Ταξίδι στο κέντρο του Γαλαξία.

Μια νέα  διαδραστική, τρισδιάστατη απεικόνιση, δίνει την ευκαιρία  στους θεατές του Ουρανού και λάτρεις της αστρονομίας, και όχι μόνο, για  ένα συναρπαστικό ταξίδι στην εξερεύνηση του Κέντρου του Γαλαξία μας

Μια νέα λοιπόν απεικόνιση του Γαλαξία μας προσφέρει στο ευρύ κοινό ένα εξαιρετικά συναρπαστικό, εικονικό ταξίδι - με θέαση 360 μοιρών - στο κέντρο του Γαλαξία μας. Το πρόγραμμα αυτό που έγινε εφικτό χρησιμοποιώντας δεδομένα από το Διαστημικό τηλεσκόπιο ακτίνων -X Τσάντρα της ΝΑΣΑ, αλλά και από άλλα τηλεσκόπια, επιτρέπει στους θεατές να ελέγχουν τη δική τους εξερεύνηση στο συναρπαστικό περιβάλλον των λεγόμενων ασταθών τεράστιων άστρων (volatile massive stars *), καθώς και της ισχυρής βαρύτητας που υπάρχει γύρω από τη τερατώδη μαύρη τρύπα που βρίσκεται στο κέντρο του Γαλαξία μας .

Μια απεικόνιση του κέντρου του γαλαξία μας. Εικόνα: NASA/CXC/Pontifical Catholic Univ. of Chile /C.Russell et al.

Η Γη απέχει περίπου 26.000 έτη φωτός, ή περίπου 260.000 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα (26¹⁶  χιλιόμετρα) ή  150.000 τρισεκατομμύρια μίλια, από το κέντρο του Γαλαξία μας. Καθώς οι άνθρωποι δεν μπορούμε φυσικά να ταξιδέψουμε έως εκεί, οι επιστήμονες μπόρεσαν να μελετήσουν αυτήν την περιοχή χρησιμοποιώντας δεδομένα από ισχυρά τηλεσκόπια που μπορούν να ανιχνεύσουν το φως σε διάφορες μορφές, συμπεριλαμβανομένων των ακτίνων Χ και του υπέρυθρου φωτός.

Η απεικόνιση αυτή βασίζεται σε δεδομένα υπερύθρων από το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο του Ευρωπαϊκού Νότιου Παρατηρητηρίου, 30 μαζικών γιγαντιαίων άστρων, τα οποία ονομάζονται αστέρια Βολφ-Ραγιέ  που περιστρέφονται σε μια ακτίνα 1,5 ετών φωτός από γύρω από το κέντρο του Γαλαξία μας. Ισχυροί άνεμοι αερίου που ρέουν από την επιφάνεια αυτών των αστεριών μεταφέρουν μερικά από τα εξωτερικά τους στρώματα στο διαστρικό χώρο.

Ένα βίντεο 360 μοιρών ¨βυθίζει¨ τους θεατές σε μια προσομοίωση του κέντρου του Γαλαξία μας. Αυτή η απεικόνιση δημιουργήθηκε από δεδομένα του ΔΤ Τσάντρα καθώς και από άλλα τηλεσκόπια επίγεια και διαστημικά, επιτρέποντας έτσι στους θεατές να ελέγχουν τη δική τους εξερεύνηση της περιοχής που επιλέγουν. Από το πλεονεκτικό σημείο της υπερμεγέθης μαύρης τρύπας του Γαλαξία, του Τοξότη Α* (Sgr A *), ο θεατής μπορεί να δει περίπου 25 αστέρια Βολφ-Ραγιέ  (λευκά  αντικείμενα που τρεμοπαίζουν), καθώς εκείνα εκπέμπουν συνεχώς αστρικούς ανέμους (μαύρη έως κόκκινη και έως κίτρινη χρωματική κλίμακα). Αυτοί οι άνεμοι συγκρούονται μεταξύ τους και έπειτα, μερικά από αυτά τα υλικά (κίτρινες κηλίδες) στρέφονται σπειροειδώς προς τον Τοξότη Α*  Το βίντεο παρουσιάζει δύο προσομοιώσεις, κάθε μια από αυτές αρχίζει περίπου 350 χρόνια στο παρελθόν και εκτείνεται σε χρονικό διάστημα 500 ετών. Η πρώτη προσομοίωση δείχνει τον Τοξότη Α*  σε μια ήρεμη κατάσταση, ενώ το δεύτερο περιέχει ένα πιο βίαιο Τοξότη Α*   που εκτοξεύει το δικό του υλικό, διακόπτοντας έτσι τη προσαύξηση συσσωρευμένου υλικού (κίτρινες κηλίδες) που είναι τόσο εμφανείς στο πρώτο τμήμα. Εικόνα: NASA / CXC / SAO / C Russell.  

Οι επιστήμονες έχουν χρησιμοποιήσει την απεικόνιση αυτή για να εξετάσουν τις επιδράσεις του Τοξότη Α* πάνω στους αστρικούς του γείτονές. Καθώς η ισχυρή βαρύτητα του Τοξότη Α* έλκει συστάδες υλικού προς το εσωτερικό του, παλιρροϊκές δυνάμεις ¨τεντώνουν¨ τις συστάδες αυτές καθώς πλησιάζουν στη μαύρη τρύπα. Ο Τοξότης Α* επηρεάζει επίσης το περιβάλλον του μέσα από περιστασιακές εκρήξεις στην περιοχή του που οδηγούν στην απομάκρυνση ύλης μακριά από τη γιγαντιαία μαύρη τρύπα, όπως φαίνεται στο τελευταίο μέρος του βίντεο. Αυτές οι εκρήξεις μπορούν να έχουν ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση μέρους του αερίου που παράγεται από τους ανέμους των αστέρων Βολφ-Ραγιέ.

