H τελευταία τροχιά της διαστημοσυσκευής γύρω από τον πλανήτη Κρόνο φέρνει στο φως εκπληκτικές ανακαλύψεις - Ένας "δακτύλιος βροχής" οργανικής ύλης σε ένα άγνωστο σύστημα ηλεκτρικού ρεύματος.
Η διαστημοσυσκευή Cassini και ο πλανήτης Κρόνος.
Εικόνα: zeenews.india.com
Γνωρίζοντας οτι οι ημέρες της διαστημοσυσκευής Cassini ήταν μετρημένες, η ομάδα της αποστολής "χτύπησε φλέβα χρυσού". Το διαστημικό σκάφος πέταξε όπου δεν είχε ποτέ σχεδιαστεί για να πετάξει. Για πρώτη φορά, ανίχνευσε το μαγνητισμένο περιβάλλον του πλανήτη Κρόνου μέσα από τα παγωμένα σωματίδια των δακτυλίων του, και "ένοιωσε" την ατμόσφαιρα στο κενό των 1,200 μιλίων (πλάτος 2.000 χιλιομέτρων) που υπάρχει ανάμεσα στους φαντασμαγορικούς δακτυλίους και στις κορυφές των νεφών του πλανήτη. Όχι μόνο η πτήση αυτή έφερε το διαστημικό σκάφος στα όριά του, αλλά και τα νέα ευρήματα που είδαν το φως της δημοσιότητας έδειξαν πόσο ισχυρά και ευέλικτα ήταν τα όργανα του.
Η νέα έρευνα που αναδύεται από τις τελικές τροχιές του διαστημικού σκάφους Cassini της NASA αντιπροσωπεύει ένα τεράστιο άλμα προς τα εμπρός στην κατανόηση του συστήματος του Κρόνου - ειδικά της μυστηριώδους, και ποτέ πριν εξερευνηθείσας περιοχής μεταξύ του πλανήτη και των δαχτυλιδιών του. Ορισμένες προκαθορισμένες ιδέες καταλήγουν να είναι λανθασμένες, ενώ δημιουργούνται νέα ερωτήματα...
Βόρεια πολική δίνη. Εικόνα: Alexis Tranchandon
Έξι ομάδες ερευνητών δημοσίευσαν προχτές το έργο τους με βάση τα ευρήματα της τελευταίας επιθανάτιας τροχιάς του Cassini γνωστής και ως το "Μεγάλο τέλος του Cassini", η κατά το Αγγλικόν "Cassini’s Grand Finale" . Τότε, καθώς το διαστημικό σκάφος εξαντλούσε τα καύσιμά του, η ομάδα αποστολής οδήγησε εκπληκτικά κοντά το Cassini στον πλανήτη Κρόνο, οδηγώντας το να εκτελέσει 22 τροχιές, πριν τον εξαφανίσει, εξατμίσει καλύτερα, σκόπιμα σε μια τελική βύθιση στην ατμόσφαιρα του "Άρχοντα των δακτυλιδιών" τον Σεπτέμβριο του 2017.
Πολύ περισσότερα επιστημονικά αποτελέσματα του Grand Finale πρόκειται να έρθουν στο φως, αλλά εδώ θα δούμε μερικά από τα κυριότερα, και τα πιο πρόσφατα από αυτά:
Οι σύνθετες οργανικές ενώσεις που είναι ενσωματωμένες σε νανοσωματίδια (nanograins) νερού πέφτουν από τα δαχτυλίδια του Κρόνου με την μορφή βροχής στην ανώτερη ατμόσφαιρα του πλανήτη. Οι επιστήμονες είδαν νερό και πυριτικά άλατα, αλλά έκπληκτοι είδαν επίσης μεθάνιο, αμμωνία, μονοξείδιο του άνθρακα, άζωτο και διοξείδιο του άνθρακα. Η σύνθεση των οργανικών αυτών στοιχείων είναι διαφορετική από εκείνη που βρίσκεται στο δορυφόρο του πλανήτη τον Εγκέλαδο - και επίσης διαφορετική από εκείνη στο δορυφόρο του πλανήτη τον Τιτάνα, που σημαίνει ότι υπάρχουν τουλάχιστον τρεις διακριτές δεξαμενές οργανικών μορίων στο σύστημα του Κρόνου.
Για πρώτη φορά, το Cassini είδε από κοντά τον τρόπο με τον οποίο οι δακτύλιοι αλληλεπιδρούν με τον πλανήτη, παρατήρησε ενδελεχώς τα σωματίδια των εσωτερικών δακτυλίων, καθώς και τα αέρια που πέφτουν απευθείας στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Μερικά σωματίδια αποκτούν ηλεκτρικό φορτίο και πέφτουν σπειροειδώς κατά μήκος γραμμών μαγνητικού πεδίου, στον πλανήτη Κρόνο, σε υψηλότερα γεωγραφικά πλάτη - ένα φαινόμενο γνωστό ως "βροχή δακτυλίου". Αλλά οι επιστήμονες έμειναν έκπληκτοι όταν παρατήρησαν ότι και άλλα από τα σωματίδια αυτά παρασύρονται πολύ γρήγορα στον ισημερινό του πλανήτη. Και όλα αυτά τα σωματίδια πέφτουν από τους δακτυλίους γρηγορότερα από ότι θεωρούσαν οι επιστήμονες - μέχρι και 10.000 κιλά υλικού ανά δευτερόλεπτο.
