Η φωτογράφηση των πέντε ορατών πλανητών με την φωτογραφική σας μηχανή δεν είναι τόσο δύσκολη όσο νομίζετε. Πλανήτες όπως ο Δίας και ο Άρης είναι αρκετά φωτεινοί, απλά πρέπει να ξέρετε πού και πότε να τους αναζητήσετε.
Οι πλανήτες Αφροδίτη και Ερμής την αυγή χρησιμοποιώντας μια φωτογραφική μηχανή DSLR και φακό σε ένα τρίποδο.
Μπορείτε να τραβήξετε λήψεις ευρείας γωνίας με Μονοοπτική φωτογραφική μηχανή ή κάμερα DSLR και (φωτογραφικό) φακό όπου ο πλανήτης εμφανίζεται ως ενα λαμπερό αστέρι, ή εικόνες υψηλής μεγέθυνσης χρησιμοποιώντας μια ειδική φωτογραφική μηχανή αστρονομίας η οποία θα σας αποκαλύψει τις λεπτομέρειες της επιφάνειας του στόχου σας.
Υπάρχουν μερικοί τρόποι για να φωτογραφίσετε πλανήτες με την φωτογραφική σας μηχανή, αλλά ο ευκολότερος και πιο απλός είναι να χρησιμοποιήσετε μια DSLR, έναν ευρυγώνιο φακό και ένα τρίποδο. Δεν χρειάζεστε απαραίτητα ένα αστρονομικό τηλεσκόπιο για να εντοπίσετε και να φωτογραφίσετε τους πέντε ορατούς πλανήτες (Ερμή, Αφροδίτη, Άρη, Δία και Κρόνο).
Επειδή τα μεγάλα αντικείμενα του Ηλιακού μας συστήματος περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο σε σχεδόν στο ίδιο επίπεδο της εκλειπτικής, η θέση κάθε πλανήτη είναι προβλέψιμη και μπορείτε να κάνετε έναν σχεδιασμό για φωτογραφικές ευκαιρίες στο μέλλον.
Ένα κατάλληλο τηλεσκόπιο που είναι τοποθετημένο σε μια ισημερινή στήριξη είναι ικανό για να σας δώσει μεγαλύτερη μεγέθυνση, λεπτομερείς εικόνες των μεγαλύτερων πλανητών, ακόμη και των πολύ απομακρυσμένων αέριων πλανητών όπως ο Ουρανός και ο Ποσειδώνας.
Αυτό το άρθρο επικεντρώνεται στην καταγραφή των 5 ορατών πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, καθώς είναι ευκολότερος ο εντοπισμός και φωτογράφηση τους χρησιμοποιώντας έναν βασικό εξοπλισμό για φωτογραφική μηχανή. Σε αντίθεση με την αστροφωτογραφία βαθέος ουρανού, δεν χρειάζεστε απαραίτητα ένα τηλεσκόπιο ή μια ανιχνευτική ισημερινή στήριξη με GoΤo για να τραβήξετε όμορφες εικόνες.
Με μικρό εστιακό μήκος (300 mm ή λιγότερο), μπορείτε να τραβήξετε αρκετά εύκολα μια φωτογραφία ενός από τους πέντε ορατούς πλανήτες στον νυχτερινό σας ουρανό. Ο πλανήτης μπορεί να φαίνεται σαν να είναι απλώς ένα αστέρι στον ουρανό, όμως εμφανίζει χαρακτηριστικά όπως το χρώμα και το μέγεθος του που τον διακρίνουν από τους άλλους. Επίσης στους πλανήτες δεν "τρεμοπαίζει" το φως τους όπως στα αστέρια, μιας και είναι κοντά στη Γη.
Οι πλανήτες Αφροδίτη και Δίας πριν από την ανατολή. Φωτογραφική μηχανή DSLR και φακός σε τρίποδο.
Τι είδους φωτογραφική μηχανή χρειάζεστε;
Δεν υπάρχει λύση "one-fits all" (μία για τα πάντα) όσον αφορά την πλανητική αστροφωτογραφία. Ορισμένες φωτογραφικές μηχανές είναι καλύτερες στο να καταγράψουν μια δραματική οριζόντια εικόνα το σούρουπο με την Αφροδίτη να ανεβαίνει κοντά στο Ζενίθ μας. Άλλες σχεδιάστηκαν για να έχουμε μια πιο κοντινή λήψη στους πάγους που βρίσκονται στους πόλους του πλανήτη Άρη.
Ακολουθούν μερικές επιλογές τις οποίες θα πρέπει να λάβετε υπόψη κατά την επιλογή της κατάλληλης φωτογραφικής μηχανής την οποία θα χρησιμοποιήσετε για τη πλανητική σας φωτογράφηση.
