Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020

Αστρονομία: Μια νέα ανακάλυψη στο Ωμέγα Κενταύρου

Βρέθηκαν πέντε νέα πάλσαρς με περίοδο περιστροφής της τάξης χιλιοστών του δευτερολέπτου (millisecond pulsars) στον πυρήνα τους


Το σφαιρωτό σμήνος Ωμέγα Κενταύρου περιέχει έως και δέκα εκατομμύρια αστέρια. Μια νέα μελέτη ανακάλυψε πέντε νέα πάλσαρς με περίοδο περιστροφής της τάξης χιλιοστών του δευτερολέπτου στον πυρήνα τους. Εικόνα: [Παρατηρητήριο ESO / La Silla]

Το σφαιρωτό σμήνος Ωμέγα Κενταύρου δημιουργεί ένα εντυπωσιακό θέαμα. Εκατομμύρια αστέρια τα οποία βρίσκονται σε βαρυτική δέσμευση μεταξύ τους δομούν μια όμορφη αστρική σφαίρα. Ο φλεγόμενος πυρήνας της σφαίρας αυτής λάμπει από τις πυκνές ομάδες των αντικειμένων που βρίσκονται μέσα της. Μια πρόσφατη μελέτη έφερε στο φως μια νέα ανακάλυψη στην καρδιά αυτού του σμήνους: Πέντε πολυαναμενόμενα Πάλσαρς.

Τι βρίσκεται στο πυρήνα:

Το Ωμέγα Κενταύρου βρίσκεται μόλις 17.000 έτη φωτός μακριά, και είναι ένα ενδιαφέρον αντικείμενο για μελέτη. Αν και γνωρίζουμε περισσότερα από 200 σφαιρωτά σμήνη - συμπαγείς σφαίρες παλαιών αστεριών - τα οποία βρίσκονται στις εξωτερικές περιοχές του Γαλαξία, το Ωμέγα Κενταύρου είναι το πιο μαζικό και το πιο φωτεινό. Οι ιδιότητές του έχουν οδηγήσει τους επιστήμονες να υποθέσουν ότι το σμήνος αυτό ήταν κάποτε ένας νάνος γαλαξίας τον οποίο συνέλαβε με την βαρυτική του δύναμη ο Γαλαξίας μας απογυμνώνοντας τον από τα εξωτερικά του αστέρια.


Η μεγάλη μάζα και η ασυνήθιστη ιστορία σχηματισμού του Ωμέγα Κενταύρου ανοίγουν δύο ενδιαφέρουσες δυνατότητες:

1 . Το σύμπλεγμα μπορεί να περιέχει μαζικές μαύρες τρύπες.
Η θεωρία προβλέπει ότι οι συνθήκες στο κέντρο των τεράστιων αστρικών σμηνών είναι ώριμες για συγκρούσεις που οδηγούν την ανάπτυξη μελανών οπών ενδιάμεσης μάζας η οποία φθάνει ίσως εκατοντάδες έως δεκάδες χιλιάδες ηλιακές μάζες.

2. Ο πυρήνας του σμήνους μπορεί να παρουσιάζει αποδείξεις εκμηδένισης της σκοτεινής ύλης.
Εάν το Ωμέγα Κενταύρου ήταν κάποτε ένας νάνος γαλαξίας που επικρατούσε στη σκοτεινή ύλη, τότε η σχετικά μικρή του απόσταση το καθιστά εξαιρετικό στόχο αναζήτησης εκμηδενισμένης σκοτεινής ύλης στο κέντρο του σμήνους.



Paper έρευνας: "“Discovery of Millisecond Pulsars in the Globular Cluster Omega Centauri,” Shi Dai et al 2020: https://iopscience.iop.org/article/10.3847/2041-8213/ab621a 

• Προεκτύπωση arXiv: https://arxiv.org/abs/1912.08079

Πηγή: Astronomy Nation