Οι επιστήμονες λοιπόν εξεπλάγησαν όταν είδαν με τι μοιάζει το υλικό που υπάρχει στο κενό μεταξύ των δακτυλίων και της ατμόσφαιρας του Κρόνου. Ήξεραν ότι τα σωματίδια σε όλους τους δακτυλίους κυμαίνονταν από μεγάλα σε μικρά. Αλλά η δειγματοληψία στο κενό αυτό έδειξε ως επί το πλείστον μικροσκοπικά σωματίδια με μέγεθος νανόμετρου, σαν καπνός, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάποια ακόμη άγνωστη διαδικασία λειαίνει τα σωματίδια αυτά.
Ο πλανήτης Κρόνος και τα δαχτυλίδια του είναι ακόμα πιο αλληλένδετα μεταξύ τους από ότι θεωρούσαν οι επιστήμονες. Η διαστημοσυσκευή Cassini αποκάλυψε ένα άγνωστο μέχρι εκείνη τη στιγμή σύστημα ηλεκτρικού ρεύματος, το οποίο συνδέει τους δακτυλίους στην κορυφή της ατμόσφαιρας του Κρόνου.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια νέα ζώνη ακτινοβολίας γύρω από τον Κρόνο, κοντά στον πλανήτη αποτελούμενη από ενεργειακά σωματίδια. Διαπίστωσαν ότι ενώ η ζώνη αυτή όντως τέμνει τον εσωτερικό δακτύλιο, ο δακτύλιος αυτός είναι τόσο λεπτός ώστε να μην εμποδίζει τη διαμόρφωση της ζώνης αυτής.
Σε αντίθεση με κάθε άλλο πλανήτη στο Ηλιακό μας Σύστημα, ο οποίος διαθέτει μαγνητικό πεδίο, το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου είναι σχεδόν εντελώς ευθυγραμμισμένο με τον άξονα περιστροφής του. Τα νέα δεδομένα δείχνουν κλίση μαγνητικού πεδίου μικρότερη από 0,0095 μοίρες. (Το γήινο μαγνητικό πεδίο έχει κλίση 11 μοίρες από τον άξονα περιστροφής του.) Σύμφωνα με όσα γνωρίζουν οι επιστήμονες για το πώς παράγονται τα πλανητικά μαγνητικά πεδία, ο Κρόνος δεν πρέπει να έχει μόνο ένα. Είναι ένα μυστήριο το οποίο οι φυσικοί καλούνται να επιλύσουν.
Το Cassini πέταξε πάνω από τους μαγνητικούς πόλους του Κρόνου, απευθείας κάνοντας δειγματοληψία στις περιοχές εκείνες όπου παράγονται ραδιενεργές εκπομπές. Τα ευρήματα υπερδιπλασιάστηκαν σε αριθμό στις άμεσες μετρήσεις στις ραδιοεκπομπές από τον πλανήτη, μία από τις λίγες μη-χερσαίες φυσικά τοποθεσίες όπου οι επιστήμονες μπόρεσαν να μελετήσουν έναν μηχανισμό ραδιοπαραγωγής που πιστεύεται ότι λειτουργεί σε ολόκληρο το Σύμπαν.
Για την αποστολή Cassini, η επιστήμη που ξεπηδά από την τελική τροχιά του Grand Finale δικαιολογεί απόλυτα τον υπολογισμένο κίνδυνο που υπήρχε στης κατάδυση της διαστημοσυσκευής στο κενό των δακτυλίων - "γλιστρώντας" πάνω στην ανώτερη ατμόσφαιρα και "αγκαλιάζοντας" την άκρη των εσωτερικών δακτυλίων, δήλωσε η επιστήμονας προγραμματισμού της αποστολής Cassini, Linda Spilker.
"Σχεδόν όλα όσα συμβαίνουν σε αυτή την περιοχή αποδείχτηκαν μια έκπληξη", δήλωσε η Spilker. "Αυτή ήταν η σπουδαιότητα του να πάμε εκεί, να διερευνήσουμε ένα μέρος που δεν είχαμε ποτέ πριν επισκεφτεί. Και η αποστολή απέδωσε πραγματικά - τα δεδομένα είναι εξαιρετικά συναρπαστικά. "
--------------------*--------------------
Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις
ομάδες μας στο Facebook:
https://dailygalaxy.com/2018/10/cassinis-final-orbits-reveal-astounding-discoveries-from-complex-organic-ring-rain-to-an-unknown-electric-current-system/
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου
(οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το
πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com
η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:
Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια
δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα
αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την
σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη
διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς
δωρεάν.
Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη
στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς
την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με
την πηγή του άρθρου.
Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν
υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του
άρθρου.
Για την ομάδα : @Aratosastronomy