Οι μυστηριώδεις τροχιές στις απομακρυσμένες απόκεντρες περιοχές του Ηλιακού μας συστήματος δεν προκαλούνται από το "Ένατο Πλανήτη", δήλωσαν πρόσφατα οι ερευνητές.
Τα παγωμένα αντικείμενα της Ζώνης του Κάιπερ.
Εικόνα: ESO/M. Kornmesser
Ορισμένοι αστρονόμοι υποθέτουν ότι οι παράξενες τροχιές ορισμένων αντικειμένων στις πιο μακρινές περιοχές του Ηλιακού μας συστήματος, θεωρητικά διαμορφώνονται από έναν άγνωστο, ένατο πλανήτη. Οι τροχιές αυτές, δηλώνουν τώρα οι ερευνητές, μπορούν να εξηγηθούν από τη συνδυασμένη βαρυτική δύναμη μικρών αντικειμένων τα οποία περιστρέφονται γύρω από τον
Η εναλλακτική εξήγηση για την λεγόμενη υπόθεση «'Ένατος Πλανήτης- Planet Nine», η οποία υποβλήθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, προτείνει το μοντέλο στο οποίο υπάρχει ένας δίσκος ο οποίος αποτελείται από μικρά παγωμένα αντικείμενα με συνολική μάζα έως δέκα φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Γης. Όταν συνδυάζονται με ένα απλοποιημένο μοντέλο του Ηλιακού μας συστήματος, οι βαρυτικές δυνάμεις του υποθετικού αυτού δίσκου μπορούν να εξηγήσουν την ασυνήθιστη τροχιακή "αρχιτεκτονική" η οποία εκδηλώνεται από κάποια αντικείμενα στις εξωτερικές περιοχές του Ηλιακού μας συστήματος.
Η νέα αυτή θεωρία δεν είναι η πρώτη που προτείνει ότι οι βαρυτικές δυνάμεις ενός δίσκου με μεγάλη μάζα από μικρά αντικείμενα θα μπορούσαν να αποφύγουν την ανάγκη για την παρουσία ενός ένατου πλανήτη, και είναι η πρώτη θεωρία η οποία είναι σε θέση να εξηγήσει τα σημαντικά χαρακτηριστικά των παρατηρούμενων τροχιών, ενώ καταγράφεται η μάζα και η βαρύτητα των άλλων οκτώ πλανητών του Ηλιακού μας συστήματος. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του Astronomical Journal.
Θέλαμε να δούμε αν μπορεί να υπάρξει μια άλλη, λιγότερο δραματική και ίσως πιο φυσική αιτία για τις ασυνήθιστες τροχιές που βλέπουμε σε μερικά TNO*
Antranik SefilianΠέρα από την τροχιά του πλανήτη Ποσειδώνα βρίσκεται η λεγόμενη Ζώνη του Κάιπερ, η οποία αποτελείται από μικρά αντικείμενα τα οποία που έχουν απομείνει από το σχηματισμό του Ηλιακού μας συστήματος. Ο πλανήτης Ποσειδώνας, καθώς και οι άλλοι γιγαντιαίοι πλανήτες επιδρούν βαρυτικά στα αντικείμενα της Ζώνης του Κάιπερ και πέραν αυτής, συλλογικά γνωστά ως Μεταποσειδώνεια αντικείμενα (trans-Neptunian Objects ήTNO), τα οποία περιβάλλουν τον Ήλιο σε σχεδόν κυκλικές διαδρομές, από σχεδόν όλες τις κατευθύνσεις.
Ωστόσο, οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει κάποιες μυστηριώδεις αποκλίσεις. Από το 2003, εντοπίστηκαν περίπου 30 TNOs σε εξαιρετικά ελλειπτικές τροχιές: ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα TNO, έχοντας κοινό, κατά μέσο όρο, τον ίδιο χωρικό προσανατολισμό. Αυτός ο τύπος συστάδων δεν μπορεί να εξηγηθεί από την υπάρχουσα αρχιτεκτονική των οκτώ πλανητών του Ηλιακού μας συστήματος, και έχει οδηγήσει ορισμένους αστρονόμους να υποθέτουν ότι οι ασυνήθιστες αυτές τροχιές θα μπορούσαν να επηρεαστούν από την ύπαρξη ενός άγνωστου Ένατου πλανήτη.
Η υπόθεση του «Ένατου Πλανήτη» προτείνει ότι για να ληφθούν υπόψη οι ασυνήθιστες τροχιές αυτών των ΤΝΟ, θα έπρεπε να υπάρχει ένας άλλος πλανήτης, ο οποίος πιστεύεται οτι έχει μάζα περίπου δέκα φορές από τη Γη, και ο οποίος "κρύβεται" στις απομακρυσμένες περιοχές του Ηλιακού μας συστήματος παίζοντας το ρόλο ενός κοσμικού ποιμένα, καθοδηγώντας αν θέλετε, τα TNO στην ίδια κατεύθυνση μέσω της συνδυασμένης επίδρασης της βαρύτητάς του και του υπόλοιπου Ηλιακού μας συστήματος.
