Ένα αινιγματικό αντικείμενο.

 

Εικόνα: (Nostalgia for Infinity/Shutterstock) 

Οι αστρονόμοι είναι προβληματισμένοι από ένα τεράστιο αντικείμενο στο κέντρο του γαλαξία μας.

Τι μπορεί να είναι το τεράστιο αυτό αντικείμενο; Μήπως πλανήτης; Μήπως πάλι ένα ¨νεκρό άστρο¨;

Το Σύμπαν είναι γεμάτο από παράξενα και μυστηριώδη αντικείμενα που δεν έχουν ακόμα κατηγοριοποιηθεί.

Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν τις παραμορφωτικές ή αλλιώς στρεβλωτικές ιδιότητες της βαρύτητας για να εντοπίσουν ένα τεράστιο αντικείμενο, το οποίο θα μπορούσε να είναι ένας τεράστιος πλανήτης ή ένα ¨αποτυχημένο¨ αστέρι, ακριβώς στο κέντρο του γαλαξία μας. Όχι μόνο είναι ένα …διασκεδαστικό αστρονομικό αίνιγμα, αλλά επίσης φθάνει στα όρια τα μέσα και τα συστήματα που διαθέτουμε για τη παρατήρηση και τη μελέτη του διαστήματος.

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Σπίτζερ (NASA's Spitzer space telescope) παρακολουθεί την τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο από το 2003, χρησιμοποιώντας μια υπέρυθρη κάμερα που είναι εγκατεστημένη πάνω του, έτσι ώστε να λαμβάνει εκπληκτικές εικόνες των ουρανών.

Αποστολή για τους αστρονόμους ήταν να χρησιμοποιήσουν τις εικόνες του Σπίτζερ για να ανακαλύψουν εξωπλανήτες ή όπως αλλιώς ονομάζονται εξωηλιακούς πλανήτες, ένα στόχο που κανείς δεν είχε σκεφτεί ή σχεδιάσει όταν ξεκίνησε η αποστολή. Η πιο ας το πούμε ¨παραδοσιακή¨ προσέγγιση της αποστολής αυτής είναι η παρακολούθηση για την εξασθένιση του φωτός ενός αστεριού καθώς ένας πλανήτης περνάει μπροστά του*.

Αλλά το διαστημικό τηλεσκόπιο Σπίτζερ έχει ένα …άσσο κρυμμένο στο μανίκι του που λέγεται Μικροεστιασμός (microlensing). Η βαρύτητα  στρεβλώνει τον χωροχρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι ένα τεράστιο αντικείμενο μπορεί να κάμψει το ¨υφαντό¨ του χώρου και του χρόνου δημιουργώντας ένα είδους μεγεθυντικού φακού, που στη περίπτωση αυτή λέγεται ¨Βαρυτικός φακός¨. Με αυτό τον τρόπο το ΔΤ Σπίτζερ έχει χρησιμοποιηθεί για να ανακαλύψει μερικούς εξωπλανήτες.

Αλλά, στη περίπτωση του ογκώδους αυτού αντικειμένου το ΔΤ Σπίτζερ σαρώνει όλα τα εύσημα . (Αν, πρόκειται φυσικά για εξωπλανήτη.)

Το όνομά του αντικειμένου αυτού είναι: OGLE-2016-BLG-1190Lb. Το συμπαντικό αυτό…θηρίο έχει 13 φορές μεγαλύτερη μάζα από τον πλανήτη Δία, και περιστρέφεται γύρω από ένα αστέρι, περίπου 22.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη, στην ¨πολυσύχναστη¨ κοσμική  γειτονιά του κέντρου του Γαλαξία μας.

Το OGLE μπορεί να μην είναι τόσο μεγάλο όσο το αντικείμενο που σπάει όλα τα ρεκόρ μεγέθους με την ονομασία : DENIS-P J082303.1-491201 b, το οποίο έχει 29 φορές τη μάζα του πλανήτη Δία. Αλλά όμως βρίσκεται και αυτό...εκεί ¨πάνω¨.

