Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πότε ο ερυθρός υπεργίγαντας αστέρας θα μετατραπεί σε υπερκαινοφανή
Η αστρική έκρηξη (σουπερνόβα) θα είναι τόσο φωτεινή που θα είναι ορατή στη Γη κατά τη διάρκεια της ημέρας για το μεγαλύτερο μέρος του έτους, λένε οι ερευνητές.
Ο Μπετελγκέζ είναι μικρότερος σε μέγεθος από ό, τι πιστεύαμε προηγουμένως. Φωτογραφία: ALMA / Gorman / Kervella
Ο διάσημος πλέον υπεργίγαντας αστέρας Μπετελγκέζ (Betelgeuse ή εξελληνισμένα Βετελγόζης) είναι μικρότερος και πολύ πιο κοντά στη Γη από ό, τι πιστεύονταν προηγουμένως, σύμφωνα με αστρονόμους του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αυστραλίας, οι οποίοι έχουν δώσει νέα δεδομένα για το πότε τελικά θα εκραγεί.
Ενώ ο Μπετελγκέζ είναι συνήθως ένα από τα πιο λαμπρά αστέρια στον ουρανό, φάνηκε να εξασθενίζει (η φαινόμενη του λαμπρότητα) στα τέλη του 2019 - κάτι που οι επιστήμονες πίστευαν ότι είναι ένδειξη για επικείμενη αστρική έκρηξη.
Νέα έρευνα δείχνει ότι τα γεγονότα τα οποία οδήγησαν στην μείωση της (φαινόμενης) φωτεινότητας του αστέρα οφείλονταν στην πραγματικότητα σε ένα νέφος σκόνης το οποίο αποκρύπτει τη θέασή του από τη Γη, καθώς και τους φυσικούς παλμούς του αστεριού, αλλά δίνει επίσης ένα χρονικό πλαίσιο για το πότε θα εξελιχθεί σε υπερκαινοφανή (σουπερνόβα).
Η ξαφνική εξασθένηση του Μπετελγκέζ το 2019. Φωτογραφία: ESO
Ο Μπετελγκέζ είναι ένα από τα μεγαλύτερα αστέρια που είναι ορατά με γυμνό μάτι, συνήθως το δέκατο φωτεινότερο αστέρι στον νυχτερινό ουρανό, καταλαμβάνοντας την πάνω αριστερή θέση στον αστερισμό του Ωρίωνα.
Ονομάζεται ερυθρός υπεργίγαντας γιατί το αστέρι πλησιάζοντας στο τέλος της αστρικής του ζωής, διογκώνεται καθώς καίει τα στοιχεία στον πυρήνα του, πριν σύντομα - σε ένα αστρονομικό χρονικό πλαίσιο - εκραγεί σε μια κολοσσιαία έκρηξη...μια σουπερνόβα.
Αυτή η σουπερνόβα δεν θα μπορεί να βλάψει κανέναν στη Γη, αλλά θα ήταν ορατή, ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας, λάμποντας τόσο φωτεινά όσο η μισή πανσέληνος για περίπου ένα χρόνο, σύμφωνα με επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια.
Αλλά αυτό το γεγονός είναι απίθανο να συμβεί στη διάρκεια της ζωής μας όπως προτείνουν Αυστραλοί ερευνητές στο νέο τους paper, το οποίο δημοσιεύεται στον επιστημονικό ιστότοπο Astrophysical Journal.
Χρησιμοποιώντας εξελιγμένη μοντελοποίηση για τη κατανόηση της φυσικής που δημιουργεί τους παλμούς του Μπετελγκέζ, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν αποτελεσματικά ότι τα ηχητικά κύματα μέσα στο αστέρι τον κάνουν να πάλλεται.
Η Δρ Meredith Joyce από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας δήλωσε ότι το αστέρι καίει ακόμα Ήλιο στον πυρήνα του αυτή τη στιγμή "που σημαίνει ότι δεν πρόκειται να να εκραγεί στο κοντινό μέλλον".
"Θα μπορούσαμε να εξετάζουμε (με τα υπολογιστικά μας μοντέλα) περίπου 100.000 χρόνια πριν συμβεί μια έκρηξη", πρόσθεσε.
Αν ο ερυθρός υπεργίγαντας αστέρας γίνει υπερκαινοφανής θα είναι ορατός στη Γη ακόμη και κατά τη διάρκεια της ημέρας
Ο συν-συγγραφέας της Δρ. Laszlo Molnar από το Παρατηρητήριο Konkoly στη Βουδαπέστη εξήγησε πώς η μελέτη αποκάλυψε επίσης το μέγεθος του Μπετελγκέζ καθώς και την απόστασή του από τη Γη.
"Το πραγματικό φυσικό μέγεθος του Μπετελγκέζ ήταν λίγο μυστήριο - προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερος από την τροχιά του πλανήτη Δία.
"Τα αποτελέσματά μας λένε ότι ο Μπετελγκέζ εκτείνεται μόνο στα δύο τρίτα αυτού, με ακτίνα 750 φορές την ακτίνα του Ήλιου", δήλωσε ο Δρ Molnar.
"Μόλις βρήκαμε το φυσικό μέγεθος του αστεριού, μπορέσαμε να προσδιορίσουμε την απόσταση του από τη Γη. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι είναι μόλις 530 έτη φωτός από εμάς, δηλαδή 25% πιο κοντά από την προηγούμενη εκτίμηση".
Παρά το γεγονός ότι είναι πολύ πιο κοντά, η τελική σουπερνόβα δεν θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στη Γη.
"Είναι ακόμα μια πολύ μεγάλη υπόθεση όταν πρόκειται να συμβεί μια σουπερνόβα. Και αυτός είναι ο πλησιέστερος υποψήφιος μας. Μας δίνει μια σπάνια ευκαιρία να μελετήσουμε τι συμβαίνει σε τέτοια αστέρια πριν εκραγούν", πρόσθεσε η Dr Joyce.
Ο αστερισμός του Ωρίωνα. Εικόνα: Rogelio Bernal Andreo. Πηγή: https://astronomy.com/observing/news/2018/11/winter-is-coming-sayeth-orion-the-hunter
Πηγή: news.sky.com