Έχουμε υπογραμμίσει μέσα από σχετικές δημοσιεύσεις σε αυτό εδώ το ιστολόγιο την προσφορά της ερασιτεχνικής αστρονομίας στην επίσημη επιστήμη. Άλλη μία λοιπόν απόδειξη των όσων γράφουμε είναι και το παρακάτω άρθρο το οποίο αλιεύσαμε από τον ιστοσελίδα της εφημερίδας The Washington Post
Τη στιγμή που είδε το λαμπρό φως το οποίο καταγράφηκε από τη φωτογραφική μηχανή του, "όλα πυροδοτήθηκαν" για τον Victor Buso: Οι γονείς του κάθε φορά τον ξυπνούσαν πριν από την ανατολή του ήλιου για να κοιτάξουν τα αστέρια, και με πολύ αγάπη και μεράκι για την αστρονομία αφοσιώθηκε στην κατασκευή ενός παρατηρητηρίου στην στέγη του σπιτιού του, περνώντας ατέλειωτες ώρες προσπαθώντας να αναλύσει το νόημα από την αμυδρή λάμψη των μακρινών ήλιων που ατένιζε στον ουρανό.
Τη στιγμή που είδε το λαμπρό φως το οποίο καταγράφηκε από τη φωτογραφική μηχανή του, "όλα πυροδοτήθηκαν" για τον Victor Buso: Οι γονείς του κάθε φορά τον ξυπνούσαν πριν από την ανατολή του ήλιου για να κοιτάξουν τα αστέρια, και με πολύ αγάπη και μεράκι για την αστρονομία αφοσιώθηκε στην κατασκευή ενός παρατηρητηρίου στην στέγη του σπιτιού του, περνώντας ατέλειωτες ώρες προσπαθώντας να αναλύσει το νόημα από την αμυδρή λάμψη των μακρινών ήλιων που ατένιζε στον ουρανό.
"Υπάρχουν πολλές στιγμές στη ζωή μας που έχουμε αναρωτηθεί λέγοντας στον εαυτό μας γιατί να το κάνω αυτό;" δήλωσε ο Buso μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Και ιδού ο λόγος: ο Buso, ένας αυτοδίδακτος αστρονόμος, είχε μόλις ανακαλύψει κάτι εκπληκτικό. Είχε δει με τα ίδια του τα μάτια το φως από τη γέννησης μιας έκρηξης Υπερκαινοφανούς, μιας σουπερνόβα όπως συνηθίζεται να λέγεται - κάτι που δεν είχε δει ποτέ κανείς άλλος, ούτε καν κάποιος επαγγελματίας επιστήμονας.
Μόνος, στην ταράτσα του, ο έναστρος ουρανός έστεκε επιβλητικός πάνω του, και ενώ, ο υπόλοιπος κόσμος ήταν παραδομένος στην αγκαλιά του Μορφέα, ο Buso άρχισε να χοροπηδάει από χαρά.
Για την ανακάλυψή του αυτή , την περασμένη Τετάρτη το περιοδικό journal Nature έκανε εκτενή αναφορά , η οποία αποτελεί αποτελεί ορόσημο για την Αστρονομία.
Οι εικόνες του Buso είναι οι πρώτες που κατέγραψαν τη σύντομη φάση της "έξαρσης κρουστικού κύματος" μιας σουπερνόβα, που συμβαίνει όταν ένα κύμα ενέργειας ανεβαίνει από τον πυρήνα ενός αστεριού στα εξωτερικά του στρώματα λίγο πριν το αστέρι αυτό εκραγεί σε μια κολοσσιαία αντίδραση κοσμικών διαστάσεων. Τα μοντέλα υπολογιστών πρότειναν την ύπαρξη αυτής της φάσης, αλλά κανείς δεν την είχε δει έως τώρα.
Ψηφιακή αναπαράσταση από την ΝΑΣΑ στην οποία φαίνεται η φάση της ¨έξαρσης κρουστικού κύματος" σε μία έκρηξη Υπερκαινοφανούς. (YouTube/NASA's Ames Research Center
"Στον τομέα μας, αυτό είναι ένα θεμελιώδες ερώτημα: Ποια είναι δηλαδή η δομή ενός αστέρα κατά τη στιγμή της έκρηξης;", δήλωσε η Melina Bersten, αστροφυσικός στο Ινστιτούτο Αστροφυσικής της Λα Πλάτα της Αργεντινής και κύριος συντάκτης της έκθεσης.
