Το παλαιότερο γνωστό άστρο που έχει ανακαλυφθεί φαίνεται να είναι
μεγαλύτερο σε ηλικία από ότι το ίδιο το Σύμπαν. Μια νέα μελέτη διευκολύνει την
εξιχνίαση του προφανούς αυτού αινίγματος….
Προηγούμενη μελέτη είχε προβλέψει ότι το λεγόμενο «αστέρι Μαθουσάλας» του
γαλαξία μας έχει ηλικία που φτάνει έως και τα 16 δισεκατομμύρια χρόνια. Αυτό
είναι ένα πρόβλημα, δεδομένου ότι οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν ότι η Μεγάλη Έκρηξη (Big Bang) που δημιούργησε το σύμπαν συνέβη πριν από 13,8
δισεκατομμύρια χρόνια. Πρόσφατα μια ομάδα αστροφυσικών έχει υπολογίσει μια νέα,
λιγότερο …γελοία ηλικία για το άστρο Μαθουσάλας, συνδυάζοντας πληροφορίες
σχετικά με την απόσταση, τη φωτεινότητα, τη σύνθεση και τη δομή του.
«Βάλτε όλα αυτά τα ¨συστατικά¨
μαζί, και μπορείτε να έχετε μια ηλικία 14,5 δισεκατομμύρια χρόνια με μια εναπομένουσα
αμφιβολία που κάνει την ηλικία του άστρου συμβατή με την ηλικία του σύμπαντος,»
δήλωσε σε μια ανακοίνωση του ο επικεφαλής της μελέτης συγγραφέας Χάουαρντ Μπόντ
(Howard Bond), του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσιλβανία, και του Ινστιτούτου
διαστημικού τηλεσκοπίου στη Βαλτιμόρη των ΗΠΑ.
Η αβεβαιότητα στην οποία αναφέρεται ο Μπόντ είναι συν-πλην 800
εκατομμύρια χρόνια, πράγμα που σημαίνει ότι το αστέρι αυτό θα μπορούσε πραγματικά
να έχει ηλικία 13.7 δισεκατομμύρια χρόνια – νεότερο
δηλαδή από ό,τι το σύμπαν, όπως είναι επί του παρόντος κατανοητό, αν και αυτό
ισχύει μόλις και μετά βίας.
Ο Μποντ και η ομάδα του χρησιμοποίησε το διαστημικό τηλεσκόπιο Χάμπλ
της NAΣA για να μελετήσει το λεγόμενο ¨αστέρι Μαθουσάλας¨, το οποίο είναι πιο
επίσημα γνωστό ως HD 140283. Οι
ερευνητές γνωρίζουν σχετικά για τον αστέρα HD 140283 για περισσότερα από 100
χρόνια, καθώς ταξιδεύει στον ουρανό σε ένα σχετικά γρήγορο χρόνο. Το αστέρι
αυτό, λένε οι επιστήμονες, κινείται με ταχύτητα περίπου 1.300.000 χιλιόμετρα
την ώρα (800.000 μίλια/ώρα) και
καλύπτει το πλάτος της πανσελήνου στον ουρανό (0,33 0 σε δευτερόλεπτα τόξου της μοίρας) κάθε 1500
χρόνια περίπου.
Το αστέρι διέρχεται από τον …¨αυχένα¨ της Γης, μέσα από το γαλαξιακό… δάσος,
και τελικά σαν ένας κοσμικός πύραυλος θα εκσφενδονιστεί στην κυριολεξία έξω από
τον γαλαξιακό δίσκο, στο Άλω (φωτοστέφανο)
του Γαλαξία μας, μια αστρική ¨πολιτεία¨ όπου κατοικούν αρχέγονα άστρα τα οποία
περιβάλλουν τον σπειροειδή γαλαξιακό μας δίσκο. Ο Μαθουσάλας αστέρας, ο οποίος τώρα
διογκώνεται σε ένα ερυθρό γίγαντα, ίσως
γεννήθηκε μέσα σε ένα νάνο γαλαξία ο οποίος εκκολάφτηκε μέσα στο δικό μας Γαλαξία,
που στη συνέχεια τον ¨καταβρόχθισε¨ πριν
από περισσότερα από 12 δισεκατομμύρια χρόνια, λένε οι επιστήμονες. Η μεγάλη
κυκλική τροχιά του άστρου είναι πιθανόν κατάλοιπο αυτής της έντονης πράξης κοσμικού
κανιβαλισμού.
Η απόσταση κάνει τη διαφορά:
Οι υπολογισμοί που γίνονται με το ΔΤ Χάμπλ επιτρέπει στους
αστροφυσικούς να επαναπροσδιορίσουν την απόσταση του αστέρα HD 140283,
χρησιμοποιώντας την αρχή της παράλλαξης, στις οποίες η μεταβολή στη θέση ενός
παρατηρητή - σε αυτή την περίπτωση, η
μεταβαλλόμενη θέση του ΔΤ Χάμπλ πάνω στην τροχιά της Γης - μεταφράζεται ως
μια μετακίνηση στην παραπλανητική (ψευδή)
θέση ενός αντικειμένου .
Ανακάλυψαν λοιπόν ότι ο …Μαθουσάλας αστέρας βρίσκεται 190,1 έτη φωτός μακριά.
Με την απόσταση του άστρου γνωστή με μεγαλύτερη ακρίβεια, η ομάδα ήταν σε θέση
να εργαστεί καλύτερα πάνω στην εγγενή (πραγματική)
φωτεινότητα του Μαθουσάλα, και η οποία είναι αναγκαία για τον υπολογισμό της
ηλικίας του.
Οι ερευνητές εφάρμοσαν επίσης τρέχουσες θεωρίες για να μάθουν
περισσότερα για το ποσοστό καύσης του Μαθουσάλα- άστρου, το πόσο γρήγορα δηλαδή
καταναλώνει τα καύσιμα του, και μέσω της μεθόδου της φασματογραφίας τη σύνθεση
και την εσωτερική δομή του, η οποία, επίσης, θα αποκαλύψει την πιθανή ηλικία του.
Για μια στιγμή, ο HD 140283 είχε συγκριτικά ένα υψηλό λόγο οξυγόνου σε σίδηρο, η οποία τοποθετεί την ηλικία του άστρου
κάτω (λιγότερα χρόνια) από ορισμένες παλιότερες
εκτιμήσεις, λένε οι επιστήμονες.
Τελικά, οι αστροφυσικοί εκτιμούν ότι ο Μαθουσάλας HD 140283 γεννήθηκε
14.500 εκατομμύρια χρόνια πριν, συν-πλην 800 εκατομμύρια χρόνια. Πρόσθετες
μελέτες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον λεπτομερή προσδιορισμό της ηλικίας του
άστρου Μαθουσάλας, τοποθετώντας την ακόμη περισσότερο χαμηλότερα, καθιστώντας τον
σαφώς νεότερο από ότι το σύμπαν, λένε οι επιστήμονες.
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις
με τα μπλε γράμματα)
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε
μας: gikasd63@hotmail.com