Φωτογραφική μηχανή DSLR
Για ευρυγώνιες φωτογραφίες πλανητών στο νυχτερινό ουρανό, η φωτογραφική μηχανή DSLR είναι η καλύτερη. Η DSLR σάς επιτρέπει να έχετε πλήρη χειροκίνητο έλεγχο των ρυθμίσεων της φωτογραφικής σας μηχανής από διάφραγμα έως χρόνο έκθεσης.
Όσον αφορά την αστροφωτογραφία, το να αφήνουμε το κλείστρο της φωτογραφικής μας μηχανής ανοιχτό για μεγάλα χρονικά διαστήματα μπορεί να είναι ενα πολύ καλό πλεονέκτημα. Σε τελική ανάλυση, οι περισσότερες από τις πλανητικές φωτογραφίες που παίρνετε θα είναι τη νύχτα! Όσο περισσότερο εκθέτεται (στο φως) μια εικόνα, τόσο περισσότερο φως μπορεί να συλλεχθεί από τον αισθητήρα της φωτογραφικής σας μηχανής.
Χαρακτηριστική εικόνα από την οθόνη επιλογών μιας DSLR φωτογραφικής μηχανής
Επίσης, μια DSLR σας δίνει την ευκαιρία να φωτογραφίσετε πλανήτες σε διαφορετικά εστιακά μήκη χρησιμοποιώντας εναλλάξιμους φακούς. Θυμηθείτε, οτιδήποτε με εστιακό μήκος μεγαλύτερο από περίπου 24 mm θα αρχίσει να εμφανίζει αστρική ιχνογραμμή γνωστή ως star trailing σε μια έκθεση μεγαλύτερη από περίπου 15 δευτερόλεπτα.
Είναι επίσης δυνατό να τραβήξετε φωτογραφίες από τους πλανήτες με υψηλή μεγέθυνση χρησιμοποιώντας μια φωτογραφική μηχανή DSLR και φακό Barlow στο τηλεσκόπιο σας, όπως περιγράφεται στο ενημερωτικό άρθρο του ιστότοπου Sky and Telescope. Ωστόσο, μια DSLR δεν είναι πιθανώς η καλύτερη επιλογή για αυτόν τον τύπο πλανητικής φωτογραφίας. Μια αποκλειστική κάμερα αστρονομίας όπως η ZWO ASI290MM mini είναι μια πιο πρακτική επιλογή.
Οι φωτογραφικές μηχανές χωρίς κάτοπτρο (Mirrorless cameras) είναι φυσικά επίσης κατάλληλες για πλανητική φωτογραφία όταν χρησιμοποιούνται με φωτογραφικό φακό.
Φωτογραφική μηχανή σημείου και λήψης
Η ψηφιακή φωτογραφική μηχανή σημείου και λήψης (point and shoot digital camera ή bridge camera ή compact φωτογραφική μηχανή) δεν προσφέρει το επίπεδο ελέγχου που κάνει μια DSLR, αλλά μπορεί ακόμα να τραβήξει μαγευτικές εικόνες πλανητών στον ουρανό μας.
Μια ψηφιακή (digital) φωτογραφική μηχανή point-and-shoot από την Canon
Οι πλανήτες που εμφανίζονται συχνά κοντά στην ανατολή ή το ηλιοβασίλεμα όπως η Αφροδίτη είναι οι καλύτεροι στόχοι, καθώς αυτές οι φωτογραφικές μηχανές δεν προορίζονταν για φωτογράφηση με χαμηλό φωτισμό.
Ένα πλεονέκτημα που έχουν οι ψηφιακές αυτές φωτογραφικές μηχανές σε σχέση με τις DSLR είναι οι μικροί, ενσωματωμένοι φακοί ζουμ. Ενδέχεται να μπορείτε να τοποθετήσετε τον σωλήνα του φακού της μηχανής αυτής απευθείας στο προσοφθάλμιο του τηλεσκοπίου σας!
Οι πλανήτες Δίας, Κρόνος και Άρης καταγράφηκαν χρησιμοποιώντας ψηφιακή φωτογραφική μηχανή point-and-shoot με προσαρμογή σε προσοφθάλμιο κατοπτρικού τηλεσκόπιου τύπου Dobsonian.
Φωτογράφηση του πλανήτη Άρη με τηλεσκόπιο celestron OMNI127, φωτογραφική μηχανή ZWO224MC, barlow 3X. Οκτώβριος 2020. Φωτογραφία Θάνος Γκιούσος
Σε αυτή τη περίπτωση, είναι καλύτερο να τραβήξετε ένα αρχείο βίντεο του πλανήτη όταν χρησιμοποιείτε υψηλότερες μεγεθύνσεις. Ανάλογα με τη μεγέθυνση του προσοφθάλμιου φακού ή του φακού Barlow που χρησιμοποιείτε, ενδέχεται να είναι δύσκολο να διατηρήσετε σταθερή τη πλανητική σας βιντεολήψη.