Με τις παρατηρήσεις του Buso, οι επιστήμονες μπορούν να αρχίσουν να απαντούν στο ερώτημα αυτό.
Μια σύνθετη απεικόνιση time lapse που αποτελείται από εικόνες που λήφθηκαν από τον Buso τη στιγμή της ανακάλυψης του. Η σουπερνόβα γίνεται ορατή ως ένα ταχέως λαμπρό αντικείμενο κάτω από τον γαλαξία ξενιστή της . Εικόνα: (Víctor Buso και Gastón Folatelli)
Ο Buso, είναι ένας 58χρονος κλειδαράς στο επάγγελμα από την πόλη Ροζάριο της Αργεντινής. Κληρονόμησε την αγάπη του για την αστρονομία από τους γονείς του. Όταν ήταν 10 ετών, ο πατέρας του τον σήκωσε βιαστικά από το κρεβάτι για να δει τον Κομήτη Μπένετ που έλαμπε στον ουρανό. Το προηγούμενο έτος, η μητέρα του τον είχε κρατήσει δίπλα της στην τηλεόραση της οικογένειας για να παρακολουθήσει τον Neil Armstrong να κάνει τα πρώτα βήματα της ανθρωπότητας στο φεγγάρι. "Vitito", του είπε χαϊδευτικά, χρησιμοποιώντας το ψευδώνυμό του, "πρέπει να δεις και να κρατήσεις αυτή τη στιγμή. Αυτό είναι κάτι που δεν θα το ξεχάσεις ποτέ. "
Η Buso άρχισε να κατασκευάζει τηλεσκόπια στην ηλικία των 11 ετών, χρησιμοποιώντας κονσερβοκούτια, μεγεθυντικούς φακούς, και παιδικές πλαστελίνες για να κάνει τα αστέρια να ...φαίνονται πιο κοντά ! Πριν από οκτώ χρόνια, πούλησε ένα κομμάτι γης που ανήκε στον πατέρα του και χρησιμοποίησε τα έσοδα αυτά για να κατασκευάσει έναν θόλο αστρονομίας στην οροφή του. Το ονομάζει : ¨Observatorio Busoniano" .
Αυτές τις μέρες o Buso προτιμά να σαρώνει τον ουρανό με κάμερες τοποθετημένες πάνω από το τηλεσκόπιο του των 40 εκατοστών, γεγονός που του επιτρέπει να παρατηρεί πολύ εξασθενημένα φαινόμενα τα οποία εντοπίζονται δύσκολα με γυμνά μάτια. Το βράδυ της 20ης Σεπτεμβρίου 2016, αποφάσισε να δοκιμάσει μια νέα κάμερα στρέφοντάς την στο αντικείμενο NGC-613 - έναν ραβδωτό, σπειροειδή γαλαξία περίπου 65 εκατομμύρια έτη φωτός από τη Γη.
Μια εικόνα του σπειροειδούς γαλαξία NGC-613 που λήφθηκε από το Ευρωπαϊκό Νότιο Παρατηρητήριο το 2001. Η νέα σουπερνόβα δεν είναι ορατή σε αυτή την εικόνα , και δεν θα είναι ορατή για τα επόμενα 15 χρόνια. Εικόνα: (Ρ.ϋ. Barthel / ESO)
Μέσα σε λίγα λεπτά, παρατήρησε κάτι περίεργο στις φωτογραφίες του: ένα μικροσκοπικό εικονοστοιχείο φωτός (pixel), το οποίο δεν εμφανιζόταν σε εικόνες αρχείων που βρήκε στο διαδίκτυο.
"Σκέφτηκα," Θεέ μου, τι είναι αυτό; " Θυμάται ο Buso.
Το φως δεν μοιάζει με σουπερνόβα - η συνηθισμένη πηγή που χαρακτηρίζεται από ένα αιφνίδιο* (καινό, nova) φως στον ουρανό. Ωστόσο, το φως συνέχισε να γίνεται πιο φωτεινό.
