Σελίδες

Μπορείτε να μας δείτε και εδώ

Σάββατο 27 Ιανουαρίου 2024

''Η γαλαξιακή κατοικήσιμη ζώνη''

Ο πλανήτης μας βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη του Ηλιακού μας συστήματος, του προνομιούχου εκείνου σημείου σε κάθε φυσικά αστρικό σύστημα (ως προς την δημιουργία ζωής) όπου το νερό μπορεί να βρίσκεται σε υγρή μορφή στην επιφάνεια ενός βραχώδους πλανήτη. Αλλά αυτό δεν είναι το μόνο ιδιαίτερο πράγμα για εμάς: βρισκόμαστε επίσης στη ''Γαλαξιακή κατοικήσιμη ζώνη'', την περιοχή εντός του Γαλαξία μας όπου ο ρυθμός σχηματισμού άστρων είναι και ο κατάλληλος...

Καλλιτεχνική απεικόνιση του Γαλαξία μας. Εικόνα: Andrew Z. Colvin

Η Γη δημιουργήθηκε με όλα τα απαραίτητα συστατικά για τη ζωή όπως την ξέρουμε – κάτι που λείπει από τους περισσότερους άλλους πλανήτες. Το νερό ως διαλύτης. Τον άνθρακα, ο οποίος έχει την ικανότητά να σχηματίζει μακριές αλυσίδες και να συνδέεται με πολλά άλλα άτομα, σαν ένα ικρίωμα. Το Οξυγόνο, το οποίο εύκολα υπόκειται σε ριζική μεταβολή (ριζοσπαστικοποιείται)  και μετασχηματίζεται από στοιχείο σε στοιχείο, έτσι ώστε να παρέχει τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που είναι απαραίτητες για την αποθήκευση και τη συλλογή ενέργειας. Και άλλα στοιχεία όπως το Υδρογόνο, ο Φώσφορος, το Άζωτο. Μερικά στοιχεία συγχωνεύτηκαν στις καρδιές των αστεριών, άλλα δημιουργήθηκαν μόνο σε πιο βίαιες διαδικασίες όπως ο θάνατος των πιο ογκωδών αστέρων (Σουπερνόβα) ή οι συγκρούσεις λευκών νάνων αστέρων.


Και μαζί με αυτό, ένας σταθερός Ήλιος με μεγάλη διάρκεια ζωής, απαλλαγμένος από τις καταστροφικές ηλιακές εκλάμψεις που θα μπορούσαν να πνίξουν το σύστημα με θανατηφόρα ακτινοβολία, παρέχοντας πάνω από 10 δισεκατομμύρια χρόνια ζωογόνου θερμότητας. Τα μεγαλύτερα αστέρια ''καίγονται'' πολύ γρήγορα εκπέμποντας μεγάλες ποσότητας φωτός, και με τη τεράστια βαρύτητά τους να επιταχύνει τις αντιδράσεις σύντηξης στους πυρήνες τους με φρενήρη ρυθμό, αναγκάζοντας τα αστέρια αυτά να ζουν μόνο λίγα εκατομμύρια χρόνια. Και στο άλλο άκρο του φάσματος συναντάμε βρίσκονται οι κόκκινοι νάνοι αστέρες, ορισμένοι ικανοί να ζήσουν για 10 τρισεκατομμύρια χρόνια ή περισσότερο. Αλλά αυτή η μακροζωία δεν έρχεται χωρίς κόστος. Με τα μικρότερα μεγέθη τους, οι πυρήνες σύντηξής τους δεν είναι πολύ μακριά από τις επιφάνειές τους και οποιεσδήποτε αλλαγές ή διακυμάνσεις στην ενέργεια έχουν ως αποτέλεσμα τεράστιες εκλάμψεις που επισκιάζουν τα μισό από τη συνολική τους επιφάνεια βομβαρδίζοντας με ακτινοβολία τα συστήματά τους.

Και επιπλέον, η γαλαξιακή μας γειτονιά μας, βρίσκεται σε ένα μικρό ''κλαδί'' ενός μεγάλου σπειροειδούς βραχίονα που βρίσκεται περίπου 25.000 έτη φωτός από το κέντρο του μητρικού του γαλαξία, όπου φαίνεται κατάλληλη για ζωή: μια γαλαξιακή κατοικήσιμη ζώνη.

Πολύ κοντά στο κέντρο (του Γαλαξία) οποιαδήποτε ''αναδυόμενη ζωή'' πρέπει να αντιμετωπίσει μια επίθεση θανατηφόρας ακτινοβολίας από αμέτρητους αστρικούς θανάτους και κοσμικές εκρήξεις,(Νόβα, Σουπερνόβα, ακτίνων γάμμα κ.λπ.) υποπροϊόντα των πυκνών συνθηκών που επικρατούν στον πυρήνα του Γαλαξία. Ναι, τα αστέρια ζουν και πεθαίνουν, συσσωρεύοντας γρήγορα πολλά από τα βαριά στοιχεία που χρειάζονται για τη ζωή, όμως, τα αστέρια μπορεί να είναι εκατοντάδες φορές πιο κοντά μεταξύ τους στον γαλαξιακό πυρήνα. Η Γη έχει ήδη υποστεί κάποια γεγονότα εξαφάνισης που πιθανόν να προκλήθηκαν από κοντινούς υπερκαινοφανείς (Σουπερνόβα) και όπως αντιλαμβάνεστε σε ένα τέτοιο περιβάλλον απλά δεν θα είχαμε καμία ευκαιρία. Οι εκρήξεις αυτές θα αφαιρούσαν το προστατευτικό στρώμα του όζοντος, εκθέτοντας την ζωή στην επιφάνεια του πλανήτη, στη θανατηφόρα ηλιακή υπεριώδη ακτινοβολία ή απλώς θα αφαιρούσαν την ατμόσφαιρά μας εντελώς στέλνοντάς την στο αχανές διάστημα...

Και πέρα από τη θέση μας, σε μακρινότερες γαλαξιακές ''ακτίνες'', βρίσκουμε μια τρομακτική έρημη, άγονη περιοχή. Ναι, τα αστέρια εμφανίζονται και ζουν τη ζωή τους σε αυτά τα ''περίχωρα'', αλλά είναι πολύ μακριά και πολύ μόνα τους θα λέγαμε για να ''απλώσουν'' αποτελεσματικά την γεμάτη από δομικούς λίθους (βαριά στοιχεία) ''τέφρα τους'' για να δημιουργήσουν ένα μείγμα που να υποστηρίζει τη ζωή. Απλώς δεν υπάρχει αρκετή πυκνότητα αστεριών για να υποστηρίξει επαρκή επίπεδα ανάμειξης και ανακύκλωσης στοιχείων, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δύσκολο ακόμη και να χτιστεί ένας πλανήτης εκεί έξω από την αρχή.

Και έτσι φαίνεται ότι η ζωή σχεδόν αναπόφευκτα θα αναδυόταν εδώ, σε αυτόν τον κόσμο, γύρω από αυτόν τον Ήλιο, σε αυτήν την περιοχή του Γαλαξία. Υπάρχουν πολύ λίγα τα οποία θα μπορούσαμε πιθανώς να ονομάσουμε...σπίτι.