Το νότιο ημισφαίριο αποτελείται από ορεινές περιοχές γεμάτες με ηφαίστεια. Σύμφωνα με γεωφυσικούς του Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (ΕΤΗ) στη Ζυρίχη, υπεύθυνο για αυτή τη γεωλογική διαφορά είναι ένα μεγάλο σώμα (αστεροειδής, κομήτης κ.ά.) που έπεσε στον νότιο πόλο του Αρη την πρώιμη περίοδο της ύπαρξής του.
Οι προσομοιώσεις που πραγματοποίησαν οι ερευνητές δείχνουν ότι αυτή η σύγκρουση παρήγαγε κολοσσιαίες ποσότητες ενέργειας με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας ωκεανός μάγματος που κάλυψε σχεδόν ολόκληρο το νότιο ημισφαίριο του Αρη. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, το σώμα που έπεσε στον Κόκκινο Πλανήτη πρέπει να είχε μέγεθος ίσο ή μεγαλύτερο με το 10% του μεγέθους του Αρη.
Η σύγκρουση συνέβη όταν ο Αρης ήταν «νέος»
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η τρομερή σύγκρουση συνέβη μόλις 4-15 εκατ. έτη μετά τον σχηματισμό του Αρη όταν ο φλοιός του ήταν ακόμη λεπτός και από κάτω δεν υπήρχαν άλλα στερεά στρώματα (το εσωτερικό του πλανήτη ήταν ακόμη υγροποιημένο).
Οι επιπτώσεις της σύγκρουσης ήταν πολλές. Κατ' αρχάς ο Αρης απέκτησε περισσότερη μάζα και προστέθηκαν τεράστιες ποσότητες σιδήρου σε αυτόν. Τα λιωμένα πετρώματα κάποια στιγμή στερεοποιήθηκαν μετατρεπόμενα στα όρη και στα υψίπεδα που υπάρχουν σήμερα στο νότιο ημισφαίριο. Ταυτόχρονα ξεκίνησε μια έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα η οποία, σύμφωνα με τους ερευνητές, διήρκεσε τρία δισ. έτη.
Ο «κλέφτης» Ηλιος
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 προοδευτικά στον Αρη σχηματίστηκε ένας στόλος δορυφόρων που τον εξερευνούν και τον μελετούν. Μια από αυτές τις αποστολές, η αποστολή Maven της NASA, αποκάλυψε πρόσφατα νέα σημαντικά στοιχεία για την απώλεια της ατμόσφαιρας και του νερού από τον έρημο σήμερα πλανήτη.
Το σκάφος της αποστολής τέθηκε σε τροχιά το περασμένο φθινόπωρο. Αμέσως το σκάφος κατέγραψε σύννεφα ατόμων υδρογόνου, άνθρακα και οξυγόνου τα οποία δραπετεύουν από την ατμόσφαιρα του Αρη και χάνονται στο Διάστημα - μια διαδικασία που συνεχίζεται εδώ και τρία δισεκατομμύρια χρόνια και άφησε τον πλανήτη παγωμένο και στεγνό.
Προηγούμενες αποστολές της NASA έχουν δείξει με σχετική βεβαιότητα ότι ο Αρης ήταν κάποτε θερμός, διέθετε πυκνή ατμόσφαιρα και καλυπτόταν από λίμνες και θάλασσες που θα μπορούσαν να φιλοξενούν ζωή.
Αυτό όμως άλλαξε πριν από περίπου τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο πλανήτης άρχισε να χάνει την ατμόσφαιρά του. To Μaven είναι η πρώτη αποστολή που σχεδιάζεται ειδικά για να λύσει το μυστήριο της χαμένης ατμόσφαιρας.
Η Γη διατήρησε το νερό και την πυκνή ατμόσφαιρά της κυρίως χάρη στο μαγνητικό πεδίο της, το οποίο εκτρέπει τα επικίνδυνα φορτισμένα σωματίδια που εκπέμπει διαρκώς ο Ηλιος. Το πεδίο πηγάζει από την κίνηση του λιωμένου σιδήρου από το οποίο αποτελείται ο εσώτερος πυρήνας του πλανήτη μας και ουσιαστικά λειτουργεί σαν γιγάντιο δυναμό.
Αγνωστο πώς, ο Αρης έχασε το μαγνητικό πεδίο που πιθανότατα διέθετε στα αρχικά στάδια της ζωής του. Και αυτό άφησε την ατμόσφαιρα του πλανήτη ευάλωτη στην επίδραση του Ηλιου. Οι εικόνες που στέλνει το Maven δείχνουν ότι το φαινόμενο συνεχίζεται ως και σήμερα, με τον Ηλιο να κλέβει ακόμη υλικό από την αραιή ατμόσφαιρα του Αρη, η οποία είναι σήμερα 100 φορές πιο αραιή από της Γης.
Πηγή: (tovima)