Μια στήριξη (βάση) τηλεσκοπίου χωρίς παρακολούθηση (ή GoTo) που απαιτεί χειροκίνητη κίνηση θα το κάνει αυτό εξαιρετικά δύσκολο, αλλά μην πτοείστε δεν είναι και κάτι το αδύνατο. Τα καλά νέα είναι ότι οι μεμονωμένες εικόνες που εξάγετε από το βίντεο μπορούν να ευθυγραμμιστούν και να αυξηθεί η ευκρίνειά τους κατά την επεξεργασία, το λεγόμενο "στακάρισμα". (Ενα freeware πρόγραμμα για αυτή τη επεξεργασία είναι και το Registax)
Αυτές οι φωτογραφικές μηχανές είναι επίσης σε θέση να καταγράφουν λεπτομερείς εικόνες της Σελήνης χρησιμοποιώντας τη μέθοδο προσάρμοσης τους πάνω σε προσοφθάλμιους φακούς. Με τη σωστή μεγέθυνση του προσοφθάλμιου φακού και με σταθερή και καλή ατμοσφαιρική τύρβη (Seeing), μπορείτε να φωτογραφίσετε ενδιαφέροντες κρατήρες της Σεληνιακής επιφάνειας.
Διαδικτυακή Φωτογραφική μηχανή ή Φωτογραφική μηχανή αποκλειστικά για την αστρονομία
Το νεφέλωμα ¨Κουκούλι" (Cocoon Nebula) φωτογραφημένο χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική μηχανή ZWO ASI294MC Pro color. Εικόνα: astrobackyard.com
Όταν πρόκειται για μια κοντινή λήψη στην επιφάνεια των πλανητών του ηλιακού μας μας συστήματος, είναι μια ειδική Φωτογραφική μηχανή αστρονομίας (dedicated astronomy camera ή πλανητική κάμερα) με έναν μικρό, ευαίσθητο αισθητήρα είναι η καλύτερη επιλογή. Αυτές οι φωτογραφικές μηχανές έχουν συνήθως ένα γρήγορο ρυθμό καρέ (frame rate) έως 50 καρέ ανά δευτερόλεπτο ή περισσότερο, για να σας δώσει την καλύτερη λήψη έτσι ώστε να καταγράψετε στιγμές καθαρού ατμοσφαιρικού seeing.
Μια πλανητική φωτογραφική μηχανή συνδέεται απευθείας με τον υπολογιστή σας με καλώδιο USB και πρέπει να ελέγχεται χρησιμοποιώντας ειδικό λογισμικό. Δεν περιλαμβάνουν οθόνη χειρισμού στο σώμα της μηχανής για έλεγχο των εικόνων σας ή για τον έλεγχο των ρυθμίσεων της.
Η ZWO ASI224MC είναι μια δημοφιλής επιλογή που πρέπει να λάβετε υπόψη για την πλανητική σας φωτογράφηση. Εικόνα: highpointscientific.com
Φωτογραφική μηχανή smartphone (android ή iPhone)
Ναι, μπορείτε να φωτογραφίσετε πλανήτες χρησιμοποιώντας το android ή το iPhone κινητό σας. Για να λειτουργήσει αυτό, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο προσαρμογής στον προσοφθάλμιο φακό ενός τηλεσκόπιου. Απλώς τοποθετήστε το φακό της κάμερας του τηλεφώνου σας κάθετα στο κέντρο του προσοφθάλμιου τηλεσκοπίου για να τραβήξετε τη φωτογραφία σας. Βέβαια θα δείτε ότι χωρίς τον ειδικό προσαρμογέα τα πράγματα είναι κάπως δύσκολα
Θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τις χειροκίνητες και όχι τις αυτόματες λειτουργίες της κάμερας του κινητού σας για να κάνετε ρυθμίσεις όπως ο χρόνος έκθεσης, το ISO, και το διάφραγμα (εάν υπάρχει). Μόλις βρείτε τις σωστές ρυθμίσεις για να εκθέσετε σωστά τον πλανήτη που φωτογραφίζετε (έτσι ο πλανήτης δεν είναι πολύ φωτεινός), το πιο δύσκολο μέρος ΄πως σας είπαμε είναι να μπορέσετε να κρατήσετε το τηλέφωνο σας σταθερό.
Η αστροφωτογραφία με smartphone έχει απογειωθεί τα τελευταία χρόνια, με εντυπωσιακές εικόνες πλανητών και της Σελήνης να λαμβάνονται καθημερινά σε ολόκληρο τον κόσμο. Για να διατηρήσετε τη φωτογραφική μηχανή σταθερή, είναι χρήσιμο να χρησιμοποιήσετε έναν προσαρμογέα smartphone ο οποίος κρατά το τηλέφωνό σας με ασφάλεια στο προσοφθάλμιο του τηλεσκοπίου.