Ερευνητές, με επικεφαλής τον Christopher Russell του Παπικού Καθολικού Πανεπιστημίου της Χιλής (Pontifical Catholic University of Chile), χρησιμοποίησαν την απεικόνιση αυτή για να κατανοήσουν την παρουσία προγενέστερων ανιχνευμένων ακτίνων Χ σε σχήμα δίσκου, οι οποίος εκτείνονται σε έκταση περίπου 0,6 έτη φωτός από τον  Τοξότη Α* . Η εργασία τους δείχνει ότι η ποσότητα των ακτίνων Χ που παράγονται από αυτούς τους συγκρουόμενους ανέμους εξαρτάται από τη δύναμη των εκρήξεων που τροφοδοτούνται από τον Τοξότη Α*, καθώς και από το χρόνο που έχει παρέλθει από την εμφάνιση μιας έκρηξης. Οι ισχυρότερες και πιο πρόσφατες εκρήξεις οδηγούν σε ασθενέστερες εκπομπές ακτίνων Χ.

Οι πληροφορίες που παρείχε η θεωρητική μοντελοποίηση και η σύγκριση της με τη δύναμη της εκπομπής ακτίνων Χ που παρατηρήθηκε με το ΔΤ Τσάντρα, οδήγησε τον Russell και τους συναδέλφους του να διαπιστώσουν ότι ο Τοξότης Α*  είχε πιθανότατα μια σχετικά ισχυρή έκρηξη που ξεκίνησε τους τελευταίους αιώνες. Επιπλέον, τα ευρήματά τους υποδηλώνουν ότι η έκρηξη από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα εξακολουθεί να επηρεάζει την περιοχή γύρω από τον Τοξότη Α*  παρόλο που έπαψε να υφίσταται πριν από περίπου εκατό χρόνια.

Απεικόνιση του Γαλαξιακού Κέντρου. Εικόνα:  NASA/CXC/Pontifical Catholic Univ. of Chile /C.Russell et al.

Το βίντεο των 360 μοιρών του Γαλαξιακού Κέντρου προβάλλεται ιδανικά σε συσκευές, τα ειδικά γυαλιά δηλαδή εικονικής πραγματικότητας (VR), όπως το Samsung Gear VR ή το Google Cardboard. Το βίντεο αυτό μπορεί επίσης να προβληθεί σε smartphones χρησιμοποιώντας την εφαρμογή YouTube. Μετακινείστε το τηλέφωνο γύρω από τα ελλειπτικά σχήματα για να εμφανίσετε ένα διαφορετικό τμήμα του βίντεο, κάνοντας το ίδιο και στα γυαλιά VR. Τέλος, τα περισσότερα προγράμματα περιήγησης (browsers) σε έναν υπολογιστή επιτρέπουν επίσης να προβάλλονται βίντεο στο 360 μοιρών στο YouTube. Για να …κοιτάξετε γύρω σας, κάντε κλικ και σύρετε το βίντεο ή κάντε κλικ στο πλαίσιο κατεύθυνσης που βρίσκεται στη γωνία.

Ο Christopher Russell παρουσίασε αυτή τη νέα απεικόνιση και τα σχετικά επιστημονικά ευρήματα κατά την 231η συνάντηση της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στην πολιτεία της Ουάσιγκτον, DC στις ΗΠΑ . Μερικά από τα αποτελέσματα βασίζονται σε μία εργασία (paper) του Russell, των συνεργατών του και άλλων δεδομένων (et al) που δημοσιεύθηκε το 2017 στις Μηνιαίες ανακοινώσεις της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας. Οι συν-συγγραφείς αυτής της εργασίας είναι ο Daniel Wang από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στο Amherst της Μασαχουσέτης και ο Jorge Cuadra από το Καθολικό Πανεπιστήμιο της Χιλής. Το κέντρο πτήσης Μάρσαλ της NASA στο Huntsville της Αλαμπάμα διαχειρίζεται το πρόγραμμα Τσάντρα για τη Διεύθυνση Επιστημών της NASA στην Ουάσιγκτον. Το παρατηρητήριο αστροφυσικής Σμιθσόνιαν στο Κέμπριντζ της Μασαχουσέτης ελέγχει τις επιστημονικές και τις πτητικές λειτουργίες της αποστολής Τσάντρα.

Η Εργασία: Modelling the thermal X-ray emission around the Galactic Centre from colliding Wolf-Rayet winds

Volatile: Όρος της πλανητικής επιστήμης που αφορά χημικά στοιχεία και χημικές ενώσεις, οι οποίες έχουν πολύ χαμηλό σημείο βρασμού, και τα οποία σχετίζονται με πλανητικές επιφάνειες (φλοιούς) πλανητών ή πλανητικών δορυφόρων (φεγγάρια), καθώς και τις ατμόσφαιρες τους. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον αστάθειας δημιουργείται το κατάλληλο περιβάλλον για αστρικό σχηματισμό

*Διαβάστε σχετικά με το λήμμα: Volatile

Πηγή

Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.

 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 https:/www.facebook.com/groups/174408446026959/

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com  . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Γιά την ομάδα : @Aratosastronomy