεωγραφικός πόλος ταυτίζεται με τον Βόρειο μαγνητικό πόλο της Γης ο οποίος βρίσκεται στον Νότιο Γεωγραφικό πόλο του πλανήτη μας. Υποθέτουμε οτι αυτό γινόταν για αποφυγή παρανόησης ανάμεσα στο Γεωγραφικό και τον μαγνητικό πόλο οι οποίοι έχουν διαφορετικές ονομασίες. Όπως και να έχει πιστεύουμε οτι οφείλουμε να αποδώσουμε την ορθή ονομασία των μαγνητικών πόλων βάσει Φυσικής

Δείτε παρακάτω ορισμένους συνδέσμους για του λόγου το αληθές:















Πηγή: sciencealert.com