Προσαρμογέας smartphone για πλανητική φωτογράφηση της εταιρείας Celestron
Προσαρμογέας για Smartphone σε τηλεσκόπιο από την ομάδα ΑΡΑΤΟΣ - Παρατηρησιακή Αστρονομία Σαλαμίνας. Ολόκληρη η παρατήρηση εδώ
Μέσω του προσοφθάλμιου φακού του τηλεσκοπίου
Εάν έχετε ένα τηλεσκόπιο, είναι δυνατή η λήψη κοντινών εικόνων των μεγαλύτερων πλανητών χρησιμοποιώντας ερασιτεχνικό εξοπλισμό. Η τεχνική αυτή ονομάζεται "αστροφωτογραφία προβολής προσοφθάλμιου φακού" (eyepiece projection astrophotography), καθώς προσαρμόζετε το φακό της κάμεράς σας σε προσοφθάλμιο τηλεσκοπίου ή φακό Barlow ο οποίος μεγεθύνει την εικόνα.
Για παράδειγμα, η παρακάτω φωτογραφία του Κρόνου τραβήχτηκε χρησιμοποιώντας ψηφιακή κάμερα point-and-shoot. Καταγράφηκε ένα βίντεο του πλανήτη με υψηλή μεγέθυνση στον προσοφθάλμιο φακό και το αποτέλεσμα που προέκυψε συσσωματώθηκε (στακάρισμα) σε μία μόνο εικόνα.
Ο πλανήτης Κρόνος μέσα από τηλεσκόπιο
Η μέθοδος αυτή περιλαμβάνει την επιλογή των καλύτερων καρέ εικόνας από τα βίντεό σας για την απομόνωση των στιγμών (καρέ) της ελάχιστης ατμοσφαιρικής διαταραχής. Στη συνέχεια, μπορείτε να συσσωματώσετε να "στακάρετε" όπως είναι η συνήθης ορολογία, τα καλύτερα καρέ εικόνας (μερικές φορές αναφέρονται ως "τυχερή απεικόνιση" αγγλ. lucky imaging) με ένα εργαλείο λογισμικού όπως το Registax ή το Autostakkert για να αυξήσετε την ευκρίνεια και να βελτιώσετε την εικόνα σας.
Συνήθως, οι ερασιτέχνες αστροφωτογράφοι θα χρησιμοποιήσουν μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, point and shoot, μια διαδικτυακή φωτογραφική μηχανή (webcam), ή μια ειδική κάμερα αστρονομίας (dedicated astronomy camera) η οποία είναι κατάλληλη για πλανητική απεικόνιση υψηλής ανάλυσης. Στο παρακάτω βίντεο, φωτογραφίζω τον πλανήτη Κρόνο χρησιμοποιώντας την φωτογραφική μου μηχανή και το τηλεσκόπιο:
Χρησιμοποιήστε ένα διαδικτυακό πλανητάριο για να βρείτε πλανήτες στον ουρανό
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να μάθετε πού θα βρίσκονται οι πλανήτες στο νυχτερινό ουρανό από την τοποθεσία σας, σε μια συγκεκριμένη στιγμή. Για να βρείτε αυτές τις πληροφορίες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα λογισμικό πλανητάριου το οποίο αναδημιουργεί μια τρέχουσα προβολή του νυχτερινού ουρανού από την τοποθεσία σας πάνω στη Γη.
"Μου αρέσει να χρησιμοποιώ το Stellarium, γιατί είναι εύκολο να κατανοηθεί και είναι δωρεάν. Απλώς εισαγάγετε τις συντεταγμένες για την τοποθεσία σας για να δείτε μια "ζωντανή" εικόνα του ουρανού που υπάρχει στην τοποθεσία σας όσο αναφορά την τρέχουσα θέση των αστεριών και των πλανητών".
Για να διευκολύνετε τον εντοπισμό των πλανητών που είναι ορατοί σε εσάς, μπορείτε να προσαρμόσετε τις παραμέτρους του προγράμματος ώστε να εμφανίζονται μόνο πλανήτες και όχι τα ονόματα των αστερισμών, των αστεριών και των αντικειμένων του βαθέος ουρανού.
Ποιους πλανήτες μπορείτε να φωτογραφίσετε χωρίς τηλεσκόπιο;
Όπως ανέφερα νωρίτερα, υπάρχουν πέντε "ορατοί' πλανήτες. Αυτοί είναι οι πιο λαμπροί πλανήτες στον νυχτερινό ουρανό, και είναι αυτοί που ο καθένας μπορεί να αναγνωρίσει και να φωτογραφίσει με λίγη καθοδήγηση.
Υπάρχουν συνολικά 8 πλανήτες (συμπεριλαμβανομένης και της Γης), αλλά μόνο 5 είναι ορατοί με γυμνό μάτι. Υπάρχουν πλανήτες στο εσωτερικό ηλιακό μας συστήματος, και πλανήτες στο εξωτερικό ηλιακό μας σύστημα. Οι πλανήτες που μπορούμε να φωτογραφίσουμε με κάμερα DSLR είναι ένα μείγμα και των δύο, αλλά μόνο οι μεγαλύτεροι 2 εξωτερικοί πλανήτες του ηλιακού συστήματος είναι προσβάσιμοι από έναν βασικό εξοπλισμό φωτογραφικής μηχανής.
Οι πέντε αυτοί πλανήτες είναι:
1. Αφροδίτη
2. Δίας
3. Κρόνος
4. Άρης
5. Ερμής
Οι πλανήτες του εξωτερικού ηλιακού συστήματος Ποσειδώνας και του Ουρανός είναι κατά την προοπτική μας από τη Γη πολύ μακρινοί και μικροί για να βρεθούν χωρίς τη βοήθεια ενός τηλεσκοπίου. Μια εικόνα μακροχρόνιας έκθεσης μπορεί να δείχνει μια μικροσκοπική "κουκκίδα" την οποία έχετε αναγνωρίσει ότι είναι Ποσειδώνας ή Ουρανός, αλλά αυτός δεν είναι πιθανώς ο τύπος της πλανητικής φωτογραφίας που σας ενδιαφέρει αν ξεκινάτε γενικά την αστροφωτογραφία.
Δεν είναι δύσκολο να φωτογραφίσετε τους πέντε ορατούς πλανήτες που προαναφέραμε με την DSLR, σας αρκεί να χρησιμοποιείτε τις σωστές ρυθμίσεις της. Ο χρόνος και η θέση των πλανητών θα διαδραματίσουν μεγάλο ρόλο στη διαδικασία επιλογής των ρυθμίσεων της φωτογραφικής σας μηχανής, καθώς ορισμένοι πλανήτες εμφανίζονται όταν ο Ήλιος εξακολουθεί να φωτίζει τον ουρανό.
Μια τριπλή σύνοδος πλανητών στις 26 Μαΐου του 2013. Οι πλανήτες Δίας, Αφροδίτη και Ερμής.
Συμβουλές για την πλανητική φωτογράφηση
Πρώτα απ 'όλα, πρέπει να ξέρετε πού και πότε να αναζητήσετε πλανήτες εάν θέλετε να τους φωτογραφίσετε. Μια χρήσιμη πηγή που μου αρέσει είναι το "Ημερολόγιο Αστρονομίας των Ουράνιων Γεγονότων" (Astronomy Calendar of Celestial Events). Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να αναζητήσετε το εικονίδιο του "Πλανητικού Γεγονότος" για να μάθετε ποιοι πλανήτες είναι σε καλή θέση για μια ευκαιρία φωτογραφίας. (Προσέξτε. Για ακριβή αποτελέσματα συγκρινετέ το γεγονός με το Stellarium για την περιοχή σας επειδή το συγκεκριμένο site εμφανίζει τα γεγονότα στον ουρανό των ΗΠΑ)
Για παράδειγμα, θα γνωρίζετε πότε ο πλανήτης Δίας βρίσκεται σε αντίθεση. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκεται στην πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη, και η επιφάνειά του θα φωτιστεί πλήρως από τον Ήλιο. Θα είναι πιο φωτεινός από οποιαδήποτε άλλη εποχή του χρόνου και θα είναι ορατός όλη τη νύχτα.
Μπορείτε επίσης να μάθετε πότε οι πλανήτες, όπως ο Ερμής, βρίσκονται στην μεγαλύτερη τους αποχή είτε Ανατολική είτε Δυτική, ή πότε θα πραγματοποιηθεί η επόμενη διάβαση του Ερμή ή της Αφροδίτης.
Οι ακόλουθες συμβουλές θα σας δώσουν κάποια εικόνα για τη φωτογράφιση καθενός από τους 5 πιο φωτεινούς πλανήτες χρησιμοποιώντας DSLR ή ψηφιακή φωτογραφική μηχανή point and shoot. Με τα χρόνια, έχω φωτογραφήσει τους πλανήτες σε μια ποικιλία διαφορετικών σεναρίων, από συνόδους πλανητών έως πλανητικές διαβάσεις.
Πλανήτης Ερμής
Η φωτογράφηση του Ερμή είναι δύσκολη. Αυτό συμβαίνει επειδή ο πλανήτης αυτός είναι πάντα κοντά στον Ήλιο, καθιστώντας δύσκολο τον διαχωρισμό από τη φωτεινή λάμψη του Ήλιου ανατέλλοντας ή δύοντας δίπλα του.
Ο Ερμής μπορεί να παρατηρηθεί μέσα από ένα ζευγάρι κιάλια, αλλά μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί λόγω της εγγύτητάς του με τον Ήλιο. (Δεν απομακρύνεται ποτέ πολύ μακριά από τον Ήλιο). Σε ορισμένες περιόδους του έτους (κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης Δυτικής του αποχής) μπορεί να βρεθείτε σε θέση να εντοπίσετε τον Ερμή με γυμνό μάτι εάν γνωρίζετε ακριβώς πού και πότε να τον αναζητήσετε.
Ωστόσο, στην ημερήσια (επίγεια) φωτογραφία, αυτή είναι συχνά η καλύτερη στιγμή για να τραβήξετε μια φωτογραφία τοπίου. Η "Χρυσή Ώρα" είναι ο χρόνος εκείνος ο οποίος "περιβάλλει" την ώρα της ανατολής και του ηλιοβασιλέματος, προσφέροντας τον πιο δραματικό και όμορφο φωτισμό οποιασδήποτε ημέρας.
Λοιπόν, χρησιμοποιήστε το στοιχείο αυτό προς όφελός σας ενσωματώνοντας ένα εντυπωσιακά ενδιαφέρον φως στο προσκήνιο της τελική σας φωτογραφίας του πλανήτη Ερμή. Θα χρειαστείτε χαμηλό ανατολικό ή δυτικό ορίζοντα για να τον φωτογραφήσετε, μιας και ο Ερμής θα βρίσκεται πολύ χαμηλά στον ουρανό.
Πλανήτης Αφροδίτη
Για μια εικόνα τοπίου του πλανήτη Αφροδίτη, πιθανότατα θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε μια πιο σύντομη έκθεση, καθώς ο Ήλιος μπορεί να έχει μόλις ανατείλει ή πρόκειται να δύσει. Ο πλανήτης Αφροδίτη είναι ένας από τους πιο λαμπρούς πλανήτες και αναγνωρίζεται πάρα πολύ εύκολα λόγω της μεγάλης του φωτεινότητας.
Η Αφροδίτη μοιάζει συχνά με αστέρι, και μάλιστα στην Ελλάδα έχει το παρατσούκλι Αυγερινός και Εωσφόρος αν εμφανίζεται το πρωί, ή Αποσπερίτης αν εμφανίζεται το βράδυ (στο εξωτερικό αποκαλείται "Βραδινό ή απογευματινό αστέρι - The Evening Star). Η Αφροδίτη εμφανίζεται το σούρουπο ή το πρωί ανάλογα με την τροχιά της. Αυτό συμβαίνει επειδή η τροχιά της Αφροδίτης βρίσκεται σε εσωτερική τροχιά σε σχέση με τη τροχιά της Γης, επομένως φαίνεται πάντα να ακολουθεί σε κοντινή απόσταση τον Ήλιο.
Η Αφροδίτη και ο μηνίσκος της Σελήνης. Φωτογραφήθηκε με ψηφιακή φωτογραφική μηχανή τύπου point and shoot.
Η Αφροδίτη στον ουρανό μοιάζει με αστέρι και μάλιστα το λαμπρότερο. Ενεργοποιήστε το λογισμικό του διαδικτυακού σας πλανητάριου για να επιβεβαιώσετε την τοποθεσία του πλανήτη για να βεβαιωθείτε ότι το βρήκατε. Ο κατάλληλος χρόνος εμφάνισης της Αφροδίτης δημιουργεί μερικές αξέχαστες φωτογραφίες.
Ένας από τους πιο σημαντικούς τρόπους για να φωτογραφίσετε τον πλανήτη Αφροδίτη, είναι όταν διαβαίνει (περνάει μπροστά) από τον ηλιακό δίσκο αλλά κάτι τέτοιο εχει παρέλθει μέχρι το...2117. Στην παρακάτω εικόνα από το 2012, έχετε μια εξαιρετική εικόνα του μεγέθους που εμφανίζεται η Αφροδίτη από το πλεονεκτικό μας σημείο καθώς περνά μπροστά από τον Ήλιο....Απλά είναι ενα σπάνιο φαινόμενο το οποίο θα επαναληφθεί από τα μεσάνυχτα τις 10ης ως τα ξημερώματα τις 11ης (UTC) Δεκεμβρίου του …2117...
Φωτογράφισα τη διέλευση της Αφροδίτης στις 5 Ιουνίου του 2012 από την αυλή μου.
Έχετε παρατηρήσει ποτέ τη ζώνη του ροζ φωτός που ακουμπά στον ορίζοντα κατά το σούρουπο στην αντίθετη πλευρά από τον Ήλιο που δύει; Ονομάζεται "Ζώνη της Αφροδίτης" επειδή σηματοδοτεί το ύψος που συχνά εμφανίζεται η Αφροδίτη σε απόσταση από τον Ήλιο. Η επίσημη περιγραφή αυτού του φαινομένου είναι "η αψίδα ροζ χρώματος πάνω από τη σκιά που η Γη ρίχνει στην ατμόσφαιρα απέναντι από τον δύοντα Ήλιο".
Στις παρακάτω φωτογραφίες, πιθανότατα θα αναγνωρίσετε ότι έχετε δει και εσείς τη Ζώνη της Αφροδίτης πολλές φορές.
