Κυριακή 10 Ιανουαρίου 2016

Εντοπίστηκε για πρώτη φορά, ορατό φως από μια μαύρη τρύπα.





Στη φωτογραφία βλέπουμε την μαύρη τρύπα σε κίτρινο κύκλο. Michael Richmond/Rochester Institute of Technology 
Σε μια κοσμική πρωτιά, αστρονόμοι εντόπισαν ορατό φως που προέρχεται από μια μαύρη τρύπα κατά τη διάρκεια ενός βίαιου ξεσπάσματος ενέργειας. Η ανακάλυψη, που έγινε από τις παρατηρήσεις ενός κοντινού δυαδικού συστήματος μελανών οπών που  ονομάζεται  V404 Κύκνου , προτείνει ότι και άλλες μαύρες τρύπες θα μπορούσαν να μελετηθούν με αυτόν τον τρόπο, με τίποτα περισσότερο από ένα απλό τηλεσκόπιο !
Η έρευνα αυτή που έγινε από αστρονόμους του Πανεπιστήμιου του Κιότο,  δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, και παρουσιάστηκε στο συνέδριο της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας στη Φλόριντα αυτή την εβδομάδα. Στις 15 Ιουνίου 2015, η μαύρη τρύπα "ξύπνησε" μετά από 26 χρόνια αδράνειας, εκπέμποντας ένα ''ξέσπασμα'' ενέργειας. Συνήθως, οι αστρονόμοι παρατηρούν αυτά τα γεγονότα σε άλλα μήκη κύματος όπως ακτίνες Χ ή ακτίνες γάμμα.

Αλλά σε αυτή την περίπτωση, οι αστρονόμοι διαπίστωσαν ότι τα τηλεσκόπια εντόπισαν αισθητές λάμψεις φωτός που προέρχονταν από τη μαύρη τρύπα, καθώς παρέμεινε ενεργή για δύο εβδομάδες, με μερικές από τις λάμψεις αυτές να διαρκούν από μερικά λεπτά έως αρκετές ώρες. Περιέργως, ανάμεσα στα τηλεσκόπια που χρησιμοποιήθηκαν, ορισμένα είχαν φακό τόσο μικρό όσο 20 εκατοστά (8 ίντσες) - ένα μέγεθος που ο μέσος άνθρωπος θα μπορούσε εύκολα να χειριστεί.

"Γνωρίζουμε τώρα ότι μπορούμε να κάνουμε παρατηρήσεις που βασίζονται σε οπτικές ακτίνες - ορατού φωτός, με άλλα λόγια, και ότι οι μαύρες τρύπες μπορούν να παρατηρηθούν χωρίς υψηλών προδιαγραφών τηλεσκόπια ακτίνων Χ ή ακτίνων γάμμα," εξήγησε ο επικεφαλής συγγραφέας Mariko Kimura, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Κιότο, σε μια δήλωση του.


Καλλιτεχνική απεικόνιση από ένα δυαδικό σύστημα μελανών οπών:ESA/ATG binary   

Φυσικά, η μοναδικότητα στο κέντρο μιας μαύρης τρύπας δεν εκπέμπει φως, όπου η βαρύτητα είναι τόσο ισχυρή που ούτε το φως δεν μπορεί να δραπετεύσει. Το φως  προέρχεται από τον δίσκο του θερμαινόμενου υλικού που στροβιλίζεται γύρω από τη μαύρη τρύπα. Συγκεκριμένα, οι ακτίνες Χ από την εσώτατη περιοχή του δίσκου προσαύξησης αναδύονται και θερμαίνουν 
την εξωτερική περιοχή του δίσκου, με αποτέλεσμα να εκπέμπει οπτικές (ορατές) ακτίνες.

Μια διεθνής συνεργασία ήταν απαραίτητη για να υλοποιηθούν τα ευρήματα. "Τα αστέρια μπορούν να παρατηρηθούν μόνο στο σκοτάδι, και υπάρχουν τόσες πολλές ώρες κάθε βράδυ, αλλά κάνοντας παρατηρήσεις από διαφορετικές τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο είμαστε σε θέση να λάβουμε πιο ολοκληρωμένα στοιχεία», είπε ο συν-συγγραφέας Daisaku Nogami (του Mariko Kimura). "Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι που το διεθνές δίκτυο παρατήρησης μας ήταν σε θέση να ενωθεί μαζί μας για να τεκμηριώσει αυτό το σπάνιο γεγονός."

Έτσι, ένα σκονισμένο τηλεσκόπιο που έχετε για τα Χριστούγεννα, θα μπορούσε απλά να σας φέρει σε θέση να ανακαλύψετε μια μαύρη τρύπα που κρύβεται  κάπου στο σύμπαν.

ΠΗΓΗ

Επιμέλεια-Προσαρμογή : Ομάδα Παρατηρησιακής Αστρονομίας ''ΑΡΑΤΟΣ''