Μία υπέρλαμπρη έκρηξη Υπερκαινοφανούς σημειώθηκε στον σπειροειδή γαλαξία NGC 5643 που
βρίσκεται στον Αστερισμό
του Λύκου.
Μία έκρηξη Υπερκαινοφανούς (Σουπερνόβα) ανακαλύφθηκε πρόσφατα στο αστερισμό
του Λύκου να λάμπει με μέγεθος (φαινόμενο) +11.5, που είναι αρκετά φωτεινό για
να παρατηρηθεί με ένα μικρό τηλεσκόπιο. Θα σας μεταφέρουμε σε αυτό το σημείο με
φωτογραφίες και χάρτες.
Εικόνα: Brian Christensen/Stocktrek Images Stocktrek Images Getty Images
Θα ήθελα να ζώ στη Γεωργία (ΗΠΑ) και όχι μόνο για τις ροδακινιές και τον
ζεστό καιρό. Όχι, θα ήθελα να είμαι σε θέση να σηκωθώ νωρίς αύριο το πρωί για
να θαυμάσω ένα νέο, λαμπερό Σουπερνόβα εκεί πέρα στον Νότιο Ουρανό, όπως εγώ
τον βλέπω από το σπίτι μου, στη βόρεια Μινεσότα.¨ (Λέει ο Bob King συντάκτης του άρθρου που διαβάζετε) .
Ο Υπερκαινοφανής 2017cbv στο σπειροειδή γαλαξία NGC 5643 ανακαλύφθηκε από μια
ομάδα αστρονόμων στις 10 Μαρτίου κατά τη διάρκεια της αναζήτησης Υπερκαινοφανών
με την ονομασία: Α
<40 Mpc (DLT40). Ο σπειροειδής γαλαξίας NGC 5643 βρίσκεται 55.000.000 έτη
φωτός από τη Γη, στην ακραία, δυτική γωνία του αστερισμού του
Λύκου. Στην ανακάλυψη αυτή, παρατηρήθηκε ότι η αστρική αυτή έκρηξη αρχικά είχε
μέγεθος +15, αλλά τις τελευταίες ημέρες το μέγεθος αυτό έχει αυξηθεί * στο 11,5,
και τώρα μπορεί να παρατηρηθεί με ένα 6-ιντσών τηλεσκόπιο.
Ο Υπερκαινοφανής 2017cbv, στο γαλαξία
NGC 5643 που έχει Φαινόμενο Μέγεθος +10,7, έχει σταθεροποιηθεί τις τελευταίες
ημέρες, στο Φ.Μ. +11,5, καθιστώντας τον ένα εξαιρετικό στόχο για τους Ερασιτέχνες Αστρονόμους.
Εικόνα: Joseph Brimacombe
Τα φάσματα (φασματικές αναλύσεις)
δείχνουν ότι αυτή ή υπέρλαμπρη έκρηξη του Υπερκαινοφανούς αυτού, η οποία είναι
και η λαμπρότερη του έτους, είναι τύπου Ia**,
ο απόηχος της έκρηξης ενός λευκού νάνου αστέρα σε μια …¨καταδικασμένη¨ σχέση με
ένα συνοδό αστέρα. Μετά από χιλιετίες ¨σιφωνισμού¨ (μετάγγισης) υλικού από τον συνοδό αστέρα στην επιφάνειά του, ο
νάνος αστέρας υπερέβη το όριο
Τσάντρασεκάρ (Chandrasekhar Limit ) των 1.4 Ηλιακών μαζών, και υποβλήθηκε σε ανεξέλεγκτη βαρυτική κατάρρευση. Επακολούθησαν τρομερές
συνέπειες καθώς διαρρέουσες αντιδράσεις σύντηξης από τη καταστροφική θερμότητα και πίεση σάρωσαν τον αστέρα, καταστρέφοντάς
τον σε μία τιτάνια έκρηξη.