"Η υπόθεση του «Ένατου Πλανήτη» είναι συναρπαστική, αλλά αν ο υποτιθέμενος αυτός ένατος πλανήτης υπάρχει, έχει μέχρι στιγμής αποφύγει την ανίχνευση", δήλωσε ο συν-συγγραφέας Antranik Sefilian, φοιτητής στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Θεωρητικής Φυσικής του Πανεπιστημίου του Cambridge. "Θέλαμε να δούμε αν θα μπορούσε να υπάρξει μια άλλη, λιγότερο δραματική και ίσως πιο φυσική αιτία για τις ασυνήθιστες τροχιές που βλέπουμε σε μερικά TNOs. Σκεφτήκαμε ότι αντί να αφήσουμε να υπάρχει ένας ένατος πλανήτης, και μετά να διερευνούμε τον σχηματισμό του και την ασυνήθιστη τροχιά του, γιατί να μην πάρουμε απλά σαν δεδομένο τη βαρύτητα μικρών αντικειμένων τα οποία σχηματίζουν ενα δίσκο πέρα από την τροχιά του πλανήτη Ποσειδώνα, και να δούμε στη συνέχεια τα αποτελέσματα;"
Ο καθηγητής Jihad Touma, από το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, και ο πρώην μαθητής του Sefilian , μοντελοποίησαν την πλήρη χωρική δυναμική των ΤΝΟ με τη συνδυασμένη δράση των γιγαντιαίων εξωτερικών πλανητών και ένα τεράστιο, εκτεταμένο δίσκο πέρα από τον πλανήτη Ποσειδώνα. Οι υπολογισμοί τους, οι οποίοι εξελίχθηκαν μέσα σε ένα σεμινάριο στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού, αποκάλυψαν ότι ένα τέτοιο μοντέλο μπορεί να εξηγήσει τις πολύπλοκες χωρικά ομαδοποιημένες τροχιές ορισμένων ΤΝΟ. Στη διαδικασία που ακολούθησε, μπορούσαν να εντοπίσουν διακυμάνσεις στη μάζα του δίσκου, την σφαιρικότητά (roundness) του (ή εκκεντρότητα ), καθώς και τις αναγκαστικές σταδιακές μετατοπίσεις του προσανατολισμού του (ή βαθμού μετάπτωσης - precession rate), οι οποίες αναπαράγουν πιστά τις τροχιές των ΤΝΟ.
"Εάν αφαιρέσετε τον Ένατο Πλανήτη από το μοντέλο, και αντίθετα επιτρέψετε να υπάρχουν πολλά μικρά αντικείμενα τα οποία είναι διάσπαρτα σε μια ευρεία περιοχή, η συνολική έλξη μεταξύ αυτών των αντικειμένων θα μπορούσαν εξίσου εύκολα να εξηγήσουν τις εκκεντρικές τροχιές που βλέπουμε σε μερικά ΤΝΟ", δήλωσε ο Sefilian, ο οποίος κατέχει την υποτροφία Gates Cambridge, και είναι μέλος του Κολεγίου Darwin.
Προηγούμενες προσπάθειες εκτίμησης της συνολικής μάζας των αντικειμένων αυτών τα οποία βρίσκονται πέρα από τον πλανήτη Ποσειδώνα (γι αυτό το λόγο λέγονται και Μεταποσειδώνεια αντικείμενα ή TNOs) έχουν προσθέσει μόνο μέχρι το ένα δέκατο της μάζας της Γης. Ωστόσο, για να έχουν τα ΤΝΟs τις παρατηρούμενες τροχιές, και για να μην υπάρχει Ένατος Πλανήτης, το μοντέλο που προτείνουν οι Sefilian και Touma απαιτεί η συνδυασμένη μάζα της Ζώνης του Κάιπερ να κυμαίνεται από μερικές έως δέκα φορές τη μάζας της Γης .
"Όταν παρατηρούμε άλλα συστήματα, μελετάμε συχνά το δίσκο που περιβάλλει το μητρικό άστρο για να εξάγουμε συμπεράσματα για τις ιδιότητες οποιουδήποτε πλανήτη ο οποίος βρίσκεται σε τροχιά γύρω του", δήλωσε ο Sefilian. "Το πρόβλημα είναι όταν παρατηρείτε το δίσκο από το εσωτερικό του συστήματος, είναι σχεδόν αδύνατο να δείτε ταυτόχρονα το όλο θέμα. Παρόλο που δεν έχουμε άμεσα παρατηρησιακά στοιχεία για το δίσκο αυτό, ούτε για τον Ένατο Πλανήτη, γι 'αυτό και διερευνούμε άλλες δυνατότητες. Παρ 'όλα αυτά, είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι οι παρατηρήσεις των αναλογιών της Ζώνης του Κάιπερ γύρω από άλλα αστέρια, καθώς και τα μοντέλα σχηματισμού πλανητών, αποκαλύπτουν μαζικούς υπολειμματικούς πληθυσμούς από θραύσματα.
Είναι επίσης πιθανό ότι και οι δύο θεωρίες θα μπορούσαν να είναι αληθινές - θα μπορούσε να υπάρξει ένας τεράστιος δίσκος, και ένας Ένατος Πλανήτης. Με την ανακάλυψη κάθε νέου TNO, συγκεντρώνουμε περισσότερα στοιχεία τα οποία θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να εξηγήσουμε τη συμπεριφορά τους. "
……………….*………………..
*ΤΝΟ = Trans-Neptunian object: Μεταποσειδώνιο αντικείμενοhttps://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%80%CE%BF%CF%83%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CF%8E%CE%BD%CE%B9%CE%BF_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%B5%CE%AF%CE%BC%CE%B5%CE%BD%CE%BF
……………….*………………..
Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις ομάδες μας στο
Facebook:
Και στο blog: Αστρονομία
και Επιστήμη
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα
μπλε ή κόκκινα γράμματα)
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις
μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε
μας: gikasd63@hotmail.com η αφήστε μήνυμα inbox στη
Σελίδα:
Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας
εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα
αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την
σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη
διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com . Η δημοσίευση είναι εντελώς
δωρεάν.
Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η
ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του
αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του
άρθρου.
Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις
ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου.