Το μέγεθος ενός αστεριού είναι μια φυσική συνέπεια της ισορροπίας μεταξύ της εξωτερικής βαρυτικής πίεσης και της εσωτερικής πίεσης από την ακτινοβολία η οποία παράγεται στο εσωτερικό του. Όταν οι δύο αυτές δυνάμεις είναι ισορροπημένες, τα εξωτερικά στρώματα του αστέρα είναι σταθερά και λέγεται ότι βρίσκεται σε υδροστατική ισορροπία (hydrostatic equilibrium).
Σρίβπορτ, Λουιζιάνα
Ο VY Canis Majoris, ένας ερυθρός υπεργίγαντας, έχει ακτίνα 1.400 φορές μεγαλύτερη από εκείνη του Ήλιου
Εικόνα: Oona Räisänen
Γενικά, τόσο η βαρυτική δύναμη όσο και η ταχύτητα παραγωγής ενέργειας καθορίζονται από τη μάζα ενός αστέρα. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους, τα αστέρια καίνε Υδρογόνο στους πυρήνες τους και οι δομές τους καθορίζονται σχεδόν πλήρως από τις μάζες τους. Αργότερα στη διάρκεια της ζωής ενός αστέρα, η ενέργεια παράγεται σε ένα κέλυφος το οποίο περιβάλλει τον πυρήνα, και τα εξωτερικά στρώματα διαστέλλονται, όπως σε ενα ερυθρό υπεργίγαντα (για αστέρια μεγαλύτερης μάζας) και σε ενα ερυθρό γίγαντα (για αστέρια μικρότερης μάζας).
Αν και τα αστέρια δεν έχουν επιφάνειες, ο πιο συνηθισμένος ορισμός για το εξωτερικό όριο ενός αστεριού είναι η φωτόσφαιρα ή η θέση όπου το φως εγκαταλείπει το αστέρι. Τα μεγαλύτερα αστέρια είναι ερυθροί υπεργίγαντες, όπου το μεγαλύτερο από αυτούς έχει ακτίνα που είναι περίπου 1.800 φορές μεγαλύτερη από την ακτίνα του Ήλιου (695.700 χλμ.). Ο λόγος για αυτό το μέγιστο παρατηρούμενο μέγεθος δεν είναι ακόμα καλά κατανοητός.
Κάποιος μπορεί να υποθέσει ότι ένα πιο μαζικό αστέρι θα αυξανόταν σε μάζα ώστε να είναι μεγαλύτερο όταν εισέρχεται στην φάση μετατροπής του σε ερυθρό υπεργίγαντα, αλλά πιο μαζικά αστέρια δεν εξελίσσονται μέσα από μια τέτοια φάση και συνεπώς δεν γίνονται τόσο μεγάλα. Ίσως ακόμα κάποιος να φανταστεί ένα αστέρι με αυθαίρετα μεγάλη μάζα και επομένως αυθαίρετα μεγάλο μέγεθος, αλλά δεν έχουν βρεθεί άστρα με μάζες πέρα από περίπου 200 έως 300 ηλιακές μάζες -ακόμη και σε αυτή τη μάζα, είναι μικρότεροι από τους μεγαλύτερους ερυθρούς υπεργίγαντες. Ένα από τα μεγαλύτερα γνωστά αστέρια είναι ο ερυθρός υπεργίγαντας VY Μεγάλου Κυνός (VY Canis Majoris), ο οποίος θα καταβρόχθιζε τον πλανήτη Δία αν έμπαινε στη θέση του Ήλιου.
Donald Figer
Director of Center for Detectors and Professor of Imaging Science,
Rochester Institute of Technology,
Rochester, New York
Σημείωση:
Το μεγαλύτερο γνωστό άστρο είναι ο UY Ασπίδος (UY Scuti). Είναι ένας φωτεινός ερυθρός υπεργίγαντας και παλλόμενος μεταβλητός αστέρας, ο οποίος βρίσκεται στον αστερισμό της Ασπίδος. Είναι από τα άστρα που συγκεντρώνουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι ένα από τα άστρα με τη μεγαλύτερη διάμετρο στο Γαλαξία και επίσης ένα από τα πιο φωτεινά. Έχει εκτιμώμενη μέση ακτίνα διάμεσης τιμής 1.708 ηλιακών ακτίνων, με περιθώριο λάθους ±192, ή διάμετρός του είναι 2,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα, έτσι ο όγκος του είναι 5 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερος αυτόν του Ηλίου. Βρίσκεται περίπου 2,9 κιλοπαρσέκ (9.500 έτη φωτός) μακριά από τη Γη.
Πηγή σημείωσης:
Πηγή: astronomy.com