Αυτή η εικόνα δείχνει τα στάδια
μιας έκρηξης Υπερκαινοφανούς τύπου Ια, σαν και αυτή που συνέβη στον 2017cbv.
Από αριστερά: ένας λευκός νάνος συσσωρεύει ύλη από ένα κοντινό, συνοδό αστέρα, μέχρι να
φτάσει σε μια υπερ-κρίσιμη κατάσταση, που όταν αυτή υπερβεί τις 1,4 ηλιακές
μάζες, ακολουθεί μια θερμοπυρηνική έκρηξη, αφήνοντας ένα διαστελλόμενο νέφος
από συντρίμμια.
Εικόνα: NASA / CXC / Μ Weiss
Μπορείτε τώρα να δείτε την υπέροχη αυτή έκρηξη με τα ίδια σας μάτια. Απλά,
βάζοντας το ξυπνητήρι σας 2:30 το πρωί, σκοπεύοντας με το τηλεσκόπιό σας προς τον γαλαξία NGC 5643,
και χρησιμοποιήστε τους χάρτες και τις φωτογραφίες που σας παραθέτουμε για να
εντοπίσετε τον Υπερκαινοφανή. Μπορείτε επίσης να ελέγξετε για
επικαιροποιημένες φωτογραφίες και εκτιμήσεις
του τρέχοντος Φαινόμενου Μεγέθους του αντικειμένου σε δύο από τις αγαπημένες
μου (του συγγραφέα) ιστοσελίδες: Dave Bishop's
Bright Supernovae και στο AAVSO Αμερικανική
Ένωση Παρατηρητών Μεταβλητών Αστέρων(Απλά πληκτρολογήστε SN 2017cbv στο αναδυόμενο
πλαίσιο επιλογής: Pick a Star).
Χρησιμοποιήστε αυτόν το χάρτη για
να κάνετε το λεγόμενο ¨Αστροάλμα¨ με το τηλεσκόπιό σας από το ήτα (η) του
Κενταύρου στον γαλαξία NGC 5643. Αφού φθάσετε εκεί, η φωτογραφία παρακάτω θα
σας καθοδηγήσει απευθείας στην SN 2017cbv.
Δημιουργήθηκε με το : Stellarium
Το μόνο πράγμα που απαιτείται, εκτός από ένα τηλεσκόπιο για να δείτε το
νέο αυτό αντικείμενο είναι να ζείτε σε νότιες περιοχές. Ο NGC 5643 βρίσκεται σε απόκλιση -44 ° 08
'. Υποθέτοντας ένα ελάχιστο ύψος 10 ° για να βρούμε τον γαλαξία και να
εντοπίσουμε τον Υπερκαινοφανή, οι παρατηρητές που βρίσκονται σε βόρειο
γεωγραφικό πλάτους 36 ° και νοτιότερα θα πρέπει να είναι σε θέση να το δουν.
Αυτό περιλαμβάνει τις νότιες και νοτιοδυτικές περιοχές της χώρας. Αν δεν είστε σίγουροι για το γεωγραφικό
πλάτος σας, κάντε κλικ εδώ για να το
βρείτε.
Αυτή η φωτογραφία του NGC 5643
και της SN 2017cbv ελήφθη στις 22 Μαρτίου, όταν η έκρηξη του Υπερκαινοφανούς (Σουπερνόβα)
έλαμπε σε Φ.Μ. περίπου 11.5. Χρησιμοποιήστε τα δύο εξίσου λαμπερά αστέρια (στην
κορυφή) ακριβώς βόρεια του γαλαξία για να σχηματίσετε ένα επίπεδο τρίγωνο με
την Σουπερνόβα. Το αντικείμενο βρίσκεται σήμερα περίπου στην κορύφωση της φωτεινότητας
του . Ο Βορράς είναι πάνω.
Για να εντοπίσετε την SN
2017cbv, η Παρατηρησιακή
σας θέα σας θα πρέπει να είναι ανοιχτή και καθαρή στον νότιο ουρανό. Ο NGC 5643 διέρχεται από το
μεσημβρινό σας με τον αστερισμό του Λύκου, γύρω στις τρεις το πρωί τοπική ώρα, οπότε
προγραμματίστε την παρατήρησή σας σας λίγο πριν από αυτήν την ώρα. Ο γαλαξίας
βρίσκεται 2 ° ΝΝΔ του αντικειμένου ήτα Κενταύρου με Φαινόμενο
Μέγεθος +2,35, και ο Υπερκαινοφανής βρίσκεται στις συντεταγμένες
(Ουράνιες) Ορθή Αναφορά (R.A): 14h 32 '34 ", και απόκλιση (declination): -44 ° 08' 68", ανατολικά και 145" (δεύτερα) βόρεια του γαλαξιακού πυρήνα.
Δημιουργήθηκε με το : Stellarium
Μόλις ¨φέρετε¨ το γαλαξία μέσα στο οπτικό σας πεδίο (FOV), χρησιμοποιήστε τις φωτογραφίες που
έχετε, και μια μεγέθυνση περίπου 100x για να κάνετε Αστροάλμα από το κέντρο του γαλαξία βορειοανατολικά προς τον
Υπερκαινοφανή. Πιστεύω ότι θα βρείτε τα δύο 11ου μεγέθους αστέρια πολύ χρήσιμα
για τον εντοπισμό αυτό .
Το SN 2017cbv δεν είναι ο πρώτος λευκός νάνος που ¨καίγεται¨ στο γαλαξία
NGC 5643. Η SN 2013aa, μια άλλη τύπου Ia Σουπερνόβα, πού σημειώθηκε στις αρχές
του 2013 και κορυφώθηκε σε Φ.Μ. +11,3 τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους.
Μια άλλη επιλογή για την εξεύρεση της SN 2017cbv είναι να
χρησιμοποιήσετε αυτό το γράφημα από το AAVSO. Τα Φαινόμενα Μεγέθη των άστρων κοντά
στο γαλαξία θα σας βοηθήσουν να παρακολουθείτε τον Υπερκαινοφανή, καθώς
εξασθενίζει. Κάντε κλικ εδώ
για υψηλότερη ανάλυση.
AAVSO
Ενώ κάποιοι από εμάς ποτέ δεν θα δουν το «νέο αυτό αστέρι», λόγω
ακατάλληλης τοποθεσίας διαμονής, ξέρω ότι μερικοί από σας θα το δείτε. Όσοι
λοιπόν το δείτε, παρακαλώ πείτε μας τις εντυπώσεις σας !
ΚΑΛΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΜΕ ΚΑΘΑΡΟΥΣ ΟΥΡΑΝΟΥΣ!
Επεξηγήσεις:
*Στην Αστρονομία όσο μικρότερος
είναι ο αριθμός του Φαινόμενου Μεγέθους ενός αντικειμένου, τόσο πιο φωτεινό
είναι. Ένα αντικείμενο με Φ.Μ. +6 είναι φωτεινότερο από ένα αντικείμενο με
μέγεθος +7. Οι τιμές παίρνουν και αρνητικό πρόσημο. Π.χ. ο Ήλιος έχει Φ.Μ. -26,
ο πλανήτης Αφροδίτη -4 κοκ.
**Οι εκρήξεις αυτές λέγονται και πρότυπα κηρία και
χρησιμοποιούνται κυρίως για την μέτρηση της διαστολής
του σύμπαντος.
Σχετικά άρθρα:
Explore the Night with Bob King, Galaxies, Observing News & Current Celestial Events, Uncategorized, Variable Stars
Από: Bob King
Πηγές υπάρχουν επίσης και στις παραπομπές του κειμένου (οι λέξεις με τα
μπλε γράμματα)
Απόδοση στα Ελληνικά : Δημήτρης Γκίκας.
Για διορθώσεις, απορίες, ή συμπληρώματα, γράψτε
μας: gikasd63@hotmail.com