2019, η χρονιά βραβείων πρωτοπορίας για την ανακάλυψη των Πάλσαρς, την "Αστρονομία πολλαπλών αγγελιοφόρων" και πολλά άλλα.
Καλλιτεχνική απεικόνιση στην οποία βλέπουμε την συγχώνευση δύο αστέρων νετρονίων - ένα γεγονός που παρατηρήθηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 2017.
Εικόνα: Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών / LIGO / Πανεπιστήμιο της πολιτείας της Sonoma / A. Simonnet
Τα φετινά βραβεία πρωτοπορίας έχουν μια ωραία, και ονειρεμένη...γεύση.
Η βρετανίδα αστροφυσικός Jocelyn Bell Burnell κέρδισε ένα ειδικό βραβείο αξίας 3 εκατομμυρίων δολαρίων στη θεμελιώδη φυσική, όπως έγινε γνωστό τον περασμένο μήνα. Η Bell Burnell το κέρδισε για την ανακάλυψή της το 1967 των ταχέως-περιστρεφόμενων αστέρων νετρονίων που είναι γνωστά ως Πάλσαρς (pulsars), καθώς και για τις πέντε δεκαετίες της επιστημονικής της ηγετικής πρωτοπορίας μετά από αυτή την επική ανακάλυψη.
Οι υπόλοιποι νικητές του 2019 ανακοινώθηκαν χθες (17 Οκτωβρίου), και περιλαμβάνουν έναν πρωτοπόρο επιστήμονα στον τομέα της αστρονομίας πολλαπλών αγγελιοφόρων* (Multi-messenger astronomy), των ερευνητών βαρυτικών κυμάτων, και των επιστημόνων που διερευνούν τη φύση της βαρύτητας και του Κβαντικού χώρου (Quantum realm).
Η αστρονομία πολλαπλών αγγελιοφόρων αναφέρεται στη χρήση διαφορετικών τύπων πληροφοριών για την ανίχνευση του ίδιου κοσμικού αντικειμένου ή φαινομένου. Ο τομέας αυτός γεννήθηκε πέρυσι, όταν ερευνητές παρατήρησαν τις συνέπειες μιας επικής σύγκρουσης αστέρων νετρονίων, τόσο μέσω ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας όσο και βαρυτικών κυμάτων, δηλαδή τις διακυμάνσεις στο διάστημα που είχε προβλέψει αρχικά ο Albert Einstein πριν από έναν αιώνα.
Ο θεωρητικός αστροφυσικός Brian Metzger του Πανεπιστημίου της Κολούμπια, ξεκίνησε τις προσπάθειες του πριν από μια δεκαετία, για να ανακαλύψει με τι θα έμοιαζε περίπου μια τέτοια σύγκρουση. Το 2010, ο ίδιος και οι συνεργάτες του δημοσίευσαν μια σημαντική εργασία, η οποία έκανε μερικές βασικές προβλέψεις σχετικά με τις συγχωνεύσεις που περιλαμβάνουν τα πιο πυκνά αντικείμενα στο σύμπαν - μελανές οπές και αστέρια νετρονίων.
Για παράδειγμα, οι ερευνητές έγραψαν ότι μια σύγκρουση που περιλαμβάνει δύο άστρα νετρονίων ή ένα αστέρι νετρονίων και μια μελανή οπή, θα δημιουργήσει μια μπλε λάμψη αν η σύγκρουση δημιουργεί βαρέα στοιχεία σε σημαντικές ποσότητες. Και η συνολική εκπομπή από μια τέτοια συγχώνευση θα πρέπει να είναι περίπου 1.000 φορές πιο φωτεινή από μια τυποποιημένη έκρηξη καινοφανούς (nova) (μια φωτεινή έκρηξη από ένα λευκό νάνο αστέρα, σε ένα δυαδικό σύστημα αστέρων). Πράγματι, ο Metzger και η ομάδα του δημιούργησαν τον όρο "kilonova" για να αναφερθούν σε ένα τέτοιο γεγονός.
Οι προβλέψεις αυτές ταιριάζουν με αυτό που ήταν πραγματικά εμφανές στο συμβάν του 2017 - το οποίο είναι γνωστό ως GW170817, επειδή παρατηρήθηκε στις 17 Αυγούστου 2017 - "εντυπωσιακά καλά", δήλωσε ο Metzger.
"Είναι πραγματικά εκπληκτικό όταν αποκαλύπτετε κάτι θεωρητικό, και στη συνέχεια το βλέπετε να συμβαίνει εκεί έξω στη φύση", δήλωσε στον ιστότοπο Space.com. "Υπάρχουν σχετικά λίγες φορές στην αστροφυσική όπου τα πράγματα απλά ξεπροβάλλουν με αυτό τον τρόπο."
Ο Metzger κέρδισε το βραβείο πρωτοπορίας "Νέοι Ορίζοντες στη Φυσική" ύψους 100.000 δολαρίων, ένα βραβείο που προορίζεται για ερευνητές πρώιμης σταδιοδρομίας, για αυτό το έργο. Δήλωσε οτι ένοιωσε ταπεινότητα από την αναγνώριση αυτή, και τόνισε τη συνεργατική φύση της συνολικής προσπάθειας, αναφέροντας τις ομάδες των οποίων οι παρατηρήσεις του GW170817 επικύρωσαν τα μοντέλα του.
