Ισχυρίζονται δε ότι πέτυχαν μια σημαντική ανακάλυψη στη μελέτη του μηχανισμού των Αντικυθήρων ο οποίος εχει ηλικία 2.000 ετών, ένας αστρονομικός υπολογιστής ο οποίος ανακαλύφθηκε στο βυθό της θάλασσας
Μοντέλο υπολογιστή που δείχνει το πώς μπορεί να είναι ο μηχανισμός των Αντικυθήρων
Από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε, περισσότερο από έναν αιώνα πριν, οι μελετητές είναι προβληματισμένοι με τον μηχανισμό των Αντικυθήρων, έναν αξιοσημείωτο και συναρπαστικό αστρονομικό υπολογιστή που σώζεται από τον αρχαίο κόσμο.
Η χειροκίνητη αυτή συσκευή ηλικίας 2.000 ετών παρουσίαζε την κίνηση του σύμπαντος, προβλέποντας την κίνηση των τότε πέντε γνωστών πλανητών, τις φάσεις της Σελήνης και τις ηλιακές και σεληνιακές εκλείψεις. Αλλά το πώς πέτυχε τόσο εντυπωσιακά κατορθώματα έχει αποδειχθεί σκληρά δύσκολο να εξηγηθεί.
Ερευνητές στο UCL πιστεύουν ότι έχουν λύσει το μυστήριο - τουλάχιστον εν μέρει - και έχουν ξεκινήσει την ανοικοδόμηση της συσκευής, των γραναζιών και όλων των υπόλοιπων εξαρτημάτων, για να ελέγξουν εάν η πρότασή τους είναι σωστή. Εάν μπορούν να φτιάξουν ένα αντίγραφο με σύγχρονα μηχανήματα, στοχεύουν να κάνουν το ίδιο και με τεχνικές από την αρχαιότητα.
"Πιστεύουμε ότι η ανακατασκευή μας ταιριάζει με όλες τα τεκμηριωμένα στοιχεία που οι επιστήμονες έχουν συλλέξει από τα μέχρι σήμερα απομεινάρια", δήλωσε ο Adam Wojcik, επιστήμονας υλικών στο UCL. Ενώ άλλοι μελετητές έχουν κάνει ανακατασκευές στο παρελθόν, το γεγονός ότι λείπουν τα δύο τρίτα του μηχανισμού έκανε δύσκολο το να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πώς λειτουργούσε.
Ο μηχανισμός, που συχνά περιγράφεται ως ο πρώτος αναλογικός υπολογιστής στον κόσμο, βρέθηκε από δύτες σφουγγαριών το 1901 εν μέσω μιας συλλογής θησαυρών που σώθηκαν από ένα εμπορικό πλοίο το οποίο συνάντησε τη καταστροφή στο νησί των Αντικυθήρων. Το πλοίο πιστεύεται ότι βρέθηκε σε μια καταιγίδα τον πρώτο αιώνα π.Χ. όπου και βυθίστηκε, καθώς περνούσε μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου καθ' οδόν προς τη Ρώμη από τη Μικρά Ασία.
Τα σπασμένα θραύσματα του διαβρωμένου ορείχαλκου μόλις που παρατηρήθηκαν στην αρχή, αλλά δεκαετίες επιστημονικής εργασίας αποκάλυψαν ότι το αντικείμενο είναι αριστούργημα της μηχανολογίας. Αρχικά κλεισμένος σε ένα ξύλινο κουτί ύψους ενός ποδιού (Διεθνές πόδι=30,5 εκατοστά του μέτρου), ο μηχανισμός καλύφθηκε με επιγραφές - ένα ενσωματωμένο εγχειρίδιο χρήστη - και περιείχε πάνω από 30 χάλκινα γρανάζια που συνδέονται με περιστροφικούς διακόπτες και δείκτες. Γυρίζοντας τη λαβή οι ουρανοί, όπως ήταν γνωστοί στους Έλληνες, άρχισαν να κινούνται.