Η Ζώνη της Αφροδίτης (η ροζ απόχρωση στον ορίζοντα) κατά το λυκόφως.
Η Ζώνη της Αφροδίτης με ροζ χρώμα, και η σκιά της Γης από κάτω με μπλε χρώμα. Φωτογραφία: Βικιπαίδεια
Ο πλανήτης Δίας
Σε αντίθεση με τον πλανήτη Αφροδίτη, αυτός ο αέριος γίγαντας μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε κατά μήκος της εκλειπτικής οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας ή της νύχτας. Αυτό συμβαίνει επειδή η τροχιά του Δία είναι μακριά και απόμακρη. Είναι ένας πλανήτης του εξωτερικού Ηλιακού μας συστήματος του οποίου η τροχιά εκτείνεται πέρα από τη Γη.
Ο Δίας είναι ένας τεράστιος πλανήτης και με το σωστό εστιακό μήκος του φακού, μπορεί να παρουσιάσει ενδιαφέρουσες επιφανειακές λεπτομέρειες. Απαιτείται φακός κάμερας τουλάχιστον 400 mm, κάτι που απαιτεί επίσης σταθερή παρακολούθηση.
Φωτογραφία του πλανήτη Δία μέσα από ένα μικρό τηλεσκόπιο.
Με μια επαρκή μεγέθυνση, ο Δίας εμφανίζει ζώνες νεφών στην επιφάνειά του, μαζί με τη Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα. Η περιστροφή του πλανήτη (10 με 11 ώρες για μια πλήρη περιστροφή) είναι επίσης παρατηρήσιμη και μπορεί να φωτογραφηθεί κατά τη διάρκεια μιας νύχτας.
Μπορεί επίσης να παρατηρήσετε τα 4 μεγαλύτερα φεγγάρια που περιστρέφονται γύρω από τον Δία και τις μεταβαλλόμενες θέσεις τους κάθε βράδυ.
Με μια συνηθισμένη DSLR και ένα ευρυγώνιο φακό (όπως ένας φακός 18-55mm), μπορείτε να φωτογραφίσετε τον Δία στην τρέχουσα θέση του κατά μήκος της εκλειπτικής (εφόσον δεν βρίσκεται πίσω από τη Γη!).
Μια μεγαλύτερη έκθεσης εικόνα, τουλάχιστον 30 δευτερολέπτων θα αποκαλύψει πόσο φωτεινός είναι ο Δίας από τα αστέρια που το περιβάλλουν. Ο Δίας είναι ένας φανταστικός οπτικός στόχος μέσω ενός τηλεσκοπίου τύπου Dobsonian. Συνιστάται διάφραγμα τουλάχιστον 8 ιντσών για μια αξέχαστη λήψη.
Πλανήτης Άρης
Το μέγεθος του "δίσκου" του Άρη μπορεί να αλλάξει δραματικά με την πάροδο του χρόνου. Ο λόγος για τον οποίο ο Άρης μπορεί να φαίνεται πολύ μεγαλύτερος από τη Γη σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές από άλλες (όπως το φετινό Οκτώβριο) είναι λόγω της ελλειπτικής τροχιάς του.
Ο Άρης είναι ένας ενδιαφέρων πλανήτης για φωτογράφηση, λόγω της εγγύτητάς του με τη Γη και των συναρπαστικών επιφανειακών του λεπτομερειών. Ο Άρης είναι ένας βραχώδης πλανήτης και ο τέταρτος πλανήτης από τον Ήλιο.
Χρησιμοποιώντας ερασιτεχνικό εξοπλισμό αστρονομίας και φωτογραφίας, μπορείτε να καταγράψετε επιφανειακές λεπτομέρειες στον Άρη όπως η Κοιλάδα του Μάρινερ (Valles Marineris) και τους πολικούς πάγους του. Ο πλανήτης Άρης μπορεί να φτάσει σε φαινόμενο μέγεθος -2,94, το οποίο ξεπερνά μόνο η Αφροδίτη, ο Δίας, η Σελήνη και ο Ήλιος.
Ο Άρης είναι ο επόμενος πλανήτης από τη Γη σε τροχιά των πλανητών γύρω από τον Ήλιο. Είναι σχετικά κοντά μας σε σύγκριση με άλλους πλανήτες. Τόσο κοντά που, έχουμε στείλει διαστημοσυσκευές και ρομποτικά μηχανήματα από τη Γη για να εξερευνήσουν την επιφάνειά του!
Ο πλανήτης Άρης λάμπει από την ελαφρώς φωτορυπασμένη αυλή μου μέσα στην πόλη.
Ο Άρης είναι διακριτά κόκκινος, κάτι που γίνεται εμφανές κατά τη φωτογράφηση. Με γυμνό μάτι, μπορεί να μοιάζει με πορτοκαλί "αστέρι", αλλά στην πραγματικότητα είναι ο κόκκινος πλανήτης (Άρης).