Ο Buso συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να το δείξει αυτό σε έναν επαγγελματία, αλλά οι περισσότεροι αστρονόμοι της Αργεντινής βρισκόταν σε ετήσια διάσκεψη μακριά από το πλησιέστερο αστεροσκοπείο. Τελικά έρχεται σε επαφή με έναν ερασιτέχνη αστρονόμο, ο οποίος επιβεβαίωσε την παρατήρηση του αυτή, και τον βοήθησε να αναπτύξει μια παγκόσμια ενημέρωση με τα διαθέσιμα δεδομένα του Buso σχετικά με τη θέση του αντικειμένου, τη φωτεινότητα και το σχετικό ιστορικό του συμβάντος.
Μόλις έπεσε το σκοτάδι την επόμενη νύχτα, ο Buso ανέβηκε βιαστικά στην οροφή του σπιτιού του, στο ιδιωτικό του αστεροσκοπείο, για να δει αν αυτό το εξασθενημένο εικονοστοιχείο είχε εξελιχθεί σε μια υπέρλαμπρη σουπερνόβα.
Και πράγματι, είχε εξελιχθεί.
Το ιδιωτικό αστεροσκοπείο “Observatorio Busoniano” στην οροφή του σπιτιού του Buso στην Αργεντινή. Εικόνα: (Victor Buso)
Οι εικόνες του Buso πήραν το δρόμο τους φθάνοντας τελικά στα χέρια της αστροφυσικού Melina C. Bersten και του συναδέλφου της Gaston Folatelli, ο οποίος δύσκολα μπορούσε να πιστέψει αυτό που έβλεπαν.
"Αμέσως παρατηρήσαμε ότι αυτή ήταν μια εξαιρετικά σημαντική ανακάλυψη", δήλωσε η Bersten. "Δεδομένου ότι δεν ξέρουμε πού και πότε πρόκειται να εκραγεί μια σουπερνόβα, και συνεπώς είναι πολύ εύκολο να χάσει κάποιος αυτή την πολύ γρήγορη πρώιμη φάση."
Σύμφωνα με δήλωση του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, ο Buso είχε καταγράψει το φως από την πρώτη ώρα της Σουπερνόβα. Η Bersten εκτιμά την πιθανότητα να συμβεί ένα τέτοιο γεγονός περίπου 1 στα 10 εκατομμύρια.
Χρησιμοποιώντας ισχυρά τηλεσκόπια για να παρατηρήσουν τον Υπερκαινοφανή σε πολλαπλά μήκη κύματος του φωτός, οι αστρονόμοι ανίχνευσαν την αμυδρή ¨ υπογραφή¨ ενός αστέρα που είχε χάσει το μεγαλύτερο μέρος του Υδρογόνου του - που είναι και το καύσιμο ενός αστέρα-, και κατόπιν εξερράγη. Αυτό τους έδωσε μια εικόνα για τη δομή του αρχικού αστέρα, το οποίο η Bersten και οι συνάδελφοί της κατέληξαν ότι ήταν ένα Κίτρινος Υπεργίγαντας περίπου 20 φορές πιο ογκώδης από τον ήλιο μας. Ανήκε πιθανόν σε ένα δυαδικό σύστημα αστέρων, όπως δηλώνουν η Bersten και η ομάδα της, επειδή τέτοια αστέρια σπάνια εκρήγνυνται από μόνα τους.
Η έγκαιρη ανίχνευση επέτρεψε επίσης στους επιστήμονες να παρακολουθήσουν τον Υπερκαινοφανή (Σουπερνόβα) καθ 'όλη της την εξέλιξή του, και να αναπτύξουν μοντέλα για να εξηγήσουν τι είδαν. Ακόμα και τώρα, συνεχίζουν να ελέγχουν την έκρηξη αυτή, γιατί γνωρίζοντας το πώς πέθανε αυτό το αστέρι μπορούν να ρίξουν φως στο πώς ζούσε.
Οι αστρικές εκρήξεις "έρχονται σε διαφορετικές γεύσεις", εξηγεί ο Folatelli σε μια τηλεφωνική κλήση από την Αργεντινή πριν από αρκετές ημέρες. ¨Θέλουμε να μάθουμε πώς τα αστέρια εξελίσσονται σε διαφορετικές δομές οι οποίες δίνουν διαφορετικά αποτελέσματα στις εκρήξεις Υπερκαινοφανών¨.