Ο Michael Wright, πρώην επιμελητής μηχανολογίας στο Science Museum του Λονδίνου, συγκέντρωσε μεγάλο μέρος για τον τρόπο λειτουργίας του μηχανισμού και δημιούργησε ένα αντίγραφο εργασίας, αλλά οι ερευνητές δεν είχαν ποτέ πλήρη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας της συσκευής. Οι προσπάθειές τους δεν έχουν βοηθηθεί από τα υπολείμματα που επιβιώνουν σε 82 ξεχωριστά θραύσματα, καθιστώντας το έργο της ανοικοδόμησής του ισοδύναμο με την επίλυση ενός τρισδιάστατου παζλ το οποίο έχει χάσει τα περισσότερα κομμάτια του.
Γράφοντας στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports, η ομάδα του UCL περιγράφει πώς σχεδίασαν το έργο του Wright και άλλων, χρησιμοποιώντας επιγραφές σχετικά με τον μηχανισμό και μια μαθηματική μέθοδο που περιγράφεται από τον αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο Παρμενίδη, για να επεξεργαστούν νέες ρυθμίσεις στα γρανάζια που θα μπορούσαν να μετακινήσουν τους πλανήτες και τα άλλα ουράνια σώματα με τον σωστό τρόπο. Η λύση επιτρέπει σε όλους σχεδόν τους οδοντωτούς τροχούς του μηχανισμού να χωράνε σε ενα χώρο βάθους μόλις 25 mm.
Σύμφωνα με την ομάδα, ο μηχανισμός μπορεί να έχει εμφανίσει την (φαινόμενη) κίνηση του Ήλιου, της Σελήνης και των πλανητών Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία και Κρόνο σε ομόκεντρους δακτυλίους. Επειδή η συσκευή υπέθεσε ότι ο Ήλιος και οι πλανήτες περιστρέφονταν γύρω από τη Γη, οι διαδρομές τους ήταν πολύ πιο δύσκολο να αναπαραχθούν με γρανάζια από ό, τι αν ο Ήλιος ήταν τοποθετημένος στο κέντρο. Μια άλλη αλλαγή που προτείνουν οι επιστήμονες είναι ένας δείκτης διπλού άκρου που ονομάζουν «Χέρι του Δράκου» που δείχνει πότε πρόκειται να γίνουν εκλείψεις.
Μοντέλο υπολογιστή με γρανάζια του μηχανισμού. Φωτογραφία: UCL
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η εργασία αυτή τους φέρνει πιο κοντά σε μια πραγματική κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η συσκευή των Αντικυθήρων απεικόνιζε τους ουρανούς, αλλά δεν είναι σαφές εάν ο σχεδιασμός είναι σωστός ή θα μπορούσε να έχει κατασκευαστεί με αρχαίες τεχνικές κατασκευής. Οι ομόκεντροι δακτύλιοι που απαρτίζουν την επιφάνεια απεικόνισης την οθόνη αν θέλετε, θα πρέπει να περιστρέφονται πάνω σε ένα σύνολο από ένθετους, κοίλους άξονες, αλλά χωρίς τόρνο για τη διαμόρφωση του μετάλλου, δεν είναι σαφές πώς οι αρχαίοι Έλληνες είχαν κατασκευάσει τέτοια εξαρτήματα.
"Οι ομόκεντροι σωλήνες στον πυρήνα του πλανηταρίου* είναι εκεί όπου η πίστη μου στην ελληνική τεχνολογία κλονίζεται και εκεί όπου το μοντέλο μπορεί επίσης να παραπαίει", δήλωσε ο Wojcik. "Οι τόρνοι θα ήταν η λύση σήμερα, αλλά δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι είχαν τέτοια συσκευή για μέταλλο".
Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων – Δρ. Ξενοφών Δ. Μουσάς
---------------------------------------------*---------------------------------------------
*Εννοεί την όλη απεικόνιση του μηχανισμού
Πηγή: theguardian