Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2016

Κ. Κόκκοτας: μετά την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων το σύμπαν δεν θα είναι το ίδιo

Εντός δεκαετίας θα μπορούμε να παρατηρούμε το σύμπαν από τη γέννηση του μέχρι σήμερα


                             Κωνσταντίνος Κόκκοτας
O Κωνσταντίνος Κόκκοτας κατέχει την έδρα Θεωρητικής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν της Γερμανίας από το 2007. Υπήρξε καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ απ’ όπου παραιτήθηκε το 2014. Από το 2010 είναι καθηγητής και στο Georgia Institute of Technology των ΗΠΑ. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με την εφαρμογή της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας στη μελέτη της δυναμικής των αστέρων νετρονίων και των μελανών οπών αλλά και τις διαδικασίες παραγωγής βαρυτικών κυμάτων. Μεταξύ άλλων, διατέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος για την Ελλάδα Ευρωπαϊκού δικτύου για έρευνα στα «Βαρυτικά Κύματα», επιστημονικός υπεύθυνος (για όλη την Ευρώπη) στον τομέα της «Θεωρίας Βαρυτικών Κυμάτων» το δικτύου ILIAS και αναπληρωτής υπεύθυνος του γερμανικού δικτύου «Πηγές Βαρυτικών Κυμάτων».


Mετά την ανίχνευση των βαρυτικών κυμάτων το σύμπαν δεν θα είναι ξανά το ίδιο, θα αποκαλυφθούν ακόμα και οι πιο κρυφές γωνιές του, τόνισε ο καθηγητής Θεωρητικής Αστροφυσικής στο γερμανικό πανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν, Κωνσταντίνος Κόκκοτας, μιλώντας στην εκδήλωση που διοργάνωσε ο Σύλλογος Αποφοίτων του ΑΠΘ, με αφορμή την πειραματική απόδειξη του φαινομένου.
Εκτίμησε, δε, ότι σε λιγότερο από μια δεκαετία θα μπορούμε να παρατηρούμε το σύμπαν από τη γέννηση του μέχρι σήμερα. Όπως εξήγησε, τα βαρυτικά κύματα που εκλύθηκαν στο πρώιμο σύμπαν, δευτερόλεπτα μετά τη Μεγάλη ‘Εκρηξη, άφησαν το αποτύπωμα τους στη μικροκυματική ακτινοβολία. Επιπλέον, δεν αλληλεπίδρασαν με την ύλη, οπότε δεν άλλαξαν μορφή
Εκτιμάται ότι, κατά τη συγχώνευση αυτών των δύο «τεράτων», υπήρξε απώλεια μιας ποσότητας μάζας περίπου τριπλάσιας από τον Ήλιο, η οποία μετατράπηκε σε ενέργεια και στη συνέχεια σε βαρυτικά κύματα μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Αυτά τα κύματα ανίχνευσε τελικά το LIGO.
Ο κ. Κόκκοτας τόνισε ότι μεταξύ των ερωτημάτων που μένει να διερευνηθούν είναι, μεταξύ άλλων, εάν τα βαρυτικά κύματα ταξιδεύουν με την ταχύτητα του φωτός, εάν έχουν μάζα, αλλά και ποια είναι η δομή του χωροχρόνου στο εσωτερικό μιας μαύρης τρύπας.

  Προσομοίωση της σύγκρουσης δύο μαύρων τρυπών. Το Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) ανίχνευσε για πρώτη φορά τα βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από τον στροβιλισμό την τελική συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών (με μάζες 29 και 36 φορές την μάζα του ήλιου αντίστοιχα).

Προσομοίωση της σύγκρουσης δύο μαύρων τρυπών. Το Παρατηρητήριο Βαρυτικών Κυμάτων LIGO (Laser Interferometer Gravitational-Wave Observatory) ανίχνευσε για πρώτη φορά τα βαρυτικά κύματα που παράχθηκαν από τον στροβιλισμό την τελική συγχώνευση δυο μαύρων τρυπών (με μάζες 29 και 36 φορές την μάζα του ήλιου αντίστοιχα).

Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε, μέσω Skype, η καθηγήτρια αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγο, Βίκυ Καλογερά, η οποία συμμετέχει στη διεθνή επιστημονική κοινοπραξία LIGO που έκανε τη βαρυσήμαντη ανακοίνωση για την ανακάλυψη των βαρυτικών κυμάτων. Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι οι ανιχνευτές του LIGO θα ανοίξουν και πάλι τον Ιούνιο ή τον Ιούλιο για έξι μήνες, κατόπιν το 2017 για εννιά μήνες και το 2018, οπότε και η ευαισθησία τους θα είναι τριπλάσια σε σχέση με τη σημερινή.
Υπογράμμισε ότι ζει συγκλονιστικές στιγμές και ότι η ανακάλυψη ήρθε μετά από 15 χρόνια δουλειάς και προσπαθειών.
Δήλωσε περήφανη που είναι απόφοιτη του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ και πρόσθεσε ότι η εκπαίδευση που έλαβε ήταν η βάση για όσα έχει πετύχει.
πηγή: www.cnn.gr

«Πράσινο φως» για το ινδικό LIGO

Εν τω μεταξύ, όπως ανέφερε και ο Κωνσταντίνος Κόκκοτας στην χθεσινή του διάλεξη, μετά την μεγάλη επιτυχία του LIGO, δόθηκε «πράσινο φως» στην Ινδία για την κατασκευή του ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων.

          ligo44

«Πράσινο φως» στην Ινδία για την κατασκευή ενός ανιχνευτή βαρυτικών κυμάτων
του Κώστα Δεληγιάννη- naftemporiki.gr 

Μία μόλις εβδομάδα από την πρώτη πετυχημένη ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων από τους ανιχνευτές Advanced LIGO στις ΗΠΑ, το υπουργικό συμβούλιο της Ινδίας ενέκρινε καταρχήν την κατασκευή μιας ανάλογης διάταξης στη χώρα της Νότιας Ασίας.
Ο ανιχνευτής θα ονομασθεί LIGO-India και υπεύθυνη για την κατασκευή του θα είναι η ερευνητική ομάδα IndIGO (Indian Initiative in Gravitational-wave Observations), η οποία συνέβαλε στην ανακάλυψη της περασμένης εβδομάδας.
Όταν ολοκληρωθεί, θα ενταχθεί στο παγκόσμιο δίκτυο των παρατηρητηρίων βαρυτικών κυμάτων που βρίσκονται ήδη σε λειτουργία και τα οποία, εκτός από τις ΗΠΑ, βρίσκονται στη Γερμανία, την Ιταλία και την Ιαπωνία.
Σχολιάζοντας την απόφαση με μηνύματά του στο Twitter, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι σημείωσε πως η κατασκευή του ανιχνευτή θα γίνει με τη συνεργασία του Caltech and MIT, τα δύο ιδρύματα που λειτουργούν την αντίστοιχη διάταξη στις ΗΠΑ. Σύμφωνα επίσης με τον Μόντι, το LIGO-India θα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες και στην ινδική βιομηχανία, για να αξιοποιήσει τεχνολογίες αιχμής.
Το σήμα που ανιχνεύθηκε την περασμένη εβδομάδα αφορούσε τη συγχώνευση δύο μελανών οπών, με μάζα 36 και 29 φορές μεγαλύτερης από τη μάζα του Ήλιου, από την οποία προέκυψε μία μελανή οπή με 62πλάσια μάζα από τον Ήλιο, σε απόσταση 1,3 δισ. ετών φωτός από τη Γη.
Ινδοί επιστήμονες συμμετείχαν τόσο στην προσομοίωση της μορφής των βαρυτικών κυμάτων που θα μπορούσα να προκύπτουν από ένα τέτοιο κοσμικό γεγονός όσο και στην επεξεργασία του σήματος, το οποίο έχει ονομασθεί GW150914.
Το Advanced LIGO χρησιμοποιεί δύο ανιχνευτές, στην Ουάσιγκτον και τη Λουιζιάνα, ώστε ένα σήμα να θεωρείται αξιόπιστο όταν ανιχνεύεται και από τις δύο πειραματικές διατάξεις.

                howgravitati
Οι ανιχνευτές του πειράματος LIGO στις ΗΠΑ ανίχνευσαν σήμα βαρυτικών κυμάτων, το οποίο εκτιμούν ότι προέρχονταν από δύο μαύρες τρύπες με μάζες 29 και 36 φορές μεγαλύτερες από τον Ήλιο.

Η ύπαρξη ωστόσο και άλλων παρατηρητηρίων βαρυτικών κυμάτων, σε άλλα σημεία του πλανήτη, θα επιτρέπει στους επιστήμονες να εξάγουν περισσότερα στοιχεία για τις πηγές που προκαλούν τις διαταραχές στο χωροχρονικό συνεχές και να υπολογίζουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τη θέση τους στο σύμπαν.
Εκτός από τις δύο διατάξεις του Advanced LIGO, στο παγκόσμιο δίκτυο συμμετέχει ο ανιχνευτής GEO600 detector στη Γερμανία και οι ανιχνευτές Virgo και KAGRA, στην Ιταλία και την Ιαπωνία αντίστοιχα, που αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε φάση αναβάθμισης.
Σύμφωνα με ερευνητές που συνεργάζονται στο πλαίσιο του παγκόσμιου δικτύου, το LIGO-India θα αυξήσει την ακρίβεια εντοπισμού των πηγών των βαρυτικών κυμάτων κατά 5 έως 10 φορές.

ΠΗΓΗ : physicsgg