Δευτέρα 20 Απριλίου 2015

Οταν η Γη έγινε... παγάκι

 Η Γη μας μετατράπηκε σε χιονόμπαλα τουλάχιστον δύο φορές στην ιστορία της. Οσο κι αν αυτό την κάνει να μοιάζει αφιλόξενη, η «Γη-παγάκιι» ευνόησε την ανάπτυξη ζωής

Οταν η Γη έγινε... παγάκι
Οπως αποδεικνύεται, η Γη σε διάφορες χρονικές περιόδους έχει μετατραπεί σε έναν παγωμένο κόσμο

Η επιστημονική έρευνα φέρνει στο φως νέα στοιχεία για την εξέλιξη της Γης από τη στιγμή του σχηματισμού της ως και σήμερα. Στα περίπου 4,5 δισ. έτη της ύπαρξής της η Γη έχει περάσει από πολλές και διαφορετικές φάσεις. Γνωρίζαμε ότι ο πλανήτης μας έχει διανύσει αρκετές «εποχές παγετώνων» κατά τις οποίες η θερμοκρασία σε εκτεταμένες περιοχές του έπεφτε πολύ και δημιουργούνταν πολικές συνθήκες. Το τελευταίο διάστημα η επιστημονική έρευνα αποκαλύπτει ότι υπήρξαν και κάποιες φορές που ο πλανήτης πάγωσε ολόκληρος!

Το παγάκι της Ζωής

Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν ότι πριν από 715 εκατ. έτη η Γη βίωσε μια σφοδρή εποχή παγετώνων κατά την οποία η επιφάνεια του πλανήτη καλύφθηκε με πάγους σε ποσοστό που άγγιξε το 100%! Μάλιστα, οι επιστήμονες προσέδωσαν στον πλανήτη μας για τη συγκεκριμένη περίοδο τον χαρακτηρισμό «Χιονόμπαλα Γη». Οι συνθήκες εκείνη την περίοδο ήταν τέτοιες που στον Ισημερινό η μέση θερμοκρασία ήταν -20 βαθμούς Κελσίου. Οπως είναι ευνόητο, το μεγαλύτερο ποσοστό των μορφών ζωής που υπήρχαν στον πλανήτη εξοντώθηκε. Επέζησαν μόνο όσες μορφές ζωής κατάφεραν να βρουν καταφύγιο στα λιγοστά μικρής έκτασης ανοίγματα των πάγων που υπήρχαν σε ορισμένες θαλάσσιες περιοχές. Στον πυθμένα αυτών των περιοχών υπήρχαν θερμές πηγές που έλιωναν τους πάγους στην επιφάνεια των υδάτων δημιουργώντας ένα περιβάλλον στο οποίο κάποιες μορφές ζωής μπόρεσαν να επιβιώσουν.

Ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν όμως ότι αυτή η τρομερή παγκόσμια οικολογική καταστροφή οδήγησε σε ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην ιστορία της εξέλιξης, στην έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο και στην εμφάνιση των πρώτων ζώων. Παρά τις συνεχείς έρευνες, οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να βρουν τι άναψε το φιτίλι που προκάλεσε την έκρηξη της ζωής στην Κάμβριο Περίοδο. Σύμφωνα με τους θιασώτες της νέας θεωρίας, όταν η Γη έγινε... χιονόμπαλα, ευνοήθηκαν η παρουσία και η ανάπτυξη μικροσκοπικών φυτών που απελευθέρωναν ως υποπροϊόν το πολύτιμο για τη ζωή οξυγόνο, τα επίπεδα του οποίου αυξήθηκαν ραγδαία στην ατμόσφαιρα. Πιστεύεται ότι πριν από περίπου 800 εκατ. έτη τα επίπεδα του οξυγόνου στην ατμόσφαιρα ήταν 100 φορές χαμηλότερα από τα σημερινά.

Η Μεγάλη Οξείδωση

Πριν από λίγες ημέρες ερευνητές του Πανεπιστημίου της Κολονίας στη Γερμανία δημοσίευσαν στην επιθεώρηση PNAS τη μελέτη τους σύμφωνα με την οποία η Γη πάγωσε εντελώς πριν από 2,4 δισ. έτη. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η θερμοκρασία στον ισημερινό άγγιζε εκείνη την περίοδο τους -40 βαθμούς Κελσίου ενώ οι ωκεανοί του πλανήτη βρέθηκαν κάτω από ένα στρώμα πάγων πάχους 300 μέτρων. Οπως και στην περίπτωση της Χιονόμπαλας Γης πριν από 715 εκατ. έτη έτσι και στο συμβάν πριν από 2,4 δισ. έτη όταν οι πάγοι άρχισαν να λιώνουν οι ερευνητές αναφέρουν ότι πιθανότατα υπήρξε ραγδαία αύξηση στα επίπεδα του οξυγόνου, γεγονός που εξηγεί ένα άλλο γεγονός που είναι γνωστό ως το «Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης». Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε τον καταλύτη για την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη μας.

 Πηγή : ΤΟ ΒΗΜΑ SCIENCE