Ας μην βιαστούμε όμως να ενθουσιαστούμε μιας και θα μπορούσε να είναι ένας καφέ νάνος αστέρας – μία επίδοξη σύναξη αερίων Υδρογόνου που φιλοδοξεί ίσως κάποτε να γίνει άστρο, αλλά πιθανόν δεν επαρκεί η μάζα του για κάτι τέτοιο**. Αν και τα μικροσκοπικά αστέρια υπάρχουν εκεί έξω, η μάζα του OGLE το τοποθετεί στο χαμηλότερο όριο που χρειάζεται για ένα …αξιοπρεπή αστρικό σχηματισμό.

 

Γιατί λοιπόν θα πρέπει να μας ενδιαφέρει το περίεργο αυτό ουράνιο σώμα;

Το ενδιαφέρον είναι ότι το OGLE βρίσκεται στην άκρη της λεγόμενης ¨έρημου των καφέ νάνων¨ - μια σειρά από τροχιές που περιγράφονται ως μια ζώνη που αποτελείται από ¨αποτυχημένα¨ αστέρια.

Οι αστρονόμοι έχουν παρατηρήσει ότι υπάρχει μια σαφής έλλειψη καφέ νάνων μέσα σε μια απόσταση 5 Αστρονομικών Μονάδων (ΑΜ) από άλλα άστρα. Για να αντιληφθούμε τα μεγέθη, η απόσταση από τη Γη έως τον Ήλιο είναι 1AΜ ή περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα.

Το OGLE έχει μια τροχιά διάρκειας τριών ετών, και σε απόσταση περίπου 5 AΜ από τον συνοδό του αστέρα. Εάν πρόκειται για πλανήτη, τότε αναπτύσσεται με υπέρογκες αναλογίες.

Εάν είναι ένας μικρός καφέ νάνος αστέρας, το γεγονός ότι βρίσκεται στα σύνορα της ¨έρημου των καφέ νάνων¨ θα μπορούσε να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε περισσότερα για τους τρόπους με τους οποίους τα κοσμικά αυτά αντικείμενα αναπτύσσονται και τελικά γίνονται αστέρια.

Απαιτούνται σαφώς περισσότερες πληροφορίες, και η τεχνική του μικροεστιασμού είναι ακόμα σε…νεαρή ηλικία. Αλλά θα μπορούσε η τεχνική αυτή να ισχυροποιηθεί, έτσι ώστε να είναι σε θέση να εντοπίζει λεπτομέρειες σχετικά με τα αστέρια, τους πλανήτες και ακόμη και τους γαλαξίες που άλλες μέθοδοι αποτυγχάνουν.

Με την τελειοποίηση των διαδικασιών που μπορούν να λάβουν περισσότερες λεπτομέρειες από το ¨στρεβλωμένο¨ φως (που δημιουργείται από τους βαρυτικούς φακούς), ειδικά όταν χρησιμοποιούμε διαφορετικούς δορυφόρους από διαφορετικές θέσεις, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε καλύτερα τη σχέση ανάμεσα στα αστέρια και τα μέλη… της οικογένειάς τους που βρίσκονται σε τροχιά γύρω τους.

Η έρευνα αυτή έχει υποβληθεί στον ιστότοπο ¨ Τhe Astronomical Journal¨ . Μπορείτε επίσης να την βρείτε και στην ιστοσελίδα pre-publish arXiv.org.

*------------------------------------*----------------------------------------*

*Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται ευρέως στην ανακάλυψη εξωπλανητών και λέγεται ¨Πλανητική Διάβαση¨

**Αυτού του τύπου τα αντικείμενα ονομάζονται ¨αποτυχημένα άστρα¨(Failed stars). Στη κατηγορία αυτή εμπίπτει και ο πλανήτης Δίας που παραλίγο να είχε σχηματίσει ένα άστρο, δίνοντας στους ουρανούς μας ένα δεύτερο Ήλιο.

Από τον MIKE MCRAE

Πηγή

Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)

Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.

 Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com  η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:

 https:/www.facebook.com/groups/174408446026959/

 Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com  . Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.

Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με την πηγή του άρθρου.

 Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του άρθρου. 

Γιά την ομάδα : @Aratosastronomy