Τρεις από τις κινητήριες δυνάμεις πίσω από το πρόγραμμα LIGO - ο Barry Barish, ο Kip Thorne και ο Rainer Weiss - έλαβαν το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 2017. Και τρία επιπλέον μέλη της ομάδας LIGO έχουν τώρα, όπως και ο Metzger, τιμηθεί με 100.000 δολάρια με το βραβείο πρωτοπορίας "Νέοι Ορίζοντες στη Φυσική" (New Horizons in Physics Breakthrough Prize).
Αυτοί οι τρεις ερευνητές, οι οποίοι θα μοιραστούν το βραβείο, είναι η Rana Adhikari του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια και η Lisa Barsotti και Matthew Evans, και οι δύο από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT). Αναγνωρίζονται για την εργασία τους με τίτλο: "έρευνα επί των σημερινών και μελλοντικών επίγειων ανιχνευτών βαρυτικών κυμάτων" (research on present and future ground-based detectors of gravitational waves) , σύμφωνα με την σχετική εύφημο μνεία και παραπομπή για το πρωτοποριακό βραβείο !
Ένα ακόμα βραβείο πρωτοπορίας"Νέοι Ορίζοντες στη Φυσική", αξίας 100.000 δολαρίων , απονέμεται στους Daniel Harlow, Daniel Jafferis και Aron Wall - του MIT, του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και του Πανεπιστημίου Stanford αντίστοιχα - για τη εργασία τους με τίτλο: "θεμελιώδεις πληροφορίες για την κβαντική πληροφορία, τη θεωρία κβαντικών πεδίων και τη βαρύτητα" (fundamental insights about quantum information, quantum field theory, and gravity).
Οι παραπάνω επιστήμονες δεν είναι οι μοναδικοί που θα βραβευτούν στην φετινή εκδήλωση του βραβείου πρωτοπορίας επιστήμης και μαθηματικών (Breakthrough Prize in science and math), το οποίο ιδρύθηκε το 2012 από τους Mark Zuckerberg και Priscilla Chan, τον Sergey Brin, την Anne Wojcicki και τον Yuri και Julia Milner.
Το Βραβείο Πρωτοπορίας (Breakthrough Prize) του 2019 παρουσιάζει επτά βραβεία αξίας 3 εκατομμυρίων δολαρίων - τέσσερα στις βιολογικές επιστήμες, δύο στην θεμελιώδη φυσική [(συμπεριλαμβανομένης της "Ειδικής Πρωτοπορίας" (Special Breakthrough) που κέρδισε ο Bell Burnell)] και ενός στα μαθηματικά. Τα έξι βραβεία "Νέοι Ορίζοντες" ύψους 100.000 δολαρίων, και το "Παιδικό Βραβείο Πρωτοπορίας" (Breakthrough Junior Prize) αξίας 400.000 δολαρίων, ανεβάζουν το συνολικό κόστος στα 22 εκατομμύρια δολάρια. Οι νικητές θα τιμηθούν στις 4 Νοεμβρίου κατά τη διάρκεια τελετής στο ερευνητικό κέντρο Ames της NASA στο Silicon Valley της Καλιφόρνια, το στο οποίο οικοδεσπότης θα είναι ο ηθοποιός Pierce Brosnan.
Τα βραβεία αξίας 3 εκατομμυρίων δολαρίων είναι τα πλουσιότερα στην επιστήμη. Συγκριτικά αναφέρουμε οτι κάθε βραβείο Νόμπελ του 2017, στοιχίζει 9 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες - 1,01 εκατομμύρια δολάρια σε τρέχουσες συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Διαβάστε περισσότερα για τους φετινούς νικητές:https://breakthroughprize.org/News/47
--------------------*--------------------
*Η αστρονομία πολλαπλών αγγελιοφόρων είναι η αστρονομία η οποία βασίζεται στη συντονισμένη παρατήρηση και ερμηνεία των διαφορετικών σημάτων που έρχονται από διαστημικούς "αγγελιοφόρους". Οι τέσσερις αυτοί εξωηλιακοί αγγελιοφόροι είναι: η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, τα βαρυτικά κύματα, τα νετρίνα και οι κοσμικές ακτίνες. Δημιουργούνται με διαφορετικές αστροφυσικές διεργασίες και έτσι αποκαλύπτουν διαφορετικές πληροφορίες σχετικά με τις πηγές τους.
--------------------*--------------------
Ενημερωθείτε για θέματα Αστρονομίας και Επιστήμης στις
ομάδες μας στο Facebook:
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου
(οι λέξεις με τα κόκκινα γράμματα)
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις μετάφρασης ως προς το
πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com
η αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:
Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια
δική σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα
αυτά συνοδευόμενα απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την
σχετική έντυπη άδεια σας για δημοσίευση στο μπλόγκ μας, στη
διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com. Η δημοσίευση είναι εντελώς
δωρεάν.
Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη
στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς
την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με
την πηγή του άρθρου.
Το κείμενο υπόκειται σε επικαιροποίηση αν
υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το θέμα του
άρθρου.
Για την ομάδα : @Aratosastronomy