Τόσο ο Buso όσο και η Bersten θαυμάζουν τη Συμπαντική καλοτυχία, η οποία τους επέτρεψε να δουν αυτό το σπάνιο γεγονός. Δεν ήταν μόνο ο Buso που παρατηρούσε το αντικείμενο αυτό με μια ολοκαίνουργια, ισχυρή κάμερα, αλλά και η σουπερνόβα, η οποία ονομάστηκε SN 2016gkg, βρισκόταν στην άκρη του γαλαξία της, γεγονός που έκανε ευκολότερο τον εντοπισμό της.
"Έχω συναδέλφους που δούλεψαν επί χρόνια πάνω στην ερευνητική εποπτεία του ουρανού με την ελπίδα να εντοπίσουν μια φάση της ¨έξαρσης κρουστικού κύματος" . Η χαρά των αστρονόμων για την αυτοψία του Υπερκαινοφανούς σε αυτή την ανακάλυψη ήταν "ενθουσιώδης και μοναδική", έγραψε ο Buso. "Είναι τόσο συναρπαστικό να ανακαλύψουμε και να καταχωρήσουμε επίσημα κάτι που δεν είχε παρατηρηθεί έως τώρα".
Για το μόνο που λυπάται ο Buso είναι ότι δεν μπορεί να μοιραστεί την ανακάλυψή του αυτή με τους γονείς του, που πέθαναν πριν από χρόνια. Για τους δυο ανθρώπους που τον δίδαξαν να αγαπάει αυτή την όμορφη επιστήμη που ονομάζουμε αστρονομία, αυτή η ανακάλυψη μοιάζει με ένα μνημείο.
Η Paula Duran Rehbein συνέβαλε στην έκθεση αυτή.
Διόρθωση: ίσως κάπου αλλού να διαβάσετε μια προηγούμενη έκδοση αυτής της δημοσίευσης η οποία περιελάμβανε λανθασμένες διαστάσεις του τηλεσκοπίου του Buso.
Στην πρόσφατη αυτή εικόνα βλέπουμε τη θέση του Υπερκαινοφανούς SN 2016gkg στον Γαλαξία NGC-613. Εικόνα : Carnegie Institution for Science/ Las Campanas Observatory/ UC Berkeley.
Εικόνα : DAVID BISHOP
*(Πράγματι, το "nova" σημαίνει νέο, καινό, και χρησιμοποιείται σαν πρώτο συνθετικό στον όρο Καινοφανής όταν προέρχεται αιφνίδια από κάποια σημειακή πηγή που μοιάζει με αστέρι πράγμα που υποδηλώνει την θέαση της έκρηξης ενός Υπερκαινοφανούς, αν και οι Υπερκαινοφανείς είναι οι εκρηκτικοί θάνατοι ήλιων με μάζα μεγαλύτερη από 1,44 ηλιακές μάζες, και οι οποίοι έχουν εξαντλήσει τα καύσιμα τους.)
Πηγή
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές
του κειμένου (οι λέξεις με τα μπλε γράμματα)
Για
διορθώσεις μετάφρασης ως προς το πρότυπο κείμενο, απορίες, ή συμπληρώματα,
γράψτε μας: gikasd63@hotmail.com η
αφήστε μήνυμα inbox στη Σελίδα:
Επίσης εάν θέλετε να δημοσιευτεί στο μπλόγκ μας κάποια δική
σας εργασία, άρθρο, ή paper σχετικά με την επιστήμη, αποστείλατε τα άρθρα αυτά συνοδευόμενα
απαραίτητα από τη σχετική βιβλιογραφία, και την σχετική έντυπη άδεια σας
για δημοσίευση στο μπλόγκ
μας, στη διεύθυνση: gikasd63@hotmail.com .
Η δημοσίευση είναι εντελώς δωρεάν.
Εάν, κατά την άποψή σας, υπάρχουν επιστημονικά λάθη
στο πρότυπο κείμενο η ομάδα μας δεν μπορεί να παρέμβει και να το αλλάξει χωρίς
την συναίνεση του αρθρογράφου. Για οποιαδήποτε τέτοια αλλαγή επικοινωνήστε με
την πηγή του άρθρου.
Το κείμενο υπόκειται σε
επικαιροποίηση αν υπάρξουν έγκυρες διορθώσεις ή νέα στοιχεία που αφορούν το
θέμα του άρθρου.