Στις 5 Οκτωβρίου του 2020, ο Άρης πλησίαζε στην αντίθεσή του και κατάφερα να αποθανατίσω αυτό το κοντινό πλάνο χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο μου. Στις 6 Οκτωβρίου του 2020, ο Άρης έκανε την πλησιέστερη προσέγγισή του στη Γη, μέχρι να μας πλησιάσει και πάλι το...2035.
Ο πλανήτης Άρης από το τηλεσκόπιό μου. Οκτώβριος 2020.
Όπως ο πλανήτης Δίας, η τροχιά του Άρη του επιτρέπει να ταξιδεύει ελεύθερα κατά μήκος της εκλειπτικής όπως τον βλέπουμε από τη Γη, και να εμφανίζεται ανά πάσα στιγμή τη νύχτα ή την ημέρα. Όπως θα δείτε στο παρακάτω βίντεο, επέλεξα να φωτογραφήσω τον Άρη καθώς πέρασε από το αστρικό σμήνος των Πλειάδων στον αστερισμό του Ταύρου.
Πλανήτης Κρόνος
Υπάρχουν λίγα ουράνια αξιοθέατα τα οποία είναι πιο αλησμόνητα από αυτά του πλανήτη Κρόνου. Ο πλανήτης αυτός είναι σίγουρα ένα αγαπημένο αντικείμενο στο ευρύ κοινό. Δυστυχώς, ένας ευρυγώνιος φωτογραφικός φακός δεν θα δείχνει πολύ περισσότερο από ένα χλωμό κίτρινο αστέρι με αισθητή λάμψη.
Στην παρακάτω φωτογραφία, θα δείτε πως φαίνεται να μοιάζει ένα εξαιρετικά φωτεινό "αστέρι" στον αστερισμό του Σκορπιού. Το πρόβλημα είναι ότι δεν πρέπει να υπάρχει ένα αστέρι εδώ! Αυτό συμβαίνει επειδή η φωτεινή κίτρινη σφαίρα σε αυτήν την εικόνα είναι στην πραγματικότητα ο πλανήτης Κρόνος ο οποίος λάμπει έντονα στον καλοκαιρινό νυχτερινό ουρανό.
Οι πλανήτες Κρόνος και Άρης λάμπουν στον αστερισμό του Σκορπιού.
Για να δείτε και να φωτογραφίσετε τους δακτυλίους του Κρόνου, απαιτείται πολύ μεγαλύτερη εστιακή απόσταση και μεγέθυνση. Ωστόσο, το απαλό κίτρινο χρώμα του Κρόνου έρχεται σε αντίθεση με το κόκκινο του Άρη, το οποίο το ξεχωρίζει στις φωτογραφίες και διευκολύνει την αναγνώριση του.
Είναι δυνατόν να τραβήξετε μια γρήγορη φωτογραφία του Κρόνου μέσω του προσοφθάλμιου φακού ενός τηλεσκοπίου με αρκετό άνοιγμα διαφράγματος (aperture). Αυτό ονομάζεται αστροφωτογραφία προβολής προσοφθάλμιων φακών και περιλαμβάνει τη συγκράτηση της ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής ή του smartphone στον στόχο του προσοφθάλμιου φακού με έναν κατάλληλο προσαρμογέα ή με αρκετή...υπομονή χωρίς προσαρμογέα.
Λήψη πλανητικών εικόνων υψηλής μεγέθυνσης
Όπως ίσως έχετε παρατηρήσει, η λήψη με μεγάλη μεγέθυνση, και οι λεπτομερείς εικόνες των πλανητών στο Ηλιακό μας σύστημα δεν είναι η ειδικότητά μου. Τείνω να αφιερώνω περισσότερο χρόνο για τη λήψη των πλανητών με την κάμερα DSLR και το φακό μου σε ένα τρίποδο παρά μέσω ενός τηλεσκοπίου.
Εάν έχετε μεγάλη όρεξη να τραβήξετε λεπτομερείς, φωτογραφίες με μεγάλη μεγέθυνση των πλανητών, ρίξτε μια ματιά σε μέρος του εξοπλισμού που περιλαμβάνεται σε αυτό το βίντεο (https://www.youtube.com/watch?v=k1uBT3lrzgI&feature=youtu.be). Για να δημιουργήσετε λεπτομερή πορτρέτα πλανητών όπως ο Δίας, ο Κρόνος και ο Άρης, χρειάζεστε εξελιγμένο πλανητικό εξοπλισμό αστροφωτογραφίας.
Μερικοί από τους αγαπημένους μου πλανητικούς αστροφωτογράφους είναι οι Damien Peach και Christopher Go. Ρίξτε μια ματιά στην καταπληκτική δουλειά τους για κάποια έμπνευση και